Намояндагони созмонҳои хабарнигорӣ ва ширкатҳои интернетрасони Тоҷикистон барои тавсеаи дастрасии мардуми кишвар ба шабакаи ҷаҳонӣ ва коҳиши қиммати Интернет як ёддошти тафоҳум имзо карданд.

Ин созиш дар пайи як мулоқоти созмонҳо ва расонаҳо таҳти унвони «Дастрасӣ ба иттилоъ: дастовард ва дурнамоҳо» ҳосил шуд.

Бо матни пурраи мақола дар саҳифаи таҳлилии сомонаи мо бо суроғаи зерин шинос шуда метавонед: [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=5]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=5[/url]

Источник:

[b]Намояндагони созмонҳои хабарнигорӣ ва ширкатҳои интернетрасони Тоҷикистон барои тавсеаи дастрасии мардуми кишвар ба шабакаи ҷаҳонӣ ва коҳиши қиммати Интернет як ёддошти тафоҳум имзо карданд.[/b]

Ин созиш дар пайи як мулоқоти созмонҳо ва расонаҳо таҳти унвони «Дастрасӣ ба иттилоъ: дастовард ва дурнамоҳо» ҳосил шуд.

Дар ин нишаст намояндагони созмонҳои хабарнигорӣ гаронии қиммати хадамоти интернетиро садди аслӣ дар роҳи тавсеаи шабакаи ҷаҳонӣ дар Тоҷикистон унвон карданд ва аз ширкатҳои интернетӣ хостори коҳиши нархҳо шуданд.

[b]Интернет ҳамоно дастнорас аст[/b]

Дар бораи шумори корбарони Интернет дар Тоҷикистон омори дақиқ вуҷуд надорад. Дар ҳоле, ки созмони ҷамъиятии мавсум ба «Ташаббуси шаҳрвандии сиёсати Интернет» теъдоди истифодабарандагони доимии шабакаи ҷаҳонӣ дар кишварро 5 дарсад меномад.Гуфта мешавад, ки ба сурати умум ҳудуди 20 дарсади сокинони Тоҷикистон ба Интернет дастрасӣ доранд.

Қимати хадамоти интернетӣ тайи солҳои ахир аз 300 доллари солҳои пеш то 50 доллар барои корхонаҳо ва барои афроди алоҳида аз 100 ба 25 доллар барои як моҳ коҳиш ёфтааст. Аммо ин рақамҳоро низ таҳлилгарон барои аксари кулли мардуми кишвар дастнорас мешуморанд.

Аммо оё ширкатҳои мобилӣ ва интернетрасон дар Тоҷикистон омодаанд, ки барои қишрҳои муайяни аҳолӣ қимати хадамоташонро арзон кунанд?

[b]Ниёзи ширкатҳои интернетӣ ба кумаки давлат[/b]

Парвина Ибодова, раиси Ассотсиатсияи ширкатҳои интернетрасони Тоҷикистон Парвина Ибодова, раиси Анҷумани ширкатҳои интернетрасони Тоҷикистон, мегӯяд, дар масъалаи қимати хадамот ба ин ширкатҳо намешавад фишор овард, зеро ин мавзӯи тиҷорату ҳисобу китоби дохилӣ аст.

Ӯ гуфт: «Ширкатҳо метавонанд нархи хидмати худро арзон кунанд, аммо барои ин бояд иқдомоти ҷавобӣ аз сӯи ҳукумат сурат гирад. Агар ҳукумат барои ширкатҳо андозҳоро кам ва ё ба баъзе мушкилоташон расидагӣ кунад, ин ширкатҳо ба иқдомоти ҷавобӣ даст хоҳанд зад».

Иддае аз коршиносон низ мушкили дастрасӣ ба иттилоъ аз интернетро ба ҳукумат вобаста медонанд. Онҳо Қазоқистонро мисол оварданд, ки барномаи махсуси миллии ба мардум омӯзонидани интернетро аз ҳисоби давлат рӯи даст гирифтааст.

[b]«Имкони коҳиши нархҳо вуҷуд дорад»[/b]

Аммо ҳукумати Тоҷикистон, ки имконоти васеъи молӣ надорад, оё метавонад ин барномаро бо истифода аз 12 интернетрасон ва 8 ширкати мобилӣ амалӣ кунад?

Саймуддин Дӯстов, раҳбари созмони «Информатика барои демократия ва рушди миллӣ» ё ИНДЕМ мегӯяд, гап дар бораи манофеъи тиҷоратии ширкатҳо меравад, ки то ин замон кӯшидаанд нархро дар бозор нигоҳ доранд ва бо он вуҷуд ки мегӯянд, интернет дар Тоҷикистон дар қиёс бо дигар кишварҳо бештар рушд кардааст, имкони боз поён овардани қиматҳо вуҷуд дорад.

Ӯ афзуд: «Интернет бо истифодаи фанновариҳои симдору бесим метавонад дар Тоҷикистон 30 дарсади дигар арзон бошад ва ин ҳол метавонад ба боло рафтани истифодаи технологияҳои иттилоотиву мухобиротӣ ва заминаи рушди миллӣ барои Тоҷикистон мусоидат кунад.»

[b]“Интернет набояд танҳо барои сарватмандон бошад»[/b]

Нуриддин Қаршибоев, раиси Анҷумани миллии расонаҳои мустақили Тоҷикистон ва яке аз таҳиякунандаҳои ин санад, мегӯяд, ширкатҳои мобиливу интернетӣ бояд лоиҳаҳои иҷтимоӣ низ дошта бошанд ва барои муассисаҳои омӯзишӣ, аз ҷумла боғчаҳо, мактабҳо ва донишгоҳҳои кишвар нархи хидмати худро поин бубаранд.

«Яъне ин тавр нашавад, ки касе пул дорад, интернет дошта бошад, касе надорад — на. Хуб мешуд онҳое, ки пул надоранду аммо мехоҳанд интернет дошта бошанд, ба иттилоъ дастрасӣ пайдо кунанд. Ин ҳуқуқи шаҳрвандии онҳо аст», -афзуд ӯ.

