Архив рубрики: Таҳлил

ҲНИТ: «Ҳамла ба Сайфуллозода амали тарҳрезишуда аст»

Шӯрои сиёсии ҲНИТ ҳамла ба Ҳикматулло Сайфуллозодаро «амали тарҳрезишуда» алайҳи ин ҳизб номид.

Дар изҳороти ин ҳизб, ки пас аз зуҳри8-уми феврал мунташир шуд, гуфта шудааст, «ин амал идомаи фишорҳо ва фазосозиҳоест, ки алайҳи ҲНИТ аз тарафи доираҳои муайян сурат мегирад.»

Муҳаммадалии Ҳайит, муовини раҳбари ҲНИТ гуфт, шӯрои сиёсии ҳизбаш дар баробари маҳкум кардани ин ҳодиса, аз мақомоти Тоҷикистон тақозо кардааст, то фармоишгарон ва иҷрогарони латукӯби сардабири «Наҷот»-ро ошкор ва ба ҷавобгарӣ бикашад.

Масъулони ин ҳизб аз заъфи арзишҳои мардумсолорӣ, озодии виҷдон ва матбуот низ изҳори ташвиш кардаанд.

Онҳо гуфтаанд, «ҳоло усулҳои авторитарии идораи давлат, фасоди моливу идорӣ, нақзи ҳуқуқҳои диниву сиёсии шаҳрвандон ва нодида гирифтани ниёзу хостаҳои мардум» бештар ба мушоҳида мерасанд.

Шӯрои сиёсии ҲНИТ, ки латукӯби Ҳикматулло Сайфуллозода аз тарафи афроди номаълумро баррасӣ мекард, гуфтааст, ба ҷои муколама ва ҳамкорӣ шеваҳои номатлуби муносибат бо ҳизбҳои сиёсии мухолиф пеш гирифта шудааст, ки «ин ҳама заминаро барои ворид шудани кишвар ба як марҳилаи носолими сиёсӣ фароҳам меорад.»

«Бахусус, пас аз интихоботи парлумонии соли 2010 муносибат бо ҳизбҳои сиёсӣ комилан аз чорчӯби рақобати солими сиёсӣ берун рафт, ки нишонаҳои он дар мавқеъгириҳои расмӣ ва ғайрирасмии намояндагони мақомоти давлатӣ зоҳир мегарданд»,-гуфта шудааст дар ин изҳорот.

[b]Нигаронии созмонҳои хабарнигорӣ[/b]

Дар ҳамин ҳол, созмонҳои хабарнигории Тоҷикистон ҳам бо пахши баёнияе аз латукӯби Ҳикматулло Сайфуллозода изҳори нигаронӣ кардаанд.

Иттиҳодияи хабарнигорони Тоҷикистон, НАНСМИТ, “Медиа-Алянс” ва “Бунёди Индем” бо пахши изҳороти муштарак аз мақомоти интизомӣ тақозо кардаанд, то ин қазия “ба таври ҷиддӣ” тафтиш шавад.

Ин созмонҳо латукӯби Ҳикматулло Сайфуллозода, сардабири ҳафтаномаи “Наҷот” аз сӯи афроди номаълумро “амали ваҳшиёна” хондаанд.

Онҳо навиштаанд, “дар ҷомеаи демократӣ сӯиқасд ба ҳаёт ва саломатии на танҳо журналист ва шахси маъруф, балки ҳар як шаҳрванд қобили қабул нест. Бо чунин шева қасос гирифтан аз одамон ҷиноят буда, бар асоси қонун бояд мавриди ҷазои сахт қарор бигиранд.”

Ҳикматулло Сайфуллозода субҳи рӯзи ҳафтуми феврал дар назди манзили худ аз сӯи афроди номаълум мавриди ҳамла қарор гирифт. Вай ҳоло дар беморхонаи “Қарияи Боло”-и шаҳри Душанбе бистарист.

Вазорати корҳои дохилии Тоҷикистон агарчӣ мегӯяд, ба таҳқиқи ин ҳодиса шурӯъ кардааст, вале то ҳанӯз дар ин бора парванда боз накардааст.

Нуриддин Қаршибоев, раиси Анҷумани миллии расонаҳои мустақии Тоҷикистон (НАНСМИТ), гуфт, созмонҳои хабарнигории Тоҷикистон омода ҳастанд, ин қазияро мавриди таҳқиқоти журналистӣ қарор дода, ба мақомоти интизомӣ барои ошкор кардани “афроди номаълум”-е, ки Ҳикматулло Сайфуллозодаро латукӯб кардаанд, кӯмак намоянд.

Источник: http://www.ozodi.org/content/article/2301073.html

Изҳороти Шӯрои сиёсии ҲНИТ дар мавриди сӯиқасд ба узваш

Шӯрои сиёсии ҲНИТ ҳодисаи сӯиқасд ба ҷони узви Раёсати Олии ҳизб ва сармуҳаррири ҳафтаномаи «Наҷот» Ҳикматулло Сайфуллозодаро шадидан маҳкум намуда, онро як амали тарҳрезишуда алайҳи ҲНИТ ва шахсиятҳои он меҳисобад. Дар изҳорот гуфта мешавад, ки ин амали ноҷавонмардона идомаи фишорҳо ва фазосозиҳоест, ки вақтҳои ахир алайҳи ҲНИТ аз тарафи доираҳои муайян сурат мегирад ва барои эҷоди тарсу ваҳм дар байни аъзо, тарафдорон ва ҷомеаи кишвар равона шудааст.

«Тоҷикистон пас аз сулҳи ваҳдатофарин муддате дар фазои ҳамдигарфаҳмӣ ва муколамаи солими сиёсиву фикрӣ қарор дошт, ки боиси рушди нисбии иқтисодӣ-иҷтимоии кишвар ва болоравии обрӯву ҷойгоҳи миллат гашта буд. Вале солҳои ахир каҷравиҳо дар ин раванд ва дур шудан аз арзишҳои тақдирсози ваҳдати миллӣ эҳсос мегардад, ки аз тарафи коршиносон ва аҳли ҷомеа қаблан ҳам таъкид шуда буд. Арзишҳое мисли мардумсолорӣ, гуногунандешӣ, озодии виҷдон ва матбуот батадриҷ заиф гашта, ҷои онро таҳкими усулҳои авторитарии идораи давлат, фасоди моливу идорӣ, поймолшавии ҳуқуқҳои диниву сиёсии шаҳрвандон ва нодида гирифтани ниёзу хостаҳои мардум ишғол менамояд. Ин ҳолат наметавонад нерӯҳои солими кишварро бетараф гузорад ва табиист, ки аз тарафи ҳизбҳои сиёсӣ, васоити ахбори омма ва равшанфикрон мавриди таҳлил ва баррасӣ қарор мегирад. Ҷои таассуф аст, ки баъзе доираҳо ба ҷои ислоҳи вазъ ва бартараф кардани камбудиҳо даст ба душмантарошӣ ва фазосозиҳои носолим алайҳи дигарандешон мезананд. Ба ҷои муколама, ҳамкорӣ ва ҳамдигарфаҳмӣ шеваҳои номатлуби муносибат бо ҳизбҳои сиёсии мухолиф, рӯзномаҳои ғайридавлатӣ ва шахсиятҳои мустақил пеш гирифта мешавад, ки ин ҳама заминаро барои ворид шудани кишвар ба як марҳалаи носолими сиёсӣ фароҳам месозад. ҲНИТ қаблан ҳам аз инҳироф дар раванди муколамаи миллӣ, натиҷагириҳои яктарафаи сулҳу ваҳдат ва дур шудан аз арзишҳои он изҳори нигаронӣ намуда буд. Бахусус, пас аз интихоботҳои парлумонии соли 2010 муносибат бо ҳизбҳои сиёсӣ комилан аз чорчӯби рақобати солими сиёсӣ берун рафт, ки нишонаҳои он дар мавқеъгириҳои расмӣ ва ғайрирасмии намояндагони мақомоти давлатӣ зоҳир мегарданд. ҲНИТ масъулияти маънавии сӯиқасд алайҳи намояндаи худро қисман ба дӯши доираҳое мегузорад, ки бо назарҳо, таҳлилҳо ва ишораҳои ғаразнок ва сиёсатзадаи худ заминаро барои содир намудани чунин ҷиноят фароҳам сохтанд»,- омадааст дар изҳорот.

Шӯрои сиёсии ҲНИТ таъкид мекунад, ки истифодаи хушунат ва даҳшатафканӣ дар рақобатҳои сиёсӣ дар ҳама ҳолат номақбул буда, истифода аз чунин василаҳои ғайриқонунӣ ва ғайриахлоқӣ алайҳи сиёсатмадорон, рӯзноманигорон ва фаъолони сиёсӣ на танҳо ҷиноят, балки хатари бузурге ба амнияти миллӣ ва суботи ҷомеа маҳсуб мешавад.

Шӯрои Сиёсии ҲНИТ дар баробари шадидан маҳкум кардани ин ҳодиса аз Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қотеъона талаб намудааст, ки фармоишгарон ва иҷрокунандагони ин ҷиноятро ҳарчи зудтар ошкор намояд ва ба ҷавобгарӣ кашад.

Ҳамзамон, Шӯро аз мақомоти давлатии кишвар, ҳизбҳои сиёсӣ, воситаҳои ахбори омма, созмонҳои ғайридавлатӣ ва шаҳрвандон даъват ба амал овардааст, ки барои эҳёи фарҳанги муколама ва ҳамдигарфаҳмӣ дар фазои сиёсии кишвар талош намоянд.

Мушкинисо АСОЗОДА

Источник: http://tojnews.org/taj/index.php?option=com_content&task=view&id=11402&Itemid=30

Зафар Абдуллоев ва тарки пешаи хабарнигорӣ

[b]Зафар Абдуллоев, асосгузори “Авесто” мехоҳад батадриҷ аз журналистика канор равад ва рӯ ба тиҷорат биорад.[/b]

Ҳафтаномаи “Факти ин комментарии”, нашрияи дигари марбут ба Зафар Абдуллоев низ ба далели мушкилоти молӣ дастикам то моҳи апрел аз нашр бозмондааст ва ӯ мегӯяд, шояд ин ҳафтавор низ бо ҳамин қатъи фаъолият кунад.

Дар маҳофили хабарнигории Душанбе қарори рафтани Зафар Абдуллоев аз майдони матбуот ба гунаи мухталиф тафсир мешавад, вале бисёриҳо мегӯянд, мушкилоти иқтисодӣ домани аксари нашрияҳои мустақили Тоҷикистонро сахт панҷа задааст ва бархеи онҳо шояд ба айни сарнавишти “Авесто” ё “Факти и коментарии” рӯбарӯ шаванд.

Худи Зафар Абдуллоев санҷидани нирӯяш дар як касбу кори комилан дигарро аз омилҳои аслии тағйири касби хабарнигориаш ном мебарад, вале мегӯяд, мушкилоти молии омада бар сари “Авесто” низ дар ин амр нақши муҳим дошт.

[b]ЗАФАР РАФТ, ВАЛЕ “АВЕСТО” ҲАМОН МЕМОНАД[/b]

Зафар Абдуллоев дар ҳоле тарки “Авесто” мекунад, ки шумори кормандони он аз 20 нафари қаблӣ акнун то ба ҳадди 3 нафар коҳиш ёфта, теъдоди нашри “Факти и комментарии” низ ҳамагӣ 500 нусха шудааст.

Аммо оё табдили молики “Авесто” боиси кунд шудани забони то ҳол дар баррасии масоили Тоҷикистон тунди ин хабаргузорӣ нахоҳад шуд? Ҷамшед Улмасов, сардабири ҳафтаномаи “Бизнес и политика” ва молики нави хабаргузории “Авесто” мегӯяд, сиёсати эҷодии “Авесто” аз ин ба баъд низ кадом тағйири усулие нахоҳад кард: “Он сиёсате, ки дар даври Зафар Абдуллоев буд, бетағйир боқӣ хоҳад монд. Тағйирот танҳо дар бахши пӯшиши хабарҳо пеш меояд ва мо ба ҷустуҷӯи ахбори бештари хубу ихтисосӣ такя хоҳем кард. Зафар Абдуллоев матлабҳои худро дар “Авесто” ҳамчунон нашр хоҳад кард, касе ба ӯ монеъ намешавад. Як шарти қарордод ҳамин аст, ки Зафар ҳар матлабе, ки мехоҳад, дар мо нашр мекунад, касеро танқид мекунад, ихтиёри ӯст. Моро аз ҳоло айбдор мекунанд, ки мо гӯё хабарнигорони рӯ ба Русия бошем. Ин чунин нест. Сиёсате, ки дар “Авесто” то ҳозир буд, тағйир намекунад, ҳамон боқӣ хоҳад монд.”