Оқои Қаршибоев гуфт, аз ширкатҳои мобилӣ ва интернетрасон ҳамчунин хоҳиш мешавад, ки барои таъмини ҷанбаҳои ҳуқуқӣ, фаннӣ ва амалии дастрасии мардум ба Интернет бикӯшанд ва барои вусъати фаъолияти расонаҳо дар шабакаи ҷаҳонӣ мусоидат кунанд.

Иддае дигар аз коршиносон мегӯянд, 70 дарсади мардуме, ки аз Тоҷикистон ба интернет ворид мешавад, бештар ба мутолиа ва истифодаи сомонаҳои хориҷӣ шавқмандӣ нишон додаанд.

Cарчашма — [url=http://www.ozodi.org/content/article/2251378.html]http://www.ozodi.org/content/article/2251378.html[/url]

Источник:

Дар доираи баргузории Конфронси байналмилалии «Ҷаҳони бемиллатгароӣ-вазифаи умумии башарият» раиси Шӯрои Федератсияи Русия Сергей Миронов ба суолҳои хабарнигорон ҷавоб дода, аз ҷумла ҳодисаи ҷанде пеш дар майдони Манеж ба амал омадаро шарҳ дода, онро чун мубориза бо миллатгароӣ арзёбӣ намуд.

«Зарур аст, ки ҳодисаи рӯйдода таҳлил ва сабабҳои ба амал омадани он омӯхта шуда, гунаҳгорон муҷозот шаванд, қайд намуд ӯ. Зимни ин ҳодиса ба амалиёте, ки ба барангезиши миллатҳо равона шудаанд, махсусан иҷозат дода нашудааст». Тибқи суханони С. Миронов танҳо бо ҷазо ва тадбирҳои манъкунанда ин масъаларо ҳал намудан номумкин аст. «Ба мо раванди маориф ва тарбияе зарур аст, ки дар саҳифаи китобҳо ва мафкураи кӯдакон, наврасон ва ҷавонон ғояи таблиғоти миллатчигиро роҳ надиҳад», — иброз намуд сардори Шӯрои Федератсияи Русия. С. Миронов изҳори боварӣ намуд, ки лоиҳаи Қонуни намунавӣ ба муқобили миллатчигӣ, ки аз ҷониби Комиссияи Шӯрои Федератсия оид ба масоили инкишофи донишкадаҳои ҷомеаи шаҳрвандӣ пешниҳод гардидааст, аз ҷониби дигар давлатҳо бо хушнудӣ пазируфта мешавад.

«Дар қонунгузории миллӣ дар ин ё он шакл меъёрҳои ҳуқуқие заруранд, ки шаҳрвандонро аз миллатгароӣ бояд эмин нигоҳ доранд. Накӯкорӣ, ҳамдилӣ ва эҳтиром ба якдигар зарур аст. Танҳо он вақт миллатгароӣ пешгирӣ ва маҳв мегардад», — гуфт дар анҷом С. Миронов.

АМИТ «Ховар»

Источник: http://www.khovar.tj/taj/index.php?option=com_content&task=view&id=16741&Itemid=13

17 декабр дар Душанбе маҷлиси «мизи мудаввар» дар мавзӯи «Дастрасӣ ба иттилоот: комёбиҳо ва дурнамо» барпо гашт. Дар муҳокимаи масоили дастрасӣ ба Интернет ҳамчун сарчашмаи алтернативии ахбор 33 нафар намояндагони ВАО, Интернет-провайдерон, операторони хизматҳои мобилӣ ва ҷомеаи шаҳрвандӣ, аз он ҷумла 14 нафар занон иштирок доштанд. Дар кори мизи мудаввар намояндагони ВАО маҳаллӣ ва хориҷӣ, созмонҳои ҷамъиятӣ ва байналмилалӣ иштирок карданд.

Матни пурраи ҳисоботро дар фасли Интишороти сомонаи мо дар суроғаи зерин мутолиа карда метавонед: [url=http://www.taj.nansmit.tj/publish/?id=1]http://www.taj.nansmit.tj/publish/?id=1[/url]

Источник:

17 декабри соли 2010, ш. Душанбе

Мо, ширкаткунандагони «мизи мудаввар» дар мавзӯи «Дастрасӣ ба иттилоот: комёбиҳо ва дурнамо» бо мақсади омӯзиш вазъи татбиқи ҳуқуқҳои шаҳрвандон ба иттилоотро, ки моддаи 19 Эъломияи ҳуқуқи башар, Ањдномаи байналмилалӣ дар бораи ҳуқуқҳои шаҳрвандӣ ва сиёсӣ, моддаи 30 Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар санадҳои қонунгузории ҶТ кафолат додаанд, мавриди баррасӣ қарор дода, платформаи ҳамкорӣ дар самтҳои зеринро муайян намудем:

— зарурати рушди минбаъдаи имкониятҳои ҳуқуқӣ, фаннӣ ва амалии дастрасӣ ба иттилоот, аз он ҷумла ба Интернет ҳамчун сарчашмаи алтернативии иттилоот;

— ҳодисаҳои ғайриқонунӣ маҳдуд намудани дастарасӣ ба манбаъҳои Интернетро маҳкум намуда, алайҳи онҳо ҳамаҷониба мубориза бурдан;

— вусъат бахшидани истифодаи расонаҳо ва журналистон аз Интернет бо назардошти меъёрҳои ҳуқуқӣ ва ахлоқии журналистика;

— таъмини қатъии риояи ҳуқуқи моликияти зеҳнӣ дар соҳаи Интернет;

— қобилияти рушди он-лайн журналистика, аз ҷумла блоггинг;

— мусоидат намудан ба вусъат ёфтани контенти ватанӣ дар Интернет;

— истифодаи фаъолона аз имконоти Интернет ва технологияҳои мобилӣ барои рушди нерӯи эҷодӣ;

— таҳия намудани стратегияи рушди минбаъдаи дастрасӣ ба Интернет бо роҳи татбиқ намудани лоиҳаҳои иҷтимоӣ;

— аҳамият додан ба татбиқи барномаҳои таълимӣ оид ба технологияҳои иттилоотию коммуникатсионӣ;
— бо мақсади вусъат додани имкониятҳои дастрасии аҳолӣ ба Интернет мусоидат намудан ба иттиҳоди созмонҳои дар соҳаи ВАО фаъолияткунанда, њимояи ҳуқуқ ва технологияҳои иттилоотии коммуникатсионӣ ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ.

Ёддошти ҳусни тафоҳум аз ҷониби ширкаткунандагони «мизи мудаввар» дар мавзӯи «Дастрасӣ ба иттилоот: комёбиҳо ва дурнамо», бо дастгирии Намояндагии «Internews Network» дар Тоҷикистон таҳия ва қабул гашт.

[i]Лоиҳа аз ҷониби Анҷумани миллии воситаҳои ахбори оммаи мустақили Тоҷикистон татбиқ шудааст.[/i]

АМВАОМТ

Источник: АМВАОМТ.

[b]Мӯҳлати охирини қабули лоиҳаҳо: 28 январи соли 2011.[/b]

Сафорати Иёлоти Муттаҳидаи Амрико дар Тоҷикистон барои қабули лоиҳаҳо барои барномаи Грантҳои Хурди Комиссияи рушди демократия озмун эълон мекунад. Мақсад аз ин барнома дастгирии лоиҳаҳое мебошад, ки барои рушди сохторҳои демократӣ дар Тоҷикистон кӯмак мерасонанд. Грантҳо ағлабан ба созмонҳои ғайриҳукуматии ғайритиҷоратӣ (СҒҒ) тақдим карда мешаванд. Маблағи грант бояд на зиёдтар аз 50.000 доллари амрикоӣ бошад, аммо ба ташкилотҳое, ки бо маблағи камтар лоиҳаҳои шабеҳро амалӣ мегардонанд, имтиёз дода мешавад. Барои он, ки лоиҳа баррасӣ шавад, довталаб бояд ҳатман дар бунёди ҷомеаи демократӣ саҳмгузор бошад ва ё лоиҳаи пешниҳодшуда барои рушди он мусоидат кунад.

Комиссияи рушди демократия дар Тоҷикистон аз соли 2001 амал мекунад.

Сафорати Иёлоти Муттаҳидаи Амрико дар Тоҷикистон лоиҳаҳоро аз рӯи мавзӯҳои зерин қабул мекунад:

[b]- Мусоидат ба рушди васоити ахбори оммаи мустақил ва боқудрат (идоракунии ВАО);

— Масоили муҳити зист ва тағирёбии иқлим;[/b]

Ҳар лоиҳа бояд ҳадафи муайяну гурӯҳи мушаххаси одамоне, ки лоиҳа ба онҳо равона шудааст, дошта бошад ва тавонад исбот кунанд, ки довталаб метавонад лоиҳаро амалӣ созад. Дархостҳо бояд ба забони англисӣ ба нишонаи зерин ирсол шаванд:

ш. Душанбе, кӯчаи И.Сомонӣ, 109 А
Сафорати ИМА дар Тоҷикистон,
Тел: (992 37) 229 2315, 229 2000, факс: (992 37) 229 2050
Почтаи электронӣ: [url=GrantProposalsDushanbe@state.gov]GrantProposalsDushanbe@state.gov[/url]

Масъули барнома: Шерзод Абдуҷабборов

[b][i]Эзоҳ:[/b] лоиҳаҳое, ки бо компутар ба забони англисӣ тарҷума шудаанд, қабул карда намешаванд.[/i]

Комиссияи рушди демократия лоиҳаҳоеро [b]МАБЛАҒГУЗОРӢ НАМЕКУНАД[/b], ки аз ҷониби шаҳрвандон ё созмонҳои ғайритоҷикистонӣ пешниҳод шудаанд, барои дастгирии фаъолияти сиёсӣ равона шудаанд, барои фаъолияти хайрия ё расонидани ёрии башардӯстона равона шудаанд, барои ҷамъ овардани хайрот равона шудаанд, барои фаъолияти соҳибкорӣ равона шудаанд, иҷрокунандагонаш шахсоне ҳастанд, ки истиқрори онро баъд аз анҷоми мӯҳлати грант таъмин карда наметавонанд ё лоиҳаҳои мавҷударо такрор мекунанд.

Ғолаби лоиҳаро метавонед аз худи сафорати ИМА, бо тарзи почтаи электронӣ ва ё аз вебсайти мо [url=http://russian.dushanbe.usembassy.gov/demcom.html]http://russian.dushanbe.usembassy.gov/demcom.html[/url] дастрас кунед. Барои маслиҳат оид ба тарзи пешниҳоди лоиҳаҳо ва ё саволҳои иловагӣ метавонед ба Шӯъбаи робита бо ҷомеаи сафорати ИМА дар Тоҷикистон ба масъули барнома рӯзҳои душанбе, чоршанбе ва ҷумъа аз соати 9:30 то 12:00 муроҷиат намоед.

Сафорати ИМА дар Тоҷикистон

Источник:

(ҳисобот дар бораи кори «мизи мудаввар»)

17 декабр дар Душанбе маҷлиси «мизи мудаввар» дар мавзӯи «Дастрасӣ ба иттилоот: комёбиҳо ва дурнамо» барпо гашт. Дар муҳокимаи масоили дастрасӣ ба Интернет ҳамчун сарчашмаи алтернативии ахбор 33 нафар намояндагони ВАО, Интернет-провайдерон, операторони хизматҳои мобилӣ ва ҷомеаи шаҳрвандӣ, аз он ҷумла 14 нафар занон иштирок доштанд. Дар кори мизи мудаввар намояндагони ВАО маҳаллӣ ва хориҷӣ, созмонҳои ҷамъиятӣ ва байналмилалӣ иштирок карданд.