[b]ТАРҶУМАИ ҲОЛ[/b]

Зафар Абдуллоев 35 сол ва 4 фарзанд дорад ва соли 1976 дар Норак ба дунё омадааст. Зафар хатмкардаи риштаи менеҷменти Донишкадаи соҳибкории Душанбе буда, соли 1997 дар хабаргузории “Азия Плюс” ба кори журналистӣ шурӯъ кард. Ӯ дар ин ҷо то мақоми сардабири ҳафтавори “Азия Плюс” сабзид ва 6 сол пеш, ба дунболи як даъвои додгоҳӣ бар сари тақсими саҳмияҳои “Азия Плюс” бо муассисаш Умед Бобохонов, хабаргузории “Авесто”-ро созмон дод. Абдуллоев асосгузори нашрияҳои “Фараж”, “Овоза” ва “Факти и комментарии” ҳам ҳаст, ки дуи аввалро баъдан ба ҳайъати эҷодии он ҳафтаномаҳо супурд ва акнун аз идомаи нашри “Факти и комментарии” ҳам, ки теъдоди нашру обунаи электрониаш дар маҷмӯъ зери 1000 нусха шудааст, даст мекашад. Оқои Абдуллоев ҳамчунин аз муассисони Медиа-Алянс аст, ки ҳамчун алтернатива ба Иттиҳодияи хабарнигорони Тоҷикистон ташкил шуда буд.

[b]МУОМИЛА БО «ТАЛКО»?[/b]

Зафар Абдуллоев бештар бо матлабҳои тунди интиқодиаш, бахусус пиромуни ношаффофиҳои фаъолияти «ТАЛКО», ширкати алюминсозии Тоҷикистон ва ба суратҳисобҳои бонкии машкук дар минтақаҳои оффшорӣ сарозер шудани фоидаҳои он маъруф буд. Хабари рафтани ӯ аз журналистика дар маҳофил ҳадсу гумонҳоеро ҳам эҷод кард, ки шояд ба манзури бастани забони ӯ аз танқидҳои минбаъдаи «ТАЛКО» муомилае дар ин миён сурат гирифта бошад ва ба Зафар Абдуллоев чунон пешниҳоди аз нигоҳи молӣ ҷолиб кардаанд, ки ӯ “не” гуфта натавонист.

Раҷаби Мирзо, хабарнигори мустақили тоҷик, мегӯяд, бештар худи Зафар Абдуллоев буд, ки тавассути чунин матлабҳои тунд роҳҳои тамос бо «ТАЛКО» ва ширкатҳои дигари марбут ба онро меҷуст. Вале Раҷаби Мирзо ҳам воқеъ шудани чунин як тамос дар ниҳояти амр ва сурат гирифтани муомилаҳое дар ин замина бо оқои Абдуллоевро баъид намедонад: “Шояд яке аз ҳадафҳои худи Зафар Абдуллоев ҳамин буд. Масалан, матлабҳои нисбатан тундтари “Авесто” ва худи Зафар Абдуллоев бештар равона шуда буд ба сӯи «ТАЛКО» ва ширкатҳои дигаре, ки бавосита ё бевосита ба раҳбарияти он наздикӣ доранд. Яъне шояд худи Зафар мехост бо чунин бархӯрд бо раҳбарони «ТАЛКО» наздикӣ пайдо кунад. Ва онки рӯзномаву сомонааш чандон муваффақ нашуд, фикр мекунам, шояд ба ҳамин самтгароиҳоии ин нашрияву ин хабаргузорӣ бастагӣ дошта бошад. Ва вақте ин ду тарҳ аз нигоҳи молӣ худро пӯшонда натавонист, шояд ба тавофуқоте ҳам рафта бошад. ”

[b]“ФАРАЖ” ДАР НАВБАТ АСТ…[/b]

Хуршеди Атовулло, сардабири ҳафтавори мустақили “Фараж”, ки муассиси аввали он ҳам Зафар Абдуллоев буд, вуҷуди кадом муомилаи пӯшидае ба хотири рӯфтани пайи пои оқои Абдуллоев аз саҳнаи матбуотро ҳадсе бепоя меномад. Аммо ӯ монанди “Авесто” ба мушкилоти молӣ гирифтор шудани “Фараж”-ро эътироф мекунад ва мегӯяд, манъ шудани нашри ҳафтанома, ки қариб се моҳ давом кард, барои “Фараж” аз ҳисоби молиёту ҳаққи хадамоти шаҳрӣ ва пули чопу қоғазу маоши коргарон зери 70 000 сомонӣ қарз ба мерос гузошт ва агар аз созмонҳои имдодрасон ба кӯмак нарасанд, ӯ ҳам мулзам аст, ба муомилаҳои барояш пешниҳодшуда тан дар диҳад. Муомилаҳое, ки сардабири “Фараж” дар мавриди табдили молики “Авесто” радд, вале дар баробари нашрияи худаш тасдиқ мекунад.

Хуршеди Атовуллоҳ мегӯяд: “Бале, дар сӯҳбатҳои ғайрирасмӣ бо нафарони “гуногунсоҳа” ин гуна гуфтугӯҳо матраҳ шуда буд. Вале шарти онҳо ин буд, ки ман дигар ба журналистика машғул нашавам. Албатта, ман метавонам ҳамчун хабарнигори оддӣ кор кунам. Вале онҳо хавотир буданд, ки мабодо ман бо пули онҳо нашрияи дигари беҳтар аз “Фараж” бисозам Ин пешниҳодҳо як сол боз ироа шуда истодаанд, вале ман ба далели ҳамон шарташ розӣ набудам. Вале имрӯз, ки ҳоли “Фараж” беҳтар аз “Авесто” нест, дар сурати пешниҳоди ҷиддитар, ман маҷбурам, рӯи он ҷиддӣ фикр кунам.”

[b]З.АБДУЛЛОЕВ: “МАРО КАСЕ НАХАРИДААСТ”[/b]

Зафар Абдуллоев сарусадоҳо дар бораи кадом муомилаи пӯшидаи ӯ бо гурӯҳҳое, чун «ТАЛКО»-ро такзиб мекунад ва мегӯяд, касе ӯро “нахаридааст”: “Дар мавриди «ТАЛКО». Ман ба фарқ аз дигарон ҳамеша мегуфтам, ки мо хостори дастгирӣ ҳастем, вале ин бояд аз тариқи як Сандуқи пуштибонии матбуоти мустақили Тоҷикистон сурат бигирад. Рӯзномаҳоро нахаранд, вале кӯмак кунанд, ки онҳо аз нигоҳи ҳирфаӣ пеш бираванд. Аммо чунин Сандуқ дар кишвари мо нест, мутаассифона. Агар ман бо «ТАЛКО» ё ягон гурӯҳи дигар муомила мекардам, бовар кунед, онҳо хеле хуш мешуданд. Аммо на, маро нахаридаанд. Ҷамшед Улмасов ҳам намояндаи кадом гурӯҳи молӣ нест. Ман бояд дар бораи «ТАЛКО» ҳатман ягон чизи дигар бинависам ва шояд ин мардумеро, ки фикр мекунанд, маро харидаанд, таскини хотир диҳад.”

Зафар Абдуллоев мегӯяд, қаблан ҳам пешниҳодҳое барои фурӯхтани “Авесто” гирифта буд, вале ба ин далел, ки харидорон ғаразҳои сиёсӣ доштанд, розӣ нашуд ва дар ниҳоят онро бидуни дарёфти кадом маблағ ба нафаре супурд, ки дидгоҳи бо ӯ наздик дошта, сиёсати қаблии ин хабаргузориро дигар намекунад.

Раҷаби Мирзо, хабарнигори тоҷик мегӯяд, яке аз онҳое, ки хоҳиши харидани “Авесто”-ро доштанд, худи ӯст. Раҷаби Мирзо то поёни соли гузашта сардабирии рӯзномаи “Имрӯз Нюс”, як нашрияи наздик ба «ТАЛКО» ва Ориёнбонкро бар ӯҳда дошт ва аз ин рӯ аз ӯ пурсидам, ки оё “Авесто”-ро худи ӯ харидан мехост ва ё миёнҷие байни Зафар Абдуллоев ва мухотаби матлабҳои интиқодии ӯ буд. Ӯ дар посух гуфт: “На, на. Ин пешниҳоди инфиродӣ буд, вале Зафар Абдуллоев гоҳе бо шӯхӣ, вале гоҳе ҳам хеле ҷиддӣ мегуфт, ки ман “Авесто”-ро ба шумо намефурӯшам, чунки ман гӯё ҳадафҳои сиёсӣ дорам. Ва инак ба нафаре вогузораш кард, ки дар мавқеъи наздик ба Зафар Абдуллоев ва чанд тани дигаре, ки аз ин гурӯҳанд, қарор дорад. Фикр мекунам, дар ин ҷо масоили сиёсӣ чандон вуҷуд надошт. Ҳадди ақал барои онки мо бархӯрди ҷиддии мақомоти Тоҷикистон ва ширкатҳоеро, ки ӯ нисбат ба онҳо интиқоди шадид мекард, то имрӯз надидаем.”

[b]ҚАЗИЯИ СОМОНАБАНДӢ[/b]

Аммо дар ҳамин тирамоҳи гузашта сомонаи “Авесто” дар пайи шурӯъи даргириҳои Камароб бо баҳонаҳои фаннӣ масдуд шуд ва танҳо дар ин авохир мақомот эътироф карданд, ки масдуд шудани “Авесто” ва сомонаҳои дигари тундгӯ далоили амниятӣ дошт ва ба амалиёти зидди гурӯҳҳои мусаллаҳи мухолифи давлат дар Рашт марбут буд.

Ба бовари Хуршеди Атовуллоҳ, масдуд шудани дастрасӣ ба сомонаи “Авесто” ҳамон қатраи охире шуд, ки косаи сабри Абдуллоевро пур кард ва ӯ аз идомаи кори хабарнигорӣ дигар батамом дасту дил шуст: “Зафар метавонист, ҳамчун муассис боқӣ монда, кори хабаргузориро ба як нафари мавриди эътимодаш бисупорад ва сарашро сабук кунад. Вале вақте болои мушкилоти иқтисодӣ сомонааш баста шуд ва ба будҷаи бе он ҳам хароби хабаргузорӣ зарбаи ҷиддитар зад, албатта, ҳамаи ин болои ҳам мешавад ва боис шуд, ки ӯ ба як тасмими қатъӣ биояд.”

Аммо Зафар Абдуллоев мегӯяд, масдуд шудани сомонаи “Авесто” ӯро баръакс то чанд моҳи дигар барои идомаи кор дар хабаргузорӣ ташвиқ кардааст: “Ман аз ягон навъ фишор наметарсам. Баръакс барои ман, ки аксар вақт муқобили маҷро меравам, кор кардан дар шароити фишор роҳаттар аст. Вақте сомонаи “Авесто”-ро бастанд, ман чанд моҳ бо шавқи хеле бештар кор кардам. Вале вақте ин ҳама фишор фурӯ нишаст ва вазъ ба ҳолати оддиаш баргашт, шавқи ман ба кор дар сомона ҳам дубора гум шуд.”

[b]МАТБУОТИ МУСТАҚИЛ, ВАЛЕ БӮҲРОНӢ[/b]

Масъалаи дигаре, ки табдили молики “Авесто” ва қасди рафтани Зафар Абдуллоев аз майдони матбуот бармало кард, мушкилоти сахти молиест, ки аксари расонаҳои мустақили Душанбе, ба хусус нашрияҳову сомонаҳои дар тирамоҳ, дар пайи нооромиҳои водии Рашт масдудшуда, гирифтор шудаанд.

Нуриддин Қаршибоев, раиси НАНСМИТ, Анҷумани миллии расонаҳои мустақили Тоҷикистон мегӯяд, бахусус нашрияҳои мустақил дар вазъи хеле мушкил қарор гирифтанд ва бар иловаи буҳрони молӣ, рӯйдодҳои тирамоҳи гузашта, ки 3 нашрияи мустақили “Фараж”, “Пайкон” ва “Нигоҳ” аз нашр бозмонд ва сомонаҳои интернетии “Авесто”-ву “Тоҷнюс” масдуд шуданд, ба мушкилоти матбуоти мустақили тоҷик афзуд.

Нуриддин Қаршибоев мегӯяд, вазъ ба ҳадде печида шудааст, ки дар ғайри сурати кӯмаки созмонҳои ҳомии озодии матбуот, сарнавишти “Авесто”-ро бисёре аз нашрияҳои дигар низ шояд такрор кунанд: “Бино бар он, ки чопхонаҳо чопи ин нашрияҳоро бар ӯҳда нагирифтанд ва дастрасӣ ба сомонаҳои интернетӣ маҳдуд буд, онҳо аз муштариёни худ маҳрум шуданд. Теъдоди нашри “Фараж”, барои мисол, аз 8 000 нусха то ба 3000 фуромад ва чанд шумора, ки чоп нашуд, ин нашрияҳо аз даромад низ маҳрум шуданд. Ва ба ҳамин хотир, он созмонҳое, ки рисолаташон кӯмак ба воситаҳои мустақили ахбор аст, бояд ин хабаргузориҳо ва нашрияҳоро ҳаддалимкон дастгирӣ кунанд, то аз байн нараванд.”

НАНСМИТ ҳанӯз дар шурӯъи бӯҳрони саросарии молӣ таҳқиқоте анҷом дода буд, ки бар асоси натоиҷаш, 40 дарсади нашрияҳои мустақил худро дар вазъи мушкили молӣ эҳсос мекунанд. Дар пайи ин таҳқиқот, созмонҳои хабарнигорӣ ва нашрияҳои мустақил аз ҳукумати Тоҷикистон хоста буданд, ки дар давраи бӯҳрон ба манзури дастгирии матбуот ба расонаҳо имтиёзҳое, аз ҷумла дар мавриди пардохти молиёт, қоил шавад.

Нуриддин Қаршибоев мегӯяд, ки дархости онҳо аслан баррасӣ нашуд ва бо онки аз он дархост як солу чанд моҳ гузашт, посухи расмие ҳам то ҳол аз сӯи ҳукумат нагирифтаанд: “Муттаассифона, аз ҷониби ҳукумат ва мақомоташ ин пешниҳоди раҳбарони нашрияҳои хусусӣ дастгирӣ наёфт. Онҳо ҳатто он имконотеро, ки доштанд, аз тариқи имтиёзҳои андоз ё таъсиси як сандуқи кумак ба матбуот дар шароити бӯҳрониро напазируфтанд ва ин пешниҳодҳо ҳатто мавриди баррасӣ дар сатҳи ҳукумат ҳам қарор нагирифт. Азбаски матбуоти мустақил як рукни демократия аст ва дар ҳар ҷомиаи демократӣ ҳаққи вуҷуд дорад, давлат низ бояд нисбат ба он бетафовут набояд ва бояд бо роҳҳои гуногун чунин нашрияҳоро дастгирӣ кунад. Мо пешниҳод дорем, ки ҳамаи васоити ахбор, сарфи назар аз шакли моликияташ, ки хусусист ё ҳукуматӣ, бояд ба маблағҳои будҷа дастрасии баробар дошта бошанд.”

[b]БОЗОРЁБӢ КОРЕ ОСОН НЕСТ[/b]

Раҷаби Мирзо аммо бозорёбиро яке дигар аз мушкилоти умдаи матбуоти муосир дар Тоҷикистон медонад ва мегӯяд, расонаҳои марбут ба Зафар Абдуллоев низ бо вуҷуди онки масоили доғеро доман мезаданд ва мавзеъи тунди интиқодӣ доштанд, натавонистанд мухотаби зиёд пайдо кунанд: “Мангар, ки кӣ мегӯяд, бингар, ки чӣ мегӯяд. Барои ман муҳим ҳамин аст, ки оё як расона рисолати худро то куҷо анҷом медиҳад? Новобаста аз онки ба пуштибонӣ аз ин ё он гурӯҳ, ё кадом кишваре муттаҳамаш кунанд. “Авесто” дар оғоз яке аз хабаргузориҳои хеле муваффақ буд. “Факти и комментарии” ҳам аз нашрияҳои хеле ҳирфаӣ маҳсуб мешуд. Вале баъдан бархӯрди Зафар ба як доираи хеле маҳдуд сурат гирифт, ки ин боиси пайдо накардани маҳбубият ё аудиторияи васеътар барои ин нашрияву ин хабаргузорӣ шуд.”

Аммо Хуршеди Атовулло Зафар Абдуллоевро аз қавитарин хабарнигорони русзабон дар кишвар ба қалам дода мегӯяд, ки ӯ ҷои худро дар матбуоти тоҷик ёфта буд: “Зафар аз созмондиҳандагони Медиа-Алянс ва муассиси “Фараж” ва ҳафтавори як замони пуровозаи “Овоза” ҳам ӯст. Ва имрӯз “Авесто”-ву “Факти и комментарии”.. Ин ҳама аз ҷойгоҳи хеле мустаҳкам ва аз ҳунари рӯзномасозӣ доштану сайт сохта тавонистани Зафар Абдуллоев гувоҳӣ медиҳад. Бо вуҷуди бӯҳрон ва камбудиҳои молӣ, “Авесто” имрӯз ҳам сомонаи дуввум ё севвуми пурхонандатарин дар кишвар аст. Дуввуман, аз назари ҷасорати журналистӣ ҳам кам нашрияе ҳаст, ки ҳампои “Факти ин комментарии” бошад. Вале инки Зафар Абдуллоев ба далели мушкилоти иқтисодӣ наметавонад бозори фурӯши нашрияашро пайдо ё кори беҳтари хабаргузоришаро таъмин кунад, мавзӯъи дигар аст.”

[b]ЗАФАР БА ОСИЁБИ КӢ ОБ МЕРЕХТ?[/b]

Бархе, аз ҷумла дар байни хабарнигорони тоҷик ҳам, фаъолияти Зафар Абдуллоевро чандон холисона намедонанд. Бархе мӯътақиданд, ки ӯ дар ин майдон аз ҷониби Тошканд бозӣ мекунад. Ба бовари бархеи дигар, Зафар Абдуллоев ба осиёби Маскав об мерехт.

Дар гуфтугӯ бо оқои Абдуллоев шӯхиомез пурсидамаш, ки ин ҳама сол ба нафъи кӣ кор мекард ва ба осиёби кӣ об “мерехт”?. Зафар Абдуллоев гуфт: “Ман барои кӣ кор мекунам. Барои ҳеҷ кас! Вақте ман аз «РусАЛ» танқид мекардам, сафири Русия Максим Пешков боре таънаомез маро гуфт, ки ман бояд аз Тошканд маош бигирам. Сафорати Узбакистон ду дафъа алайҳи ман номаи эътирозӣ навишта буд ва маро ҳатто ба вазорати хориҷа даъват карда буданд. Вақте мо аз созмонҳои амрикоӣ кӯмак дарёфт кардем, афроди наздик ба мақомоти Тоҷикистон маро айбдор мекарданд, ки рӯ ба Амрико овардаам. Вале баъди онки чанд матлаби танқидӣ навиштем, фикр накунам, ки сафири Амрико имрӯз моро дӯсти кишвараш бишуморад. Ҳамин тавр, як вақт маро 3-4 бор дар сафарҳои хориҷии президент Эмомалӣ Раҳмон ҳамроҳ гирифтанд. Ба дунбол гап хест, ки Зафар “ҳукуматӣ” ва тарафдори Раҳмон аст. Вале шукри Худо, сомонаи мо масдуд шуд ва мушкилоти молии мо собит мекунад, ки мо аз ҳукумат ягон маблағ ё имтиёз нагирифтаем.”

[b]ЖУРНАЛИСТИКА ҲАМЧУН ҲОББӢ[/b]

Зафар Абдуллоев мегӯяд, акнун орзуи таъсиси як тиҷорати хурдеро дар сар дорад, вале бо вуҷуди канор рафтанаш аз журналистикаи фаъол ҳаққи нашри матлабҳояш дар “Авесто”-ро махсус ҳифз кардааст ва ҳам дар садади сохтани як блоги хусусии интернетист, то минбаре барои гуфтани ҳарфҳои дар дилаш ҷамъшуда дошта бошад: “Ин як тиҷорати хеле хурд аст, чунки пули маҳдуду ночизи ман барои кушодани тиҷорати ҷиддӣ намерасад. Ман зиндагии худро дигарбора аз сифр оғоз хоҳам кард. Аммо журналистика бароям як ҳоббӣ хоҳад монд. Яъне чизе, ки пул намеорад, балки танҳо барои роҳати маънавист.”

Аммо Хуршеди Атовулло мегӯяд, аз майдон рафтани хабарнигороне, чун Зафар Абдуллоев, хеле ҳайф аст: “Бояд ягон кӯмак мекарданд, то худи Зафар дар майдон мемонд, чунки мисли Зафар Абдуллоев журналистони ҷасур ва ҳам забондоне, ки ба чанд забон навишта метавонанд, Тоҷикистон қариб ки надорад. Албатта, ҳайф аст рафтанаш.”

Мирзои Салимпур

Источник: http://www.ozodi.org/content/article/2297073.html

Нигаронӣ аз тамоюли фишор ба матбуот

[b]Сардори раёсати Вазорати корҳои дохилӣ нашрияи «Азия-Плюс»-ро ба додгоҳ кашида, 1 миллион сомонӣ ҷуброн хостааст.[/b]

Анвар Тағоймуродов, сардори раёсати ҷиноёти созмонёфтаи ВКД зимни даъвои худ гуфтааст, ки дар мақолае дар ҳафтаномаи «Азия плюс» дар ҳаққи ӯ суханони дурӯғ ва таҳқиромез нашр шудааст, ки шаъру шараф ва ҳайсияти ӯро паст мезанад. Аммо масъулини нашрия ва муаллифи мақола ин даъворо рад мекунанд.

[b]»Азиа плюс» боз ба додгоҳ кашида шуд[/b]

Мурофиаи пешакӣ аз рӯи даъвои Анвар Тағоймуродов, сардори раёсати ҷиноёти созмонёфтаи ВКД аз болои ҳафтаномаи «Азия плюс», ки қарор буд имрӯз оғоз шавад, бо хоҳиши ҷониби ҷавобгар ба таъхир гузошта шуд.

Анвар Тағоймуродов даъво дорад, ки дар мақолаи «Тафтишот ё инквизитсия?» аз моҳи декабри соли 2010 шахсияти ӯ ва ҳайсияти корияш паст зада шудааст ва бояд нашрия онро бар ивази 1 миллион сомонӣ ҷуброн кунад. Дар ин мақолаи таҳқиқотии хабарнигор Рамзия Мирзобекова, саҳнаҳое аз шиканҷаи боздоштшудагон тавассути кормандони раёсати мубориза бо ҷиноёти созмонёфтаи ВКД, аз ҷумла дар вилояти Суғд тасвир шуда буд.

Ин пардакушоӣ аз саҳнаҳои шиканҷа дар мақолаи мазкур бар асоси нақли ҷабрдидаҳо ва санадҳои парвандаҳои ҷиноӣ сурат гирифта буд. Аммо Анвар Тағоймуродов, дар ин мақола мавриди ба иддаои худаш дурӯғ ва таҳқирро нисбат ба шахсияти худаш кашф кардааст ва аз додгоҳ хостори расидагӣ ба қазия ва рӯёндани ҷуброн шудааст.