Аз ВАО маҳаллии ҷумҳурӣ 7 нафар – се намояндаи оҷонсиҳои иттилоотӣ (ОИ «Tоjnews», АМИТ «Ховар», ОИ «Помир-Медиа»), на намояндаи ҳафтаномаҳо («Фараж» ва «Озодагон»), интернет-рӯзномаи «Рӯзгор» ва телевизиони мутсақили ТВ «СМТ» ширкат доштанд. Расонаҳои хориҷиро радиоҳои ВВС, «Озодӣ», «Стан-ТВ» ва «СА-news» намояндагӣ карданд. Ходимони Фонди ҷамъиятии ГИПИ, Анҷумани дастраскунандагони Интернет дар Тоҷикистон, инчунин коршиноси байналмилалӣ – директори Маркази рушди ВАО (Булғория) Огниан Златов ба ҳайси гурӯҳи коршиносон ширкат варзиданд.

Созмонҳои маҳаллии ҷамъиятиро ТҶ «Хома», Шӯрои ВАО, Дафтар ба ҳуқуқҳои башар ва риояи қонуният, Фонди ҷамъиятии ГИПИ ва АМВАОМТ намояндагӣ карданд. Дар кори «мизи мудаввар» инчунин 6 нафар намояндагони созмонҳои байналмилалӣ – САҲА, IWPR, ИҶК Фонди «Мадад»- Тоҷикистон ва Намояндагии «Internews Network» дар Тоҷикистон ширкат доштанд. Дар маҷлис инчунин намояндагони Маркази ВАО Булғория ва Анҷумани операторони алоқаи мобилии Тоҷикистон ширкат карданд.

Маҷлисро раиси Анҷумани миллии воситаҳои ахбори оммаи мустақили Тоҷикистон Нуриддин Қаршибоев ифтитоҳ намуда, арз дошт, ки чорабиниро анҷуман дар чорчӯбаи лоиҳаи «Рушди дастрасӣ ба иттилоот дар Интернет», бо дастгирии Намояндагии «Internews Network» дар Тоҷикистон ва шарикии Фонди ҷамъиятии ГИПИ, Анҷумани дастраскунандагони Интернет дар Тољикистон созмон дода шуд.

— Ҳадафи чорабинӣ вусъат додани дастрасии шаҳрвандони Тоҷикистон ба иттилоот бо роҳи оммавӣ гардондани истифодабарии манбаъҳои Интернет дар Тоҷикистон мебошад, — зикр намуд Н.Қаршибоев.

Ӯ инчунин афзуд, ки дар чорчӯбаи лоиҳа дар мавриди дастрасӣ ба Интернет дар Тоҷикистон ҳамчун сарчашмаи ахбор дар тӯли 10 соли охир тадқиқот амалї шуд. Дар заминаи тадқиқот таҳти сарлавҳаи «Нақши Интернет дар дастрасӣ ба иттилоот» бо забонҳои тоҷикӣ ва русӣ китобча таҳия карда шудааст. Барои баррасӣ намудани масъалаҳои озодии баён, аз ҷумла, дастрасии шаҳрвандон ба Интернет, дар чорчӯбаи шабакаи навтаъсиси мусоидат намудан ба озодии сухан дар Тоҷикистон — TajFEN, майдончаи мубоҳисавӣ созмон дода шуд. Инчунин саҳифаи TajFEN таҳия шуда, дар ҳудуди сомонаи www.nansmit.tj ба фаъолият шурӯъ намуд, ки он дорои RSS-лента буда, ба воситаи он барои дастрас намудан ба ахбор обуна шудан мумкин аст. Илова бар ин, намунаи сомонаи АМВАОМТ бо забони тоҷикӣ ба фаъолият оғоз намуд, ки он барои васеъ шудани доираи истифодабарандагони манбаи мазкури Интернет мусоидат менамояд.

— Мо ният дорем, ки ҳам фаъол будани сањифаи дузабонаи TajFEN, ҳам намунаи тоҷикии сомонаамонро бо қувваи худамон ва бо роҳи ҷалб намудани сарчашмаҳои маблағгузор таъмин намоем, — ба суханаш афзуд Нуриддин Қаршибоев. – Зеро ҳадафи асосии лоиҳа васеъ намудани дастрасии шаҳрвандони ҶТ ба иттилоот бо роҳи оммавӣ гардондани истифодабарии манбаъҳои Интернет дар мамлакатамон мебошад.

Абдуфаттоҳ Воҳидов – ҳамоҳангсози хадамоти мониторинги АМВАОМТ дар мавриди Интернет, ҳамчун сарчашмаи алтернативии ахбор суханронӣ намуд. Тавре ӯ гуфт, Интернет дар Тоҷикистон нисбат ба ҳамсоягонамон акнун суръат мегирад. Сабаби асосии аз кишварҳои дигар қафо мондани мо дар он аст, ки солҳои 90 Тоҷикистон ҷанги шаҳрвандиро паси сар намуд ва татбиқ намудани технологияҳои иттилоотӣ танҳо дар анҷоми солҳои 90 асри гузашта рост омад.

Имрӯз тибқи баъзе маълумот, дар Тоҷикистон дар маҷмӯъ 850 ҳазор нафар одамон ё 13 фоизи аҳолии ҷумҳурӣ аз Интернет истифода мебаранд.

— Бо вуҷуди он, ҳатто дар мӯҳлати нисбатан кӯтоҳи таърихии рушди Интернет дар ҷумҳуриамон аллакай чанд маротиба кӯшиши мањдуд кардани сомонаҳои интернетӣ анҷом дода шудааст, — гуфт ӯ. – Масалан, дар арафаи интихоботи президентӣ дар соли 2006 дастрасӣ ба сомонаҳоиwww.centrasia.ru, www.ferghana.ru, www.arianastorm.сом, www.charogiruz.ru ваwww.tajikistantimes.ru қатъ карда шуда буданд.