Сардори раёсати мубориза бо ҷиноёти ВКД дар аризаи даъвогии худ ҳатто таъкид кардааст, ки шояд муаллифи мақола ва хабарнигорони дигар омилони ҳамлаи интиҳории Хуҷандро мешинохтанд ва аз нияти онҳо огаҳӣ доштан ва эҳтимолан бо онҳо ҳамкорӣ доштанд.

[b]»Азия плюс» иддаоро рад мекунад[/b]

Аммо муаллифи мақола ва масъулини нашрияи «Азия плюс» ин ҳама даъворо рад мекунанд. Марат Мамадшоев, муҳаррири ин нашрия мегӯяд, ки чунин даъвое асос надорад. Ӯ мегӯяд: «Ин даъво заминаи қонунӣ надорад, ҳатто бо забони давлатӣ пур аз иштибоҳи имлоӣ ва мантиқӣ навишта шудааст. Даъвогар аз мансаби худ истифода кардааст. Гарчанде, ки даъворо аз номи шахси воқеъӣ, яъне аз номи худаш пешниҳод кардааст. Ҷолиб ин аст, ки гӯё ҳайсияту шахсияти раёсати УБОП таҳқир шудааст. Аммо аз ин ҷо бар меояд, ки гӯё онро ба моликияти ҳуқуқии худаш табдил кардааст».

[b]Оё журналистон бо террористон ҳамкорӣ мекунанд?[/b]

Дар ҳоле як мақоми аршади вазорати дохилӣ аз журналистон ба унвони ҳамкорони эҳтимолии террористон ном мебарад, ки дар пайи ҳамла ба корвони нерӯҳои вазорати дифоъ ва куштани шудани 26 сарбоз, вазири дифоъи Тоҷикистон низ зимни баёнияе айни чунин даъвоеро матраҳ карда ва гуфта буд, ки журналистон бо амалкарди худ ба гурӯҳҳои террорстӣ кӯмак мекунанд. Раиси ҷумҳури Тоҷикистон ҳам гуфта буд, ки бархе расонаҳо ҷангҷӯ шудаанд ва ба думболи он чанд нашрия барои як муддат аз нашр боз монданд.

Аз як соли пеш то кунун чанд маврид парванда дар додгоҳҳои Тоҷикистон бар алайҳи нашрияҳои мустақил дар ҳоли баррасӣ қарор дорад. Ва дар ҳамаи мавридҳо даъвогарон аслан мақомоти давлатӣ ҳастанд. Феълан баррасии даъвои се додрас аз болои нашряи «Азия плюс» ва инчунин нашрияҳои «Озодагон» ва «Фараж»дар додгоҳи ноҳияи Сино ҳамчунон идома дорад. Даъвогарон хостори мутавақиф шудани ин нашрияҳо ва пардохти товон ба маблағи 5, 5 миллион сомонӣ шудаанд.

[b]Раванди фишор ба матбуот[/b]

Акнун даъвои навбатӣ аз болои «Азия плюс» ва тақозои тавон ва он ҳам аз сӯи як мансабдор, нигаронии маҳофили матбуотиро ба думбол доштааст. Масъулини иттиҳодияҳои хабарнигорӣ мегӯянд, ки даъво аз болои нашрияҳо дар Тоҷикистон дар ҳоли табдил шудан ба як раванд ё тамоюл аст ва он саранҷом бар зарари озодии баён тамом хоҳад шуд.

Нуриддин Қаршибоев, раиси Анҷумани расонаҳои мустақили Тоҷикистон мегӯяд: «Муроҷиати мардум ва мақомот ба додгоҳ нишонаи мусбат аст, ки шаҳрвандон мехоҳанд низоъро дар чаҳорчӯби қонун ҳал кунанд. Аммо тарафи манфии кор ин аст, ки ҳадафи даъвогарон на рӯи об омадани ҳақиқат ва адолат, балки фишор болои матбуот аст. Аксари даъвоҳо характери худсафедкунӣ дорад. Ва ин паёмади фармони раиси ҷумҳур бар бораи вокуниш ба навиштаҳои матбуот аст. Мутаасифона, дар он фармон шеваи иҷрои он мушаххас нашудааст. Идомаи ин ҳол боиси афзоиши худсензурӣ ва халал ворид шудан ба фаъолияти матбуот мешавад».

Аз моҳи марти соли гузашта ба ин сӯ дар додгоҳи ноҳияи Фирдавсӣ баҳси вазорати кишоварзӣ бо нашрияи «Миллат» низ идом адорад. Вазири кишоварзии Тоҷикистон даъво дорад, ки ҳафтаномаи «Миллат» бо нашри матлабе зери номи «Вазорати кишварзӣ фасодзадатарин ниҳод» кормандони вазоратро тӯҳмат кардааст ва хостори пардохти як 1 миллион сомонӣ ҷуброн шудааст.

Аммо то кунун додгоҳи ноҳияи Фирдавсӣ яке дигар аз нашрияҳои Тоҷикистон бо номи «Пайкон»-ро дар тӯҳмат ба идораи «Тоҷикстандатр» ба маблағи 300 ҳазор сомонӣ ҷарима баста аст.

Раҳматкарими Давлат

Источник: http://www.ozodi.org/content/article/2288990.html

Тавсеъаи дастрасӣ ба интернет дар навоҳии Бадахшон

Бисёре аз навоҳии дуруфтодаи вилояти Бадахшони Тоҷикистон барои бори аввал дар таърих ба шабакаи ҷаҳонии интернет дастрасӣ пайдо кардаанд.

Дар ин бора ба Би-би-сӣ Латиф Окимбеков, як масъули бахши тавсеаи интернет дар Бадахшон аз «Тоҷиктелеком», ширкати давлатии фароҳамгари интернет, иттилоъ дод.

Оқои Окимбеков гуфт, ки ҳамакнун дар қаламрави вилояти Бадахшон ба иловаи шаҳри Хоруғ, маркази ин вилоят, сокинони навоҳии Шуғнон, Рӯшон, Ванҷ, Дарвоз ва Ишкошим низ имкони истифода аз интернетро пайдо кардаанд.

Ба гуфтаи ӯ, қабл аз ҳама, кофеҳои интернетӣ дар марокизи ин навоҳӣ ифтитоҳ шудаанд. Вай мегӯяд ҳоло сокинони деҳоти дурдаст имкон доранд ҳам аз тариқи телефуни хонагӣ ва ҳам тавассути иртиботи бесим бо флэш-кортҳо аз интернет истифода кунанд.

[b]Хутути фибернурӣ[/b]

Латиф Окимбеков мегӯяд чунин дастрасӣ тавассути кашидани хутути фибернурӣ (оптико-волоконная линия) аз шаҳри Душанбе, пойтахти Тоҷикистон, ба навоҳии мухталифи Бадахшон имконпазир шудааст.

Агар дар Ишкошим сим канда шавад, мо маҷбурем рӯзҳо мунтазири мутахассисон ва таҷхизот аз Душанбе бимонем.

Ба гуфтаи вай, тобистони гузашта кашидани ин хутут аз Душанбе то бисёре аз нуқоти дурдаст анҷом шудааст. Ҳадафи аслӣ аз интихоби хатти фибернурӣ таъмини иртиботи телефунии бокайфият ва интернет барои сокинон дар саросари вилоят будааст.

Носиралӣ Алибердиев, як масъули бахши «Амонатбонк» дар ноҳияи Роштқалъа, мегӯяд бо арзи вуҷуд кардани интернет дар минтақа теъдоди муштариёни ин бонк афзоиш ёфтааст.

Ба гуфтаи ӯ, ҳоло бештари сокинони ин ноҳия барои гирифтани пуле, ки наздиконашон ҳар моҳ аз Русия ва дигар кишварҳо интиқол медиҳанд, фарсахҳо фосиларо барои рафтан ба шаҳри Хоруғ тай намекунанд.

Онҳо имкон пайдо кардаанд тавассути шабакаҳои интернетии интиқоли пул ин маблағҳоро баъди як соъат дар ноҳияи худ дастрас кунанд.

Аммо Шарифа Паҳлавонова, як шогирди мактабе ҳамагонӣ аз ноҳияи Ишкошим, гуфт интернете, ки дар ҳоли ҳозир аз тариқи телефун ироа мешавад, кайфияти хуб надорад ва кор бо он мушкил аст. Ӯ гуфт лаҳзаҳои тӯлонӣ мунтазир бояд буд, то сафҳаҳои интернетӣ боз шаванд.

Хонуми Паҳлавонова мегӯяд ба иловаи ин, иртибот бо интернет зуд-зуд қатъ мешавад ва имкон намедиҳад, ки сокинон аз шабакаи ҷаҳонӣ ба таври муносибе баҳра баранд.

[b]Иртиботи бидуни сим[/b]

Ба гуфтаи Латиф Окимбеков, мушкили аслие, ки имрӯз вуҷуд дорад, ин зуд-зуд канда шудани сими фибернурист. Вай мегӯяд: «Ин сим дар фосилаи беш аз 500 килуметр аз Душанбе ба Хоруғ, маркази вилоят, ва аз Хоруғ дар тӯли садҳо килуметр ба ноҳияҳо кашида шудааст.»

Дар ин масир ин хат аксаран аз дараҳо, шахҳо ва роҳҳои душворгузар мегузарад. То ба ҳол чандин маротиба канда шудани ин сим бар асари сангчарх, тарма ё ярч ба мушоҳида расидааст.

«Барои дубора пайваст кардани ин хутути фибернурӣ таҷҳизоти махсус лозим аст, ки дар Бадахшон то ҳол вуҷуд надорад. Агар дар Ишкошим сим канда шавад, мо маҷбурем рӯзҳо мунтазири мутахассисон ва таҷхизот аз Душанбе бимонем.»

Ба андешаи Раҳимбек Бобоев, як муҳандиси иртибототи телефунии бесим аз ширкати «Tcell», дар Помир ё Бадахшон кашидани сими фибернурӣ, ки дар чорчӯби як барномаи давлатӣ иҷро мешавад, ҳадафи хубест.

Вале бо назардошти он ки Бадахшон минтақае кӯхистонист, иҷрои чунин барномаҳо хеле гарон меуфтад. Ба андешаи оқои Бобоев, дар замони ҳозир дар манотиқи кӯҳистонӣ бояд иртиботи рақамӣ ё диҷитолии бесим бештар тавсеъа дода шавад, зеро он орӣ аз бисёр масрафот аст.

Вале аз сӯйи дигар, масъулони ширкати давлатии «Тоҷиктелеком» дар сӯҳбате телефунӣ ба Би-би-сӣ гуфтанд, ки анқариб хатти фибернурӣ то кӯтал ё гарданаи Кулма, нуқтаи охирини марзи Тоҷикистон бо Чин дар қаламрави Мурғоб, ноҳияи дурдасттарини Бадахшон, бурда шудааст.

Онҳо мегӯянд дар ҳоли ҳозир дар сатҳи баланд бо давлати Чин дар мавриди минбаъд аз ин кишвар ворид кардани трофик ё манбаъи интернет ба Тоҷикистон гуфтушунид идома дорад. Масъулони ин ширкат нисбат ба ҳалли ин масъала хушбинанд ва мегӯянд, ки шояд соли оянда ин масъала ҳалли худро пайдо кунад.

Масъулони «Тоҷиктелеком» гуфтанд ҳамакнун давлати Тоҷикистон ба интернет аслан тавассути ширкатҳои миёнарави Русия, Ӯзбекистон ва баъзе аз давлатҳои Урупо пайванд мешавад.

Мустақиман гирифтани интернет аз Чин, ба ақидаи масъулини «Тоҷиктелеком», мӯҷиби бамаротиб паст рафтани нархи истифода аз интернет ва хеле боло рафтани кайфияти он хоҳад шуд.

[b]Суръати пойин[/b]

Ба гуфтаи Раёсати иртибототи вилояти Бадахшон, дар ҳоли ҳозир дар қаламрави ин вилоят як ширкати давлатӣ, яъне «Тоҷиктелеком» ва чаҳор ширкати саҳомиву хусусии «Tcell», «MLT», «Babilon-T», «Telecom Technology» хадамоти интернетӣ фароҳам мекунанд.