Моҳи сентябри соли 2010, вақте ки дар шарқи мамлакат дар води Рашт амалиёти низомӣ бар зидди гурӯҳҳои террористӣ оғоз шуд, ба ҳамаи провайдерони асосии Интернет амр дода шуд, ки дастрасӣ ба чанд сомонаи иттилоотӣ www.avesta.tj, www.tojnews.tj, www.tjknews.com, www.centrasia.ru ваwww.ferghana.ru маҳдуд карда шавад. Сомонаҳои мазкур дар мавриди воқеаҳои қисмати шарқи мамлакат ахбори нисбатан мустақил интишор медоданд. Вале мақомоти ҳукуматӣ сабаби асосии баста шудани сомонаҳои мазкурро номбар накарданд. Овозаҳое паҳн гашт, ки гӯё фаъолияти сомонаҳои мазкур бо сабабҳои техникӣ маҳдуд карда шудааст.

Асомуддин Атоев, мушовири Анҷумани дастраскунандагони Интернет дар Тоҷикистон аҳамияти технологияҳои нави иттилоотию коммуникатсиониро дар ҳаёти ҷомеа қайд намуд. Ӯ аз ҷумла дар бораи бартариҳои Интернет ва технологияҳои мобилӣ дар рушди қобилиятҳои эҷодкорӣ суханронӣ намуд.

— Технологияҳои рақамии иттилоотию коммуникатсионӣ ҳамчун платформа барои рушди мамлакати дар марҳилаи тараққӣ ва гузариш қарордошта як қатор бартариҳоро муҳайё мегардонад, — гуфт ӯ. – Масалан, онҳо ҷараёни мутобиқ гардондани технологияҳои мавҷудаи ҳалли вазифаҳои маҳаллӣ, инчунин ба вуҷуд овардани технологияҳои навро осон мегардонанд. Бозори технологияҳои рақамии иттилоотию коммуникатсионӣ барои нишон додани аҳамияти истифодаи технологияҳои нав ҳам барои рушди инфрасохторҳои дастрасӣ ба Интернет, ҳам барои телефонияи мобилӣ мисоли хуб мебошад. Бо вуҷуди он, ки технологияи GSM алоқаи мобилӣ дар мамлакат танҳо дар соли 2000 шурӯъ шуда буд, вале афзоиши рақобат ба он оварда расонд, ки технологияҳои пешқадами амсоли 3G, 3.5G ва 4G мутобиқан дар солҳои 2005, 2008 ва 2010 татбиқ карда шуданд. Инчунин баъд аз он, ки яке аз ширкатҳои ватанӣ — Babilon-M технологияи 5G-ро таҳия намуда патент гирифт, Тоҷикистон ба ватани технологияи 5G табдил ёфт.

Иқтидори эҷодии истифодабарандагони бозори Технологияҳои рақамии иттилоотию коммуникатсионӣ дар масъалаи истифодабарии бартариҳои технологияҳо барои ҳалли вазифаҳои иҷтимоию иқтисодӣ нисбат ба бозори Технологияҳои рақамии иттилоотию коммуникатсионӣ ва як қатор таъминкунандагони хизматҳо дар амал бештар зуҳур меёбад. Бо назардошти дастовардҳои бозори ватанӣ технологияҳои рақамии иттилоотию коммуникатсионӣ ва маҳдудиятҳои мавҷуда дар он ду модели рушди минбаъдаи онро номбар намудан мумкин аст:

1. Модели ниёзмандӣ ба рушд, ки алоқмандии мамлакатро ҳамчун истифодабаранди мамлакатҳои истеҳсолкунандаи технологияҳо пурзӯр мегардонад. Истифодаи худсаронаи технологияҳои рақамии иттилоотию коммуникатсионӣ ва танзими ношаффофи бозор ба чунин дурнамо мусоидат менамоянд.

2. Модели эҷодкоронаи рушд, ки ҳангоми он мамлакат ба хаби минтақавии тронзити сели иттилоот ва маълумот табдил меёбад. Дарки истифодабарии Технологияҳои рақамии иттилоотию коммуникатсионӣ ва танзими шаффофи бозори технологияҳои рақамии иттилоотию коммуникатсионӣ бо назардошти манфиатҳои муназзами давлат, ҷомеа ва шаҳрвандон баро чунин рушд мусоидат мекунанд.

Дар суханронии худ ҳамоҳангсози барномаҳои тадқиқотии АМВАОМТ Нодира Раҳмонбердиева дар мавриди тадқиқоте суханронӣ намуд, ки он аз ҷониби Анҷумани миллии воситаҳои ахбори оммаи мустақили Тоҷикистон моҳҳои октябр-ноябри соли 2010 бо дастгирии Намояндагии «Internews Network» созмон дода шудааст. Мақсади тадқиқоти мазкур муайян намудани андешаи намояндагони ВАО оид ба манбаъҳои Интернет мебошад, ки дастраскунандагони гуногуни дар ҳудуди Тоҷикистон пешниҳод менамоянд. Қайд гардид, ки 79,6 фоизи пурсидашудагон Интернетро сарчашмаи алтернативии ахбор ҳисоб мекунанд. Вале як ҳиссаи пурсидашудагон қайд намудаанд, ки Интернет фақат ба табақаи алоҳидаи аҳолӣ дастрас мебошад. Сокинони пойтахт нисбат ба сокинони минтақаҳое, ки камбуди барқ эҳсос мегардад ва суръати Интернет суст асту аҳолӣ барои истифодаи хизматҳои шабака имконият надорад, дар вазъи нисбатан мусоид қарор доранд.

Дар бораи истифодабарии сомонаҳои мақомоти давлатӣ пурсидашудагон қайд намуданд, ки онҳо асосан барои худнамоӣ таҳия карда шудаанд ва ахбори дар чунин сомонаҳо гузошташуда кӯхна буда, рӯзмарра нест.

Муҳаммадӣ Ибодуллоев, директори Фонди ҷамъиятии ГИПИ зимни суханрониаш дар мавзӯи «Рушди ҳукумати электронӣ ҳамчун омили муҳими дастрасӣ ба сарчашмаи ахбор» дар бораи усули дастрас намудани ахбор ва расондани хизматҳои давлатӣ ба шаҳрвандон, бизнес ва дигар шохаҳои ҳокимият ва мансабдорони давлатӣ ба воситаи ҳукумати электронӣ гуфтугӯ намуд. Ӯ қайд намуд, ки робитаи байни давлат ва аризидиҳанда то ҳадди ниҳоӣ ночиз буда, имконияти истифодабарии технологияҳои иттилоотӣ ба таври максималӣ зиёд аст.