Панҷ моҳ аст, ки мо аз хадамоти ин ширкат бархӯрдорем. Вале мо ягон рӯз бо он суръате, ки дар қарордод зикр шудааст, кор накардаем
Бархе аз ширкатҳои бузург ва созмонҳои имдоди байналмилалӣ барои дарёфти интернет аз онтенҳои хусусӣ истифода мекунанд. Мардум имкон дорад дар хонаҳояшон ҳам аз тариқи сими телефун ва ҳам бо роҳи насби флэш-корт ба интернет дастрасӣ пайдо кунанд.

Аммо то ба ҳол дар бораи кайфияти ироаи интернет дар Бадахшон муштариён суолҳои зиёде доранд. Дилафрӯз Қушбегӣ, масъули як нашрияи мустақил дар Бадахшон, мегӯяд ин нашрия барои дарёфти интернет бо намояндаи ширкати «Babilon-T» дар Тоҷикистон қарордод бастааст.

Вай афзуд: «Панҷ моҳ аст, ки мо аз хадамоти ин ширкат бархӯрдорем. Вале мо ягон рӯз бо он суръате, ки дар қарордод зикр шудааст, кор накардаем. Суръати воқеъии интернет нисбат ба он шуморае, ки дар қарордод сабт шудааст, бамаротиб пойинтар аст.»

Мавҷуд набудани кунтрул ё назорат бар кайфият ва суръати интернет дар Бадахшон яке аз мушкилоти аслӣ маҳсуб мешавад.

Ҳамроҳ Саъдоншоев, як донишҷӯйи Донишгоҳи шаҳри Хоруғ, мегӯяд: «Ман дар ҳоли ҳозир дар як сабқати интернетии ҷаҳонии донишҷӯён ширкат мекунам. Ман ба маркази интернет омада, соъатҳо мешинам ва пули зиёде сарф мекунам. Вале кореро, ки аз тариқи интернет иҷро карда метавонам, маро қонеъ намекунад.»

Бисёре аз муштариёни интернет дар Бадахшон аз он изҳори нигаронӣ мекунанд, ки дар тӯли чанд соли ахир нархи истифода аз ин шабака паст намешавад ва кайфияти он ҳам боло намеравад.

Бар асоси иттилоъи масъулони Раёсати иртибототи Бадахшон, дар ҳоли ҳозир дар шаҳри Хоруғ панҷ марказ ё кофеи интернетӣ вуҷуд дорад. Теъдоди ин марокиз дар тӯли чанд соли ахир тақрибан зиёд нашудааст.

[b]Нархи гарон[/b]

Орзу, як сокини шаҳри Хоруғ, гуфт, ки соле пеш бо даҳ компютер як маркази ироаи интернетро ифтитоҳ кард. Вале ба сабаби хеле пойин будани суръат ӯ тамоми муштариёнашро аз даст додааст.

Ӯ мегӯяд тамоми трофики вурудӣ ба Бадахшон аз марказҳои интернетӣ дар пойтахт кунтрул мешавад. Ба гуфтаи ӯ, ин марокиз бештари вақт суръати дар қарордод зикршударо кам мекунанд ва то ба ҳол меконисми дуруст ва мустақилли назорат бар суръати интернет ба вуҷуд наомадааст.

Латиф Окимбеков, намояндаи ширкати давлатии «Тоҷиктелеком» дар Бадахшон, мегӯяд аксари марокизи интернетӣ дар Бадахшон барои наёвардани суд зуд баста мешаванд.

Қимати истифода аз интернет дар шаҳри Хоруғ дар ҳоли ҳозир аз 3 то 4 сомонӣ дар соъат аст. Ин дар ҳолест, ки Бадахшон, тибқи омори расмӣ ва созмонҳои имдодӣ, фақиртарин вилояти Тоҷикистон маҳсуб шуда, мизони бекорӣ дар ин минтақа ҳудуди 80 дарсадро ташкил медиҳад.

Ба гуфтаи масъулони марокизи интернетӣ дар Бадахшон, қисмати аслии корбарони интернет дар минтақаро афроди аз 15 то 45-сола ташкил медиҳанд. Инҳо аслан ҷавононе ҳастанд, ки донишҷӯ ё корҷӯянд ва нархи интернет барояшон гарон аст.

Нахустин бор дар вилояти мухтори кӯҳистонии Бадахшон шабакаи ҷаҳонии интернет дар соли 1995 пайдо шуд. Интернет дар ин минтақаро созмонии имдодии мавсум ба «CADA» ташкил дод. Вале тавассути он фақат аз почтаи электрунӣ мешуд истифода кард.

Соли 1998 якумин фароҳамгари интернет дар Бадахшон ширкати «Телеком Текнулужӣ» буд. Аз соли 2000 бад-ин сӯ ширкатҳои дигар низ ба фаъолият шурӯъ кардаанд.
Вале кайфият ва суръати интернет дар Бадахшон ба бозсозиву бознигариҳои ҷиддие ниёз дорад.

Источник: http://www.bbc.co.uk/tajik/news/2010/12/101224_ea_qa_badakhshan_internet.shtml

Сиёсат дар соли 2010: «Таназзули демукросӣ, афзоиши ноамнӣ»

Аксари коршиносон интихоботи порлумонии Тоҷикистон, даргириҳо дар водии Рашт ва фирори 25 тан аз зиндониён аз маҳбасро аз таҳаввулоти асосии сиёсӣ дар соли 2010 унвон мекунанд.

Аз сӯйи дигар, бархе аз ҳуқуқдонҳо ба додгоҳ кашида шудани беш аз панҷ нашрияи мустақил дар Тоҷикистон ва зиндонӣ шудани як хабарнигор дар соли 2010-ро аз ҷумлаи иттифоқоте мешуморанд, ки демукросӣ дар ин кишварро зери суол мебарад.
Иддае дигар аз коршиносони сиёсӣ бо ишора ба баргузории ҳамоиши вузарои кишварҳои хориҷии Созмони Кунфронси Исломӣ ва нишасти раҳбарони Созмони Ҳамкории Шонгҳой дар Тоҷикистон ин ҳамоишҳоро низ ба феҳристи рӯйдодҳои муҳимми сол шомил кардаанд.

Ба гуфтаи коршиносон, ин рӯйдодҳо бакуллӣ рӯйи зиндагии аксари мардуми кишвар асароти мухталифе бар ҷой гузоштаанд.

[b]»Шаффоф ва демукротик»[/b]

Сайфуллоҳ Сафаров, муъовини раиси Маркази мутолеъоти истротежики Тоҷикистон, мегӯяд, ки сиёсати Тоҷикистон дар соли ҷорӣ рушди назаррасе кардааст.

Оқои Сафаров мегӯяд, ки ин сол барои Тоҷикистон ҳам соли пешрафт буд ва ҳам сангиниҳои мухталиферо дар сиёсат ба ҳамроҳ дошт.

Вале ба гуфтаи вай, таҳаввули ҷиддии сиёсие, ки Тоҷикистонро барои ҷаҳониён чун як кишвари демукротик ва ҳуқуқбунёд муъаррифӣ кард, интихоботи порлумонии моҳи феврали гузашта дар ин кишвар буд.

Оқои Сафаров афзуд: «Интихоботи порлумонӣ боз намояндагони ду ҳизби ҷадидро вориди порлумон кард, ки ин падидаи хубе барои рушди демукросӣ дар Тоҷикистон буд. Ҳарчанд баъд аз эъломи натиҷаи ин интихобот ихтилофи назарҳое миёни иддае аз аъзои аҳзоби сиёсии мухталиф вуҷуд дошт. Аммо дар кул, интихобот дар фазои демукросӣ баргузор шуд.»

Ин масъули Маркази мутолеъоти истротежики Тоҷикистон бархе аз ҳаводис дар ин кишвар, аз ҷумла даргириҳо дар водии Рашт ва ҳамлаи интиҳорӣ ба кормандони интизомӣ дар вилояти Суғдро ба густариши терурисм ва ифротгароӣ марбут медонад.
Вай мӯътақид аст, ки базудӣ ҳал кардани ин мушкил ва нобуд кардани теруристҳо дар ин минтақа низ «ба сиёсати хирадмандони давлати Тоҷикистон» вобаста будааст.

[b]»Тақаллуб дар интихобот»[/b]

Аммо Муҳиддин Кабирӣ, раҳбари Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон, яке аз аҳзоби умдаи ширкаткунанда дар муборизоти интихоботӣ, мегӯяд, ки дар интихоботи порлумонии соли 2010 тақаллуботи зиёде мушоҳида шуд, ки «ба эътибори Тоҷикистон дар арсаи байналмилалӣ латма зад.»

Оқои Кабирӣ афзуд: «Ҳануз ҳам давлати Тоҷикистон шонс дорад, ки дар интихоботи оянда ва дигар тадобири сиёсӣ кӯшиш кунад, то иштибоҳоти қаблиро аз миён бибарад ва дар ҷомеъаи ҷаҳонӣ эътибори кишварро боло бибарад.»

Ҳарчанд оқои Кабирӣ мегӯяд, ки интихоботи ахири порлумонӣ умед ба як ҷаҳиши бузург ба марҳилаи тозае аз демукросӣ дар кишварро эҷод карда буд, вале натиҷаи ниҳоии он ва тақуллуботе, ки зимни натиҷагирӣ аз он сурат гирифт, ошкор сохт, ки мақомоти тоҷик то ҳол омодаи эҷоди як ҷомеъаи демукротик ва ҳуқуқбунёд набудаанд.

Раҳбари ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон ҳамчунин дар бораи рухдоди дигари ин сол мегӯяд: «Воқеъан бархе аз воқеъоти нохуш, ки паёмадҳои номатлубе дошт, ҳамаро бедор кард ва моро аз ҳолати фориғӣ ва мағрурияти сулҳу ваҳдат берун кашонд ва дарк кардем, ки масъалаи барқарории сулҳу ваҳдат дигар аст, аммо муҳимтар аз ҳама нигаҳдории он будааст.»

Вай афзуд, ки дар ин ҳол қувваҳои берунӣ метавонанд аз заъфи сиёсати кишвар ба суди хеш истифода кунанд. Муҳиддин Кабирӣ ба он нукта таъкид кард, ки боздошти маҳбусони фирорӣ дар Афғонистон ҳокӣ аз он аст, ки Тоҷикистон ба зиндагии сиёсӣ ва иҷтимоъии кишвари ҳамсоя бояд аҳамияти бештаре диҳад.

Ба гуфтаи оқои Кабирӣ, дар ин кишвари ҳаммарзи Тоҷикистон ҳукумат дорад оҳиста-оҳиста таҳким меёбад ва вай афзуд, ки сулҳ дар Афғонистон ва ҳамкориҳои бештар бо ин кишвари ҷангзада ба суди Тоҷикистон ва кишварҳои дигари минтақа аст.

Коршиносони сиёсӣ фирори 25 нафар аз маҳбусон аз боздоштгоҳи Кумитаи давлатии амнияти миллии Тоҷикистон дар шаҳри Душанберо ба фаъолияти номуваффақи раҳбарони вақти ин кумита марбут медонанд.

Ба ақидаи онҳо, боздошти аксари зиндониёни фирорӣ ва истирдоди чаҳор тан аз онон аз Афғонистон ба Тоҷикистон баёнгари тақвияти ҳамкориҳои нерӯҳои интизомии Афғонистону Тоҷикистон будааст.
«Ихтилоф бо Ӯзбакистон»

Абдунабӣ Сатторзода, донишманди тоҷик ва коршинос дар умури сиёсати хориҷии Тоҷикистон, низ бар ин назар аст, ки Тоҷикистон дар заминаи сиёсати хориҷӣ ва равобит бо кишварҳои ҷаҳон дар соли 2010 ба дастовардҳои хубе ноил шудааст.

Оқои Сатторзода мегӯяд: «Тоҷикистон кӯшиш дорад, ки бо соири кишварҳои ҷаҳон равобит ва ҳамкориҳои хуб дошта бошад. Аммо ин кишвар на ҳамеша аз ин ҳамкориҳо истифодаи муассир кардааст. Ҳарчанд нақши Чин, кишвари ҳаммарзи Тоҷикистон дар сиёсат ва иқтисоди ин кишвар хеле назаррас аст.»

Вале Абдунабӣ Сатторзода бо изҳори таассуф аз афзоиши сардӣ дар муносиботи Тоҷикистону Ӯзбакистон дар соли сипаришуда ёдовар шуд ва гуфт: «Ихтилофи назарҳо дар мавриди бунёди нерӯгоҳи «Роғун» ва гир кардани вогунҳо бо таҷҳизоти зарурӣ барои бунёди нерӯгоҳҳо дар қаламрави Ӯзбакистон муносиботи ин ду кишварро, ки қаблан ҳам сард буд, сардтар кард. Ва ҳамчунин дар муносиботи Тоҷикистон ва Русия низ сардие ба назар мерасид.»

Аммо вай афзуд, ки давлати Тоҷикистонро мебояд дар соли ҷадид муносиботро бо ин ду кишвари муҳимми минтақа беҳбуд бахшад. Ҳарчанд ин соҳибназар мегӯяд, ки Ӯзбакистон дар муносиботи хориҷии худ бо бештаре аз кишварҳои минтақа ва созмонҳои байналмилалӣ мушкил дорад.

Оқои Сатторзода бо ишора ба баргузории ҳамоишҳо, аз қабили нишасти вузарои кишварҳои хориҷии Созмони Кунфронси Исломӣ дар Тоҷикистон, меафзояд, ки равобити сиёсии Тоҷикистон дар соли 2010, бавижа бо кишварҳои исломӣ ва Эрон, таҳкими бештаре ёфтааст.

[b]»Онҳо терурист мешаванд»[/b]

Вале Акбари Тӯраҷонзода, яке аз чеҳраҳои саршиноси мазҳабӣ, дар Тоҷикистон мегӯяд, ки иқдоми давлат барои бозгардондани донишҷӯёни тоҷик аз мадориси мазҳабии бархе аз кишварҳои исломӣ метавонад ба муносиботи сиёсии Тоҷикистон ва ин кишварҳо латма занад.

Оқои Тураҷонзода гуфт: «Бо ин кор ҳукумати Тоҷикистон воқеъан эълом дошт, ки ҳам Арабистони Саъудӣ, ки дар донишгоҳҳои исломии давлатии он донишҷӯёни тоҷик таҳсил мекарданд ва ҳам давлати Миср, ки донишгоҳи Алазҳар дар он ҷо аз бузургтарин ва қадимитарин донишгоҳҳои мазҳабии дунёст ва ҳамин тур, донишгоҳҳои Покистон, ба истиснои бархе аз мадориси хусусӣ, маркази омода намудани теруристҳо ҳастанд.»

Оқои Тураҷонзода бо таъкид ба он ки ин кишварҳо бо терурисм муборизаи ошкор мекунанд ва дар ин замина бо Омрико ва кишварҳои ғарбӣ ҳамкорӣ мекунанд, афзуд: «Бо ҳамин, ба ин кишварҳо як тавҳин, ҳақорат ва иттиҳоми бузурге зада шуд.»
Ба ақидаи Акбари Тӯраҷонзода, ин омил ба муносиботи Тоҷикистон бо ин кишварҳо метавонад таъсироти манфӣ расонад.

Ҳамчунин, ба гуфтаи оқои Тураҷонзода, дар ҳоле ки бештари мақомоти Тоҷикистон зимни арзёбӣ аз мазҳаб бар ин ақида ҳастанд, ки мардум набояд кӯр-кӯрона аз паси муллоҳои муттаъассиб биравад ва бояд дини исломро амиқ биомӯзанд, пас чаро мухолифи омӯзиши дин дар донишгоҳҳои исломӣ ҳастанд?

Президент Раҳмон дар яке аз мулоқотҳои худ бо сокинони вилояти Хатлон дар моҳи августи соли 2010 аз мардуми Тоҷикистон даъват кард, ки фарзандони худро аз мадрасаҳои кишварҳои исломӣ бозгардонанд. Эмомалӣ Раҳмон он замон таъкид кард, ки «онҳо ҳама терурист ва экстремист (ифротгаро) мешаванд.»

Сипас, Кумитаи дини Тоҷикистон зарбулаҷале барои бозгашти донишҷӯёни тоҷик аз кишварҳои хориҷӣ то авохири моҳи декабрро эълом кард ва то авохири сол беш аз 500 донишҷӯй аз донишгоҳҳои исломии кишварҳои шарқӣ ба ватан бозгардонда шудаанд.

Акбари Тураҷонзода мегӯяд, дар ҳоле ки Қонуни асосии Тоҷикистон озодии сафар ба кишварҳои хориҷӣ ва интихоби довталабонаи муассисоти омӯзиширо таъмин кардааст, бозгардондани иҷбории донишҷӯён аз мадрасаҳои исломӣ нақзи ҳуқуқи шаҳрвандии онҳо маҳсуб мешавад.

[b]»Маҳдудияти озодии баён»[/b]

Дар ҳамин ҳол, Нуриддин Қаршибоев, раиси Анҷумани расонаҳои мустақилли Тоҷикистон, мегӯяд, ки дар соли 2010 фишор бар расонаҳои мустақил ва бавижа мавориди ба додгоҳҳо кашида шудани бисёре аз расонаҳои мустақил афзуда буд. Вай ин омилро монеъи рушди демукросӣ ва озодбаёнӣ дар Тоҷикистон унвон кард.

Оқои Қаршибоев афзуд: «Ҳодисаҳои ба додгоҳ кашида шудани нашрияҳои мустақил ва хабарнигорон аз соли 2008 бад-ин сӯй афзоиш ёфтааст. Аз аввали соли 2010 додгоҳҳо нашрияҳои мустақилли «Чархи гардун», «Озодагон», «Нигоҳ», «Пайкон», «Asia-Plus» ва «Миллат»-ро ба муҳокима кашиданд. Ва дар охири сол як хабарнигори мустақил дар вилояти Суғд зиндонӣ шуд.»

«Мо хеле хоҳони онем, ки муҳокимаи қазияҳои расонаҳо ва шокиён мунсифона баррасӣ шаванд. Вале нигаронии мо бештар аз он аст, ки на ҳама вақт қонунгузории Тоҷикистон ҷавобгӯйи меъёрҳои байналмилалӣ аст ва ҳангоми истифода аз он додгоҳҳо ба камбудиҳо роҳ медиҳанд.»

Ҳанӯз дар соли 2009 ҳуқуқдонҳо ва рӯзноманигорон дар ҳамоишҳои мухталифе пешниҳод мекарданд, ки моддаҳои марбут ба «тӯҳмат» ва «тавҳин» аз қонуни кайфарии Тоҷикистон хориҷ карда шаванд ва муҳокимаҳои додгоҳӣ дар робита бо қазияҳои хабарнигорон ва расонаҳо дар чаҳорчӯби қонуни шаҳрвандӣ баррасӣ шаванд.

Аз сӯйи дигар, оқои Қаршибоев ба ин ақида аст, ки барои дастрасӣ ба озодии баён дар кишвар ва коҳиши даъвоҳои эътимолӣ миёни хабарнигорон ва мусоҳибони онҳо дониши ҳуқуқии хабарнигорони тоҷикро бояд такмил дод.

Бархе аз сафоратхонаҳои кишварҳои хориҷӣ дар Тоҷикистон ва иддае аз созмонҳои дифоъ аз ҳуқуқи башар низ дар соли сипаришуда аз ба маҳкама кашида шудани нашрияҳои мустақил ва зиндонӣ шудани як хабарнигор дар шимоли Тоҷикистон интиқод карданд.

Аз ҷумла созмони омрикоии Кумитаи дифоъ аз ҳуқуқи рӯзноманигорон аз қазоёи додгоҳии «Asia-Plus», «Озодагон», «Фараж», «Пайкон» ва «Миллат» дар Тоҷикистон ибрози нигаронӣ карда ва гуфта буд, ки муҳокимаи ин нашрияҳо метавонад ба мутаваққиф шудани фаъолияти онҳо мунҷар шавад.

Аз сӯйи дигар, иддае аз соҳибназарон баргузории ҳамоиши вузарои хориҷии кишварҳои узви Созмони Кунфронси Исломӣ ва нишасти раҳбарони Созмони Ҳамкориҳои Шонгҳой дар Тоҷикистонро низ аз муҳиммтарин рӯйдодҳои соли 2010 медонанд.

Аммо бархе дигар бар ин назаранд, ки ин нишастҳо рӯйи зиндагии иҷтимоъии мардуми одӣ ва дар ҳамкориҳои Тоҷикистон ва сиёсати хориҷии ин кишвар таъсироти амиқе нагузоштаанд.

Ба ақидаи онҳо, аксари кишварҳои ширкаткунандаи ин ҳамоишҳо бо дарназардошти мушкилоти дохилии худ ва ихтилофот бо кишварҳои дигари узв омодаи ҳамкориҳои муассири сиёсӣ ва иқтисодӣ набудаанд.

Заринаи Хушвақт, Би-би-си,

Источник: http://www.bbc.co.uk/tajik/news/2010/12/101229_zkh_politicalyears_review.shtml

Омилҳои ҳуқуқӣ ва анъанаи одоби журналистӣ дар ҷахон ва Тоҷикистон

[b]Таҷрибаи рушди озодии баён дар ҷаҳон муҳимияти риояи одоби нигорандагиро дар баробари омилҳои ҳуқуқии фаъолияти журналистӣ исбот кардааст. Анъанаи риояи меъёрҳои ахлокии журналистон таърихи беш аз садсола дорад. Соли 2009 Шўрои матбуоти Норвеги ҷашни як асраи худро таҷлил намуд. Як моҳ қабл ҳайати Шўрои ВАО Тоҷикистон дар чашни нимасраи Шўрои матбуоти Нидерландия ширкат варзид. Яъне, ғояи худтанзимзикунии ВАО ва фаъолияти журналистӣ — тавассути риояи қоидаю қолабҳои аз ҷониби худи чомеаи журналистон қабул гардида, дирўз пайдо нашудааст.[/b]

Танзими ҳуқуқӣ ва худтанзимкунии фаъолияти ВАО дар ҳар мамлакат марҳалаҳои хосро тай мекунад. Масалан, таҷрибаи худтанзикунии ВАО дар Русия таърихи тўлонӣ надошта бошад ҳам, хеле ҷолиб аст. Дар ду даҳсолаи охир дар паҳнои ин кишвари собиқ шўравӣ кодексу хартияҳо, эъломияю конвенияхои ахлоқӣ, ҳамчунин сохторҳои ташкилии гуногун пайдо шуданд. Зимнан бояд таъкид намуд, ки барои таъмини риояи меъёрҳои ахлоқӣ бояд механизми татбиқи он аз қабили Шўрои ахлоқ ё Шўрои матбуот созмон дода шавад. Имрўз да Русия Коллегия оид ба шикоёт нисбати матбуот амал мекунад, ки ду палата дорад Палатаи аввал аз истеҳсолкунандагони маводи иттилоотӣ намояндагӣ кунад, палатаи дигар манфиати истеъмолкунандагони маводи иттилоотиро (аудиторияи ВАО) ифода мекунад. Қаблан дар назди Иттифоқи журналистони Русия Ҳакамоти калон (Большое жюри) амал мекард.

Маъмулан меъёрхои ахлоқ журналистӣ тибқи миқёси амалашон се хел мешаванд: кодексҳои ахлокии як нашрия ё ширкати ВАО, кодексҳои ахлоқии як соҳаи журналистика ва кодексхои ахлоқии сатҳи миллӣ. Хамчунин, шўроҳо ва комиссияҳои матбуот низ тибки шакли таъсисашон се гуна мешаванд: давлатӣ, давлатию ҷамъиятӣ ва ҷамъиятӣ. Ба андешаи мо, созмонҳое,ки дар асоси ҷаъиятӣ таъсис ва амал мекунанд, бештар мустақил буда ҷавобгўи ғояи худтанзимкунӣ дар соҳаи ВАО ҳастанд. Зеро механизмхои давлатӣ ва давлатию ҷамъиятӣ хоси танзими фаъолияти ВАО буда, ҷанбаи ҳуқуқӣ доранд.