— Ҳукумати электронӣ илова ё намунаи ҳукумати анъанавӣ набуда, танҳо як усули ҳамкорӣ мебошад, ки бо мақсади баланд бардоштани самаранокии хизматрасониҳои давлатӣ дар заминаи фаъолона истифодабарии технологияҳои коммуникатсионӣ аст, — зикр кард ӯ.

Барои ба вуҷуд овардани бахшҳои ҳукумати электронӣ татбиқи лоиҳаҳои ҷорӣ намудани низоми бақайдгирии ашхони ҳуқуқї «Равзанаи ягона», бо мақсади ба ҳам пайваст намудани ҳамаи вазоратҳо ва идораҳо дар тањияи шабакаҳои нақлиётӣ дар ҳудуди Душанбе идома доранд.

Дар назди раёсати хизмати давлатӣ низоми иттилоотии оид ба сабти ном кардани хизматчиёни давлатӣ, дар назди Вазорати молия ва Хадамоти гумрук бошад системаҳои корпоративии иттилоотӣ барои автоматӣ кунондани ҷараёнҳои бизнес ва пайваст намудани ҳамаи сохторҳои дурдаст ва дар дурнамо муттамарказ гардондани муносибатҳои байниҳамдигарии идораҳо ба вуҷуд оварда мешавад.

Тибқи суханони Ибодуллоев, 60 фоизи мақомоти давлатии сатҳи ҷумҳурӣ сомонаҳои интернетӣ доранд, ки онҳо дар ибтидо бо забонҳои тоҷикӣ, русӣ, англисӣ таҳия карда мешаванд. Вале баъд аз гузаштани чанд муддат танҳо як забони онҳо боқӣ мемонад. Илова бар ин, ҳангоми анҷом додани таҳлил муайян гашт, ки ба ғайр аз дастрасии ахбор ва дилкашии ороиши сомонаҳо, инчунин ба масъалаҳои рӯзмаррагии иттилооти дар сомонаҳо гузошташаванда аҳамият додан зарур аст.

Парвина Ибодова – раиси Анҷумани дастраскунандагони Интернет дар бораи нақши Интернет-сервис провайдерон барои васеъ намудани дастрасӣ ба иттилоот сухан ронд. Вай таъкид намуд, ки Анҷуман созмони ғайритиҷоратии ҷамъиятӣ асту дастраскунандагони ватании хизматрасониҳои Интернетро барои ҳифзи манфиатҳои ҳуқуқӣ, иқтисодӣ ва сиёсии онњо, инчунин рушди бозори шаффоф ва рақобатпазир муттањид менамояд. Онҳо ва бо мақсади ҳаллу фасл намудани мушкилоти соҳа ва нисбатан самаранок истифода бурдани имкониятҳои технологияҳои рақамии дар шабакаи ҷаҳонӣ љадал менамоянд.

— Анҷумани дастраскунандагони Интернет соли 2004 таъсис ёфта, имрӯз ба он ширкатҳои амсоли Вавилон-Т, Интерком, Истэра, анҷумани ТАРЕНА аъзо мебошанд, — гуфт П.Ибодова.- Ҳамаи ширкатҳо ва ташкилотҳои мазкури аъзои Анҷуман дар бозори технологияҳои иттилоотию коммуникатсионии фаъолият карда, ба ғайр аз фаъолияти тиҷоратӣ ба расондани хизматҳо ва амалї намудани лоиҳаҳои иҷтимоӣ фаъолона машғул мебошанд.

Ибодова қайд намуд, ки дар Тоҷикистон, бо мақсади рушди самарнок технологияҳои пешқадаме истифода мешаванд, ки аксарияти онҳоро худи ширкатҳои Тоҷикистон таҳия намуда, дар амал татбиқ кардаанд.

— Ҳамин чиз гувоҳ аст, ки мо аз сатҳи истеъмолкунандагон ба сатҳи истеҳсолкунандагон баромадаем, — қайд намуд раиси Анҷуман. — Анҷумани дастраскунандагони Интернет ҳамчун шабакаи шарики таъминкунандагон ва таҳиякунандагони хизматҳо ва технологияҳои шабакавӣ эътимод дорад, ки технологияҳои рақамӣ, ки Интернет ҳамчун сохтори ноқили онҳо хизмат мекунад, дорои иқтидори раҳондани мамлакат аз тангнои ҷуғрофӣ ва ба минтақаи транзитӣ табдил додани кишвар мебошад. Бо мақсади истифода бурдан ва бо ҳамин васила афзун гардондани иқтидори мазкур, ба иштирокчиёни бозор зарур аст, ки фаъол бошанд, — қайд намуд ӯ.

Коршиноси масоили расонаҳо аз Булғория Огниан Златев дар мавриди таҷрибаи Булғория барои вусъат додани дастрасӣ ба Интернет суханронӣ намуд. Вай дар бораи зарурати танзим кардани мӯҳтавои Интернет сухан гуфт. Ба андешаи Златев, масъалаи мазкур дар робита ба сомонаҳои самти фаҳши хусусан кӯдакона дошта рӯзмарра мебошад. Ӯ инчунин қайд намуд, ки дар байни коршиносони воситаҳои ахбор ва журналистони Булғория ҳанӯз ҳам дар бораи тарзи танзим намудани мӯҳтавои Интернет андешаи якхела мавҷуд нест. Ба андешаи ӯ, роҳи ҳалли кӯтоҳмуддати масъалаи мазкур худтанзимкунии ахлоқии амсоли дар воситаҳои чопии ахбор роиҷбуда, инчунин шаклҳои гуногуне буда метавонанд, ки дар баъзе давлатҳо, ба монанди Шӯрои оид ба ВАО дар Тоҷикистон, амал мекунанд.