Дар Финляндия қоидаҳои журналист ва Шўрои сухани оммавӣ асоси худтанзимкунии воситахои ахбори омма мебошанд. Дар қоидаҳо пешниҳодҳои журналистов ва ноширон дар бораи принсипҳои ахлоқи воситаҳои ахбори оммаи Финляндия инъикос ёфтаанд. Шўрои сухани оммавӣ мақоме мебошад, ки Қоидаҳоро тафсир менамояд, инчунин ба ҳайси довар амал мекунад. Ба Шўро ҳар нафаре метавонад муроҷиат намояд, ки хоҳиш дорад андешаи мутахассисонро дар бораи то кадом андоза аз ҷониби воситаҳои ахбори вайрон кардани одоби журналистро фаҳмад. Шурои сухани оммави инчунин метавонад оид ба кўшишҳои маҳдуд кардани озодии сухан ва матбуот андешаашро баён кунад.

Меъёрҳои ахлоқии журналистӣ ба омилҳои иҷтимоӣ-эҷодии озодии сухан мутаалиқ ҳастанд. Бинобар ин худтанзимкунӣ танҳо да чорчўбаи қонун амал карда, озодии баён ва иттилоотро кафолат медиҳад. Меъёрҳои ахлоқӣ рафтори журналистро мутобиқи стандартҳои муайяни касбӣ ба низом дароварда, имконияти ба вуҷуд омадани холатҳои нақзи ҳуқуқ ва манфиатҳои ҷониби дигарро (аудитория, шаҳрванд ва ташкилот) пешгирӣ мекунанд.

Худтанзимкунӣ ва риояи одоби журналисти дар ҷахон баъди соли 1948 рушди тоза ёфтааст. Зеро меъёрҳои ахлоқии журналистӣ ва назарияи масъулияти иҷтимоии журнализм ба ҳамдигар рабти мустаҳкам доранд.

Дар Тоҷикистони соҳибистиқлол кўшишҳои худтанзимқунӣ, таҳия ва қабули кодекси ахлоқи журналистӣ аз оғози соли 2000 гардида буд. Нахустин тарҳи кодекс бо номи «Одоби нигорандагӣ» бо ибтикори Анҷумани миллии воситахои ахбори оммаи мустақили Тоҷикистон (АМВАОМТ) аз ҷониби профессор Иброҳим Усмонов таълиф шудааст. Дар тўли даҳ сол ин масъала дар сатҳҳои гуногун – ҷаласаю конфронсҳо, «мизҳои гирд» ва ҳамоишҳои милиию байналмилалӣ мавриди баррасӣ қарор гирифта, билохир соли 2009 бо иштироки намояндагони ҷомеаи журналистӣ ва коршиносони миллию байналмилали хуҷҷати мухим – Меъёрҳои ахлоқии фаъолияти журналистӣ дар Тоҷикистон таҳия гардид. Дар таҳияи он муаллифон аз таҷрибаи мамолики гуногун – Олмон, Қатар, Русия, Финляндия ва ғайра истифода намуданд. Имрўз Меъёрҳои ахлоқии фаъолияти журналистӣ дар Тоҷикистон аз ҷониби қариб 70 созмону ташкилоти ВАО эътироф гардидааст.

Мақсад аз кабули Меъёрҳои ахлоқии фаъолияти журналистӣ дар Тоҷикистон баланд бардоштани масъулияти журналистон дар ҷомеа ва сифати журналистика мебошад. Дар пешгуфтори ин санад омадааст, ки «Ҷомеаи журналистони Тоҷикистон озодии суханро асоси фаъолияти худ қарор дода, масъулияти бовиҷдонона амалӣ гардидани онро дарк намуда, ин меъёрҳои касбӣ ва ахлоқии воситаҳои ахбори омма (ВАО) ва журналистонро эълом ва қабул медоранд. Ҳеҷ яке аз ин меъёрҳо мақсади маҳдуд кардани озодии суханро надоранд».

Дар кишвари мо беш аз як сол мешавад, ки Шўрои воситаҳои ахбори Ҷумҳурии Тоҷикистон (Шўрои ВАО) амал мекунад, ки мақсади асосиаш таҳкими меъёрҳои аҳлоқии фаъолияти журналистӣ аст. Шўрои ВАО созмони ҷамъиятӣ буда, аз ҷониби созмонҳои рўзноманигорӣ ва ташкилотҳои ВАО таъсис дода шудааст.

Тибқи муқаррароти оинномавиаш, Шўрои ВАО бо мақсади худтанзимкунии фаъолияти воситаҳои ахбори омма дар Тоҷикистон, барои қабул, баррасӣ ва натиҷагирӣ аз шикоятҳое, ки ба риояи меъёрҳои ахлоқии фаъолияти журналистӣ таалук доранд, ташкил шудааст. Хадаф аз фаъолияти Шўрои ВАО рушди озодии баён, баланд бардоштани сифати рўзноманигорӣ ва таҳкими меъёрҳои байналмилалии рўзноманигорӣ дар Точикистон мебошад. Шўрои ВАО дар фаъолияти худ принсипҳои ҳақиқатнигорӣ, воқеиятнигорӣ, адолат, гуногунадешӣ ва эҳтироми ҳуқуқи инсонро ба роҳбарӣ гирифтааст.

Риояи меъёроҳои ҳуқуқӣ ва ахлоқӣ аз ҷониби журналистов дар шароити дигаргунсозиҳои демократӣ ба амнияти фаъолияти касбии онҳо ва пурсамар иҷро намудани рисолати ВАО дар ҷомеа журналистов мусоидат менамояд.

Нуриддин Қаршибоев

Источник:

Фарқияти таълими журналистон дар ИМА ва Тоҷикистон

[b]Дар мактаби журналистии ба номи Волтер Кронкайти шаҳри Феникси аёлоти Аризонаи Амрико 1300 донишҷӯ таҳсил мекунад. Ин мактаб дар шаҳраки донишҷӯён бунёд ёфтааст, ки дар он тамоми шароит барои таҳсил ва зисту фароғати муҳассилин фароҳам оварда шудааст.[/b]

Дар мактаби ба номи Волтер Кронкайт шабакаҳои телевизион, радио ва ҳамчунин рӯзномаву маҷалла ва сомонаи интернетӣ фаъол аст, ки тамоми кори онҳо бар души донишҷӯён аст.

[b]Таҷрибаомӯзӣ бо дастгоҳҳои муосир[/b]

Донишҷӯёни мактаб имкони таҳсил ва таҷрибаомӯзӣ дар студияҳои муҷаҳҳаз бо фановариҳои муосирро доранд. Барои бахши телевизион студияи замонавӣ бо дастгоҳҳои сабт, танзим ва пахши барномаҳои телевизионӣ, барои бахши радио синфхонаи компютерҳои пайваст бо телефонҳои шаҳрӣ, студияҳо барои ташкили сӯҳбату мубоҳисаҳои радиоӣ ва асбобҳои рақамии сабти садо фароҳам оварда шудааст.

Мактаб бойгонии дастгоҳҳои аккосӣ, сабти садо ва наворбадориро дорад, ки ба мисли китобхона доимо амал мекунад ва донишҷӯён бо гузоштани ҳуҷҷат ва имзо дар дафтари қайд метавонанд аз он дар давоми рӯз истифода баранд. Дар баробари ин ағлаби донишҷӯён дорои телефони мобилии Iphone ҳастанд, ки онро бисёрҷониба истифода мебаранд. Яъне дар ҷойи ҳодиса акс, навор ва ё садо сабт мекунанд ва бо шарҳи кӯтоҳ онро ба сомонаи интернетии мактаб мефиристанд.
Мактаби мутахассисони рақобатпазир

[b]Марк Лодато[/b], устоди мактаби Кронкайт, мегӯяд, онҳо мекӯшанд то хатмкунандаҳояшон дасти кам даҳ соли оянда дар бозори мухобирот рақобатпазир бошанд.

Ӯ афзуд: «Мо кӯшиш мекунем ҳамеша донишҷӯёнро ба коре машғул созем. Донишҷӯёни мо ҳанӯз аз солҳои аввали таҳсил имкони кор ва омӯзиш дар студияҳои моро, ки бо фановариҳои навтарин муҷҷаҳазанд, пайдо мекунанд. Онҳо вобаста аз самти интихоб кардаашон дар солҳои баъдӣ, гузоришу қиссанависиро шурӯъ мекунанд. Таваҷҷӯҳи аслии мо дар баробари рӯшди маҳорати касбӣ, ба истифодаи фанновариҳои муосир равона шудааст. Мо мехоҳем, ки вақте донишҷӯ мактабро хатм мекунад, аз ҳама намуди дастгоҳ ва барномаҳои касбии компютерӣ истифода карда тавонад».

Устодони мактаби мазкур мегӯянд, онҳо ба донишҷӯёнашон шароити сафар ба нуқоти мухталифи аёлотро фароҳам меоранд. То он ки онҳо аз мушкилоти доғи ҷомеа гузориш навиштанро биомӯзанд. Дар ду сол як маротиба тамоми донишҷӯён ҷараёни интихоботи сенаторҳо ва ҳар чор сол интихоботи раисҷумҳуриро пӯшиш медиҳанд.

[b]Барномаҳои зиндаи телевизиони мактабӣ[/b]

Телевизиони мактаби рӯзноманигории Кронкайт дар рӯзи интихоботи ахири сенаторҳо ва намояндагони конгресс бо ҳамкории 50 донишҷӯ ду соат пахши зинда доштанд ва дар он донишҷӯён дар масоили иқтисодӣ, муҳоҷирати ғайриқонунии шаҳрвандони Мексика ба Амрико, нақши сомонаҳои иҷтимоӣ дар интихобот ва дигар масоили хоси аёлот гузоришу сӯҳбатҳо созмон доданд.

Устодон мегӯянд, донишҷӯён ба сифати хабарнигори воқеӣ фаъолият мебаранд ва аз ҷойи ҳодиса гузоришҳои зиндаи сиёсиву фарҳангӣ ва иҷтимоиву иқтисодӣ таҳия мекунанд.

[b]Крис Шук[/b], донишҷӯи ин мактаб, мегӯяд, нахуст барои як давраи таҳсил вай 2400 доллар пардохт мекард, аммо давраи ниҳоии таҳсилаш ба 3000 долар баробар шудааст. Крис гуфт, ин маблағ бо назардошти шароити таҳсил ва имконоте, ки мактаб барояш фароҳам овардааст, ночиз аст. Крис маҳорати рӯзноманигориро аз худ кардааст, аммо мегӯяд, дар оянда мехоҳад ба сифати коргардони видео фаъолият барад.

Ӯ гуфт: «Таҳсил дар ин мактабро ман дӯст медорам. Дар тамоми аёлот ин беҳтарин мактаб барои омӯзиш аст. Ман ҳоло ба сифати раҳбари техникӣ фаъолият дорам. Барои ман имконоти хуби омӯзиши кор дар барномаҳои зиндаи телевизионӣ мавҷуд аст.»

[b]Таҳсил дар факултаи журналистии ДМТ[/b]

Аммо дар Тоҷикистон журналистони ҳирфаӣ танҳо дар якчанд донишгоҳи кишвар таълиму тарбия мегиранд, ки факултаи журналистикаи Донишгоҳи давлатии миллӣ яке аз онҳост.

[b]Муртазо Зайнидинов[/b], сардори ин факулта, мегӯяд, дар ҷараёни таълим ба донишҷӯён меъёрҳои муосири касбӣ омӯзонида мешавад. Дар факулта зиёда аз панҷоҳ нафар устодон ба беш аз 800 донишҷӯ таълим медиҳанд, ки аз миёни онҳо панҷ нафар унвони докторӣ ва 19 нафар номзади илмро доранд.

Муртазо Зайнидинов меафзояд, устодон аз рӯйи чор ихтисос дар панҷ кафедра — матбуот, журналистикаи радио ва телевизион, услубшиносӣ ва таҳрири адабӣ, журналистикаи байнулмилалӣ ва забонҳои хориҷӣ дарс мегӯянд. Вай мегӯяд, тайи солҳои охир дастрасии донишҷӯёну устодон дар факулта ба фановариҳои муосир осонтар гардидааст.

Ӯ афзуд: «Дар факултаи мо ду синфхонаи муҷаҳҳази компютерӣ амал мекунад. Онҳо бо хатти интернет пайвастанд. Ҳамчунин мо ду студия дорем. Студияи таълимии радио ва телевизион».

[b]Студияи хоксорона[/b]

Садорат мегӯяд, студияи омӯзишӣ барои гурӯҳи телевизион дар факулта бо фанновариҳои муосир ҳафтаи ҷорӣ ба фаъолият шурӯъ мекунад, аммо ҳоли ҳозир студияи радиоӣ мавҷуд аст. Ин студия аз мизу курсиҳо, як дастгоҳи танзими кӯҳна ва чанд гӯши иборат аст. Зоҳиран мавриди истифодаи доимӣ қарор намегирад.

Дар ин замина яке аз хатмкунандаҳои ин факулта, ки аз бурдани номаш худдорӣ кард дар сӯҳбат ба Ояндасоз гуфт, дар факулта устодон донишҳои хуби назарияӣ медиҳанд, аммо ба назари ӯ, шароит ҳанӯз ҳам ба талабот ҷовобгӯ нест ва на ҳама хатмкунандаҳо дар бозори меҳнат рақобатпазиранд.

«Донишҷӯён ҳоли ҳозир барои як сол 900 доллар маблағи шартнома пардохт мекунад ва меояд ба он хотире, ки дар инҷо ҳама чиро омӯзад. Аммо ҳатто синфхонаи компютерӣ ба ҳама дар факултет намерасад», -шикоят кард ӯ.

Ин мусоҳибам орзу дорад, ки факултаи журналистикаи тоҷикро низ чун мактабҳои рӯзноманигории кишварҳои пешрафта бубинад. Зеро мегӯяд, маҳз аз дониш ва омодагии касбии онҳо суръати рушди ҷомеаи демократӣ вобаста аст.

Фирӯз Баротов

Источник: Радиои «Озодӣ»

Дархости қатъи сармоягузорӣ дар нашрияҳои давлатӣ

[b]Анҷумани расонаҳои мустақилли Тоҷикистон зимни интишори як баёния хостори қатъи сармоягузории давлат дар нашрияҳои расмии ҳукуматҳои ноҳияҳо, шаҳрҳо ва вилоятҳои ин кишвар шудааст.[/b]

Дар ин баёния таъкид мешавад, ки теъдоди ин гуна нашрияҳо зиёд буда, аммо онҳо «дар фазои иттилоъотӣ нақше ва дар таъмини амнияти иттилоъотии Тоҷикистон саҳме» надоранд.

Бино ба иттилоъи бахши матбуъот ва табъу нашри Вазорати фарҳанги Тоҷикистон, ҳоло дар ин кишвар ҳудуди 400 ҳафтаномаву маҷаллаҳо сабти ном шудаанд, ки беш аз 70 дар сади онҳоро нашрияҳои давлатӣ ташкил медиҳанд.

[b]Нуриддин Қаршибоев,[/b] раиси Анҷумани расонаҳои мустақилли Тоҷикистон (АРМТ ё НАНСМИТ), пешниҳод кардааст, маболиғе, ки ба ҳисоби бастани нашрияҳои давлатии «ғайримуассир» ба даст меояд, аз тариқи озмун ба нашрияҳои муваффақи давлатию мустақил ихтисос дода шавад.

Ба эътиқоди оқои Қаршибоев, ин амр заминаро барои эҷоди рақобати солим миёни расонаҳо ва зуҳури нашрияҳои ҷадиди озод ва мустақил дар Тоҷикистон фароҳам хоҳад кард.

Дар шароити феълӣ, нашрияҳои давлатӣ аз буҷети давлати Тоҷикистон сармоягузорӣ мешаванд ва нашрияҳои мустақил умдатан худкифо ҳастанд ё фаъолияти худро тавассути кумакҳои молии созмонҳои байналмилалӣ, сафоратҳои кишварҳои хориҷӣ ва созмонҳои рӯзноманигорӣ пеш мебаранд.

Зимнан, пешниҳоди қатъи сармоягузории давлат дар нашрияҳои расмии ҳукуматҳои ноҳияҳо, шаҳрҳо, вилоятҳо ва нашрияҳои ба истилоҳ «соҳавӣ» ё ҳамон нашрияҳои вижаи вазорату идороти гуногуни давлатӣ, ки ба бозтоби таҳаввулот дар арсаҳои хоссе мепардозанд, қаблан низ матраҳ шуда буд.

Аз ҷумла, [b]Давлаталӣ Давлатзод[/b], намояндаи порлумон ва дабири кулли пешини ҳизби ҳокими халқи демукроти Тоҷикистон, дар иҷлоси порлумон дар моҳи октябри соли ҷорӣ хостори коҳиши ҷиддии сармоягузорӣ дар нашрияҳои давлатӣ шуда буд.

Оқои Давлатзод таъкид кард, ки ин нашрияҳо наметавонанд дар баробари нашрияҳо ва расонаҳои Русия ва кишварҳои Осиёи Марказӣ рақобат карда ва ба «иттилоъоти нодуруст ва иғвоангези онҳо» дар мавриди воқеъиятҳои Тоҷикистон посух гӯянд.

Ҳамзамон, вай гуфта буд, ки пешниҳоди вай ба нашрияҳои давлатии саросарие чун «Ҷумҳурият», «Садои мардум» ё «Народная газета» рабт намегирад.

Дар ҳамин ҳол, [b]Хуршеди Атовулло[/b], сардабири нашрияи мустақилли «Фараж», ки ба далоили мухталиф чопи он мутаваққиф шудааст, аз пешниҳоди бастани бештари нашрияҳои давлатӣ пуштибонӣ карда ва гуфт, ки ин иқдом бояд дар мавриди нашрияҳои саросарӣ низ сурат бигирад.

Ба гуфтаи оқои Атовулло, маъмулан нашрияҳои давлатӣ танҳо бо чопи хабарҳою матолиби расмӣ, ки аз тариқи родию ва телевизиюни давлатӣ пахш мешаванд, иктифо мекунанд ва аз ин лиҳоз, дар ҷомеъа чандон маҳбубияте надоранд.

Аммо [b]Қурбон Мадалиев[/b], муъовини аввали сардабири «Ҷумҳурият», нашрияи расмии давлати Тоҷикистон, пешниҳоди бастани нашрияҳои маҳаллиро ғайри қобили қабул хонд.

Оқои Мадалиев гуфт, ки беш аз 70 дар сади ҷамъияти Тоҷикистон дар манотиқи рустоӣ ба сар мебаранд ва сокинони рустоҳо умдатан иттилоъоти заруриро аз нашрияҳои ноҳияӣ дарёфт мекунанд.

Аз ин лиҳоз, ӯ таъкид кард, ки барои фаъолияти мӯътадили ин нашрияҳо на танҳо аз буҷети маҳаллӣ, балки аз буҷети давлати марказӣ низ маболиғи бештаре ихтисос дода шавад.

Дар ҳамин ҳол, [b]Қироншоҳ Шарифзода[/b], устоди риштаи рӯзноманигории Донишгоҳи миллии Тоҷикистон, гуфт, ки танҳо нашрияҳои ноҳияӣ, ки мунтазам чоп мешаванд, барои сокинон дар дарёфти иттилоъот муҳим ва муфид хоҳанд буд.
Вале ба гуфтаи вай, дар шароити феълӣ бахши аслии ин нашрияҳо гоҳ-гоҳе мунташир шуда ва умдатан паёми раиси ноҳия ё чанд иттилоъи расмиро чоп мекунанд. Аз лиҳоз, аз баста шудани бештари нашрияҳои ноҳияӣ ба фазои иттилоъотии Тоҷикистон ҳеч халале ворид намешавад.

Аз сӯйи дигар, [b]Ато Мирхоҷа[/b], сардабири «Нақлиёт», нашрияи Вазорати нақлиёт ва иртибототи Тоҷикистон, мӯътақид аст, ки дар сурати пуштибонии молӣ нашрияҳои «соҳавӣ ва ноҳиявӣ» метавонанд фаъолияти муассире дошта бошанд.

Оқои Мирхоҷа мегӯяд дар ибтидо нашрияи «Нақлиёт» аз сӯйи вазорат кумаки молӣ мешуд ва ҳоло дар пайи афзоиши теъдоди муштариёни он то ба 4 ҳазор нафар, ин нашрия худкифо шудааст.

Дар ҳамин ҳол, Анҷумани расонаҳои мустақилли Тоҷикистон давлат ва порлумони Тоҷикистонро ба ҳамкорӣ дар заминаи ислоҳи вазъи расонаҳои гурӯҳӣ дар кишвар даъват кардааст.

Ба гуфтаи бархе аз рӯзноманигорон, нашрияҳо ва расонаҳои мустақил на танҳо аз фаъолияти давлати Тоҷикистон интиқод мекунанд, балки дар сурати зарурат аз мавзеъгирии давлат дар қиболи масоили минтақа борҳо пуштибонӣ ҳам кардаанд.

Дар ин замина онҳо ба матолиби интиқодии нашрияҳои мустақил дар бораи фишорҳои Русия ва Ӯзбакистон дар масоили бунёди нерӯгоҳи «Роғун» ва мутаваққиф шудани вогунҳои Тоҷикистон дар Ӯзбакистон дар як соли ахир ишора мекунанд, ки норизоятии сафоратҳои Русия ва Ӯзбакистонро низ ба дунбол доштааст.

Источник: http://www.bbc.co.uk/tajik/news/2010/12/101223_mm_statement_nansmit.shtml

Нишебу фарози чаҳор соли «Фараж»

[b]Имрӯз 22-юми декабр, аз нашри нахустин шумораи ҳафтаномаи «Фараж» чаҳор сол сипарӣ мешавад. 22-юми декабри соли 2006, шумораи аввали он аз дасти чоп раҳо ва ба бозори матбуот ворид шуд. Аммо «Фараж» яке аз нашрияҳои хусусии чопи Душанбе дар ҳоле аз чаҳорсолагии ташкилёбии худ таҷлил мекунад, ки беш аз ду моҳ аст ба нашр намерасад.[/b]

Чопхонаҳои хусусӣ ва давлатӣ аз нашри он даст кашиданд. Ин ҳафтанома ба дунболи инъикоси ҳодисаи кушта шудани 25 сарбозу афсари вазорати дифои Тоҷикистон аз сӯи гурӯҳҳои мусаллаҳи вобаста бо Мулло Абдулло ва Алии Бедакӣ дар дараи Камароби ноҳияи Рашт дар рӯзи 19 сентябри соли ҷорӣ, мавриди интиқоди вазорати дифои Тоҷикистон қарор гирифт ва ниҳоят аз чопи он чопхонаҳо даст кашиданд.

Дар ин миён дастрасӣ ба бархе аз сайтҳои интернетӣ дар кишвар маҳуд шуд ва ду нашрияи дигар «Пайкон» ва «Нигоҳ» низ бо айни ин мушкил рӯбарӯ шуданд. Дертар ин сомонаҳо ва нашрияи «Нигоҳ» низ тавонистанд дубора фаъолият дошта бошанд. Вале талошҳои «Фараж» бесамар анҷомиданд ва як- ду шумораеро, ки тавассути принтери ин нашрия ва дар авроқи ғайримаъмулӣ ба чоп расониданд, натавонист масорифи коғаз ва чопро пӯшонад.

Созмонҳои хабарии Тоҷикистон ва хориҷ аз он ва низ намояндагиҳои дипломатии кишварҳои ғарбӣ ва Амрико бо интишори баёнияҳо аз ҳодисаи аз чоп бозмондани ин нашрияҳо изҳори нигаронӣ карданд. Вале оё ин нашрия ҳамин тавр аз байн хоҳад рафт, чуноне нашрияҳои «Рӯзинав», «Нерӯи Сухан» ва «Оламу одам» дар соли 2004 дар заминаи бо бархурд бо мақомот аз байн рафтанд ва ё ин ки ҳанӯзам барои чопи он талошҳо идома доранд? Хуршеди Атовулло, сардабири ҳафтаномаи «Фараж» дар посух ба ин пурсишҳо гуфт:

[b]Ҷавоб:[/b] Аз рӯзи