— Худтанзимкунӣ дар Интернет барои саҳеҳӣ ва мӯҳтавои ахлоқии сомонаҳо, махсусан сомонаи рӯзномаҳо ва оҷонсиҳои иттилоотӣ аҳамият дорад, — қайд намуд О.Златев.

Дар хотимаи маҷлис ширкаткунандагони «мизи мудаввар» баъди муњокимаи вазъи татбиқи ҳуқуқҳои шаҳрвандон ба иттилоотро, ки моддаи 19 Эъломияи ҳуқуқи башар, Пакти Байналмилалӣ дар бораи ҳуқуқҳои шаҳрвандӣ ва сиёсӣ, моддаи 30 Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар санадҳои қонунгузории ҶТ кафолат додаанд, платформаи ҳамкориашонро муайян намуда Ёддошти тафоҳум қабул карданд. Дар Ёддошти ҳусни тафоҳум масоили зарурати минбаъдаи вусъат додани дастрасӣ ба Интернет, муборизаи ҳамаҷониба бо ҳодисаҳои ғайриқонунӣ маҳдуд намудани дастрасӣ ба манбаъҳои Интернет, рушди он-лайнжурналистика, аз он ҷумла блогинг, васеъ намудани мундариҷаи ватанӣ дар Интернет ва дигар масоили муҳим қайд гаштааст.

[b]Имрӯз дар Кохи Рӯдакии маркази вилояти Суғд ҷашни 20-солагии ТВ «Суғд» таҷлил мегардад. Дар ин бора аз Маркази иттилоот ва таҳлили Дастгоҳи Раиси вилоят ба TojNews хабар доданд.[/b]

Бино ба иттилои манбаъ, телевизиони вилояти «Суғд» ҳамчун як бахши муҳими Кумитаи телевизион ва радиои назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳисоб рафта, аз соли 90 то ин ҷониб кору фаъолият дорад. Маҳз бо кӯшишу ғайрати кормандони телевизион баҳри таъмини фазои иттилоотии вилоят аз моҳи декабри соли 2007 бо дастгириву кӯмаки Раиси вилоят Қоҳир Расулзода ТВ «Суғд» пахши барномаҳои худро тариқи шабакаи алоҳида дар ҳаҷми 8 соат ба роҳ монд, ки 34%-и аҳолии вилоятро дар бар мегирифт.

— Бо ин мақсад 1 адад мавҷпахшкунаки 5 кВт тариқи лизинг харидорӣ шуда, 2 адад мавҷпахшкунакҳои 1 кВт дар минтақаҳои Истаравшан ва Исфара насб карда шуданд, ки дар натиҷа 46%-и аҳолии сокинони шаҳру навоҳии вилоят аз барномаҳои телевизиони вилояти Суғд бархӯрдор гардиданд,- афзуд манбаъ.

Ҷоиз ба қайд аст, ки воқеан ҳам барои устуворона фаъолият намудани телевизиони вилоят чанд тан аз чеҳраҳои шинохта, амсоли Мирсаидова М., Ҷамолов И., Набиев О., Халилов А., Маъруфов У., Каримов Т. (Озарахш), Расулов Ҷ., Ҳасанов А., Ӯлмасов Х., Муҳаммадиев А., Аминзода А., Ғаффоров А. ва даҳҳо нафар бо барномаҳои «Ахбор», «Ҳафтранг», «Соядаст», «Ахтари субҳ», «Меҳргиёҳ», «Меҳрангез», «Ҷавонӣ», «Мерос» саҳми арзандаи худро гузоштаанд.

Ногуфта намонад, ки ба муносибати 20-солагии фаъолият телевизиони вилояти Суғд ҳамеша барномаҳои нави ташреҳиву фарҳангӣ, адабиву воқеӣ, тарбияи ҷавонону наврасон дар рӯҳияи ватанпарвариву анъанаҳои неки ниёгон, рушди соҳаҳои иқтисодиву кишоварзӣ ва ҳуқуқиву рӯзмарраро инъикос намуда, пешкаши бинандагон кардааст.

— Бо назардошти хидматҳои зикргардида ин телевизион нахустин маротиба пирӯзии сулҳро ба мардуми ҷумҳурӣ расонида, аз ҷараёни Анҷумани 16-уми Шӯрои Олӣ, таъсиси Ҳукумати конститутсионӣ мустақиман гузоришҳо пахш намуд, ки ин сапедаи оғози тақдири тоҷикистониён дар қарни ХХ буд,- илова намуд манбаъ.

Ёдрас мешавем, ки доир ба фаъолияти телевизиони вилоят 2 китоб — «Салом, азизони дил»-и А. Ҳасанов ва «Сиёсати иттилоотӣ ва телевизиони вилояти Суғд»-и Х. Ӯлмасов ба нашр расида буданд, ки дар ҷодаи васоити ахбори омма раҳнамо ва оинаи ибрат мебошанд.

TojNews

Источник: http://tojnews.org/taj/index.php?option=com_content&task=view&id=10062&Itemid=30

[b]Кумитаи дифоъ аз ҳуқуқи рӯзноманигорон (CPJ), як созмони омрикоии мудофеъи озодии баён, боздошти як хабарнигори тоҷик дар шимоли ин кишварро маҳкум кардааст.[/b]

Ин созмон дар баёнияе, ки рӯзи панҷшанбеи 16 декабр мунташир кард, боздошти Муҳамадюсуф Исмоилов, хабарнигори нашрияи “Нури зиндагӣ” дар ноҳияи Аштро, дорои ангезаҳои сиёсӣ хондааст.

Оқои Исмоилов 23 ноябри соли равон дар вилояти Суғд боздошт шуда ва хабари зиндонӣ шудани вай рӯзи душанбеи ҳафтаи гузашта дар расонаҳои дохилӣ пахш шуд.

Нина Огниянова, ҳамоҳангсози барномаи Кумитаи дифоъ аз рӯзноманигорон дар Урупо ва Осиёи Марказӣ, аз давлати Тоҷикистон хостааст, ки иттиҳомоти ба гуфтаи вай дорои ангезаҳои сиёсӣ алайҳи оқои Исмоиловро фасх ва худи ӯро фавран озод кунанд.

Хонум Огниянова афзудааст: «Давлати Тоҷикистон барои мутобиқ сохтани худ бо меъёрҳои байналмилалии озодии баён бояд моддаҳои «туҳмат ва тавҳин»-ро аз қонуни ҷиноӣ ё кайфарии худ барандозад.»

Мақомоти Тоҷикистон ҳануз алайҳи Муҳамадюсуф Исмоилов эъломи ҷурм накардаанд ва ӯ то кунун аз хадамоти вакили мудофеъ бархурдор набудааст. Вале дар сурати таъйиди иттиҳомот алайҳи оқои Исмоилов имкон дорад вай барои дувуним сол ба зиндон маҳкум шавад.

Кумитаи дифоъ аз ҳуқуқи рӯзноманигорон дар баёнияи худ аз қавли Нуриддин Қаршибоев, раиси Анҷумани расонаҳои мустақилли Тоҷикистон, овардааст, ки ин рӯзноманигори тоҷик ба хотири нашри матолиби интиқодӣ алайҳи мақомот боздошт шудааст.

Оқои Қаршибоев гуфтааст, ки хабарнигори “Нури зиндагӣ” пайваста аз ҳукумати маҳаллӣ, ниҳодҳои интизомӣ ва додгоҳҳои вилояти Суғд барои сӯиистифода аз мансаб, мудирияти бад, сиёсатҳои носолими иҷтимоъӣ ва иқтисодӣ, интиқод мекард. Аммо ба гуфтаи вай, дар мақолот ва гузоришҳои оқои Исмоилов ҳеч нишонае аз тавҳин ва туҳмат мавҷуд набудааст.

Чанде қабл Анҷумани расонаҳои мустақилли Тоҷикистон, зимни пахши баёнияе боздошти Муҳаммадюсуф Исмоиловро ба чопи матолиби интиқодии вай рабт дод.

Ба гуфтаи масъулони нашрияи “Нури зиндагӣ”, масъулони додситонӣ аз онҳо тақозо кардаанд, ки гузоршҳои оқои Исмоилов аз соли 2008 бад-ин сӯро дар ихтиёри додситонӣ гузоранд.

Боздошти Маҳамадюсуф Исмоилов, рӯзноманигори маҳаллии “Нури зиндагӣ” дар ноҳияи Ашти вилояти Суғд дар расонаҳои мустақили Тоҷикистон низ бозтоби густардае доштааст.

Аз авоили соли 2010 дар Тоҷикистон ҳудуди шаш нашрия ба додгоҳ кашида шуда ва хабарнигорони зиёде низ барои матолиби интиқодомези худ таҳти фишори бархе аз мақомоти давлатӣ ва афроди алоҳида қарор гирифтаанд.

Дар бештари қазияҳо шикояткунандагон нашрияҳоро ба “туҳмат» ва «таҳқир» муттаҳам кардаанд, ҳарчанд ба сабаби набуди далоили зарурӣ муҳокимаҳо дар бисёре аз маворид ба дарозо кашида ва ё бо мусолеҳаи тарафҳо анҷом ёфтаанд.

Гурӯҳҳои ҳуқуқи башар ва мудофеъони озодии баён зимни интиқод аз вазъияти озодии баён дар Тоҷикистон, аз давлати ин кишвар борҳо хоста буданд, ки моддаҳои марбут ба «туҳмат» ва «таҳқир»-ро аз қонуни кайфарии худ ҳазф кунад, вале давлати Тоҷикистон ба ин дархостҳо ҳеч эътиное накардааст.

Источник: http://www.bbc.co.uk/tajik/news/2010/12/101217_zkh_cpj_arrestjournalist.shtml

[b]Рӯзҳои 18-19-уми декабри соли ҷорӣ дар толори меҳмонхонаи «Меркурий» давраи омӯзишӣ барои рӯзноманигорон таҳти унвони «Инъикоси масоили идораи биноҳои бисёрҳуҷраӣ дар ВАО» баргузор гардид. Созмондиҳандагони теренинг Иттифоқи истеъмолкунандагони Тоҷикистон ва Мактаби мустақили рӯзноманигории «Тоҷикистон — асри ХХI» маҳсуб меёбанд.[/b]

Сарварони ташкилотҳои ҷамъиятии мазкур Баҳодур Ҳабибов ва Сафо Сафаров ба ҳайси тренерони ин давраи омӯзишӣ ҷалб шуданд. Чорабинӣ бо дастгирии молиявии Ташкилоти байналмилалии Интитути Ҷомеаи Кушода — «Бунёди Мадад» дар Тоҷикистон доир карда шуд.

Дар ин тренинг 20 рӯзноманигор аз нашрияҳо, садову симо ва хабаргузориҳои шаҳрҳои Душанбе, Хуҷанд, Исфара, Панҷакент, Истаравшан, Кӯлоб, Қӯрғонтеппа, Хоруғ, Ваҳдат ва Турсунзода ширкат варзиданд.

Мақсади баргузории он ба рӯзноманигорон омӯзонидани инъикоси касбии ҷанбаҳои ҳуқуқӣ ва амалии идораи биноҳои бисёрҳуҷраӣ мебошад. Зимнан, такмили малакаи журналистон дар таҳияи касбии маводи чопӣ, радиоӣ ва телевизионӣ оид ба ин мавзӯъ мадди назари созмондиҳандагони тренинг буд.

Дар ҷамъбаст иштирокдорон дар заминаи иттилооти аснои давраи омӯзишӣ гирдовардаашон гузоришҳои чопӣ, радиоӣ ва телевизионӣ таҳия карда, мавриди баррасӣ қарор доданд.

Бояд зикр намуд, ки баргузории ин тренинг ба баланд бардоштани сатҳи маърифати шаҳрвандон ва бо истифода аз имконоти ВАО фаъолгардонии онҳо дар самти рушди худидораи фонди манзилӣ мусоиат мекунад.

TojNews

Источник: http://tojnews.org/taj/index.php?option=com_content&task=view&id=9995&Itemid=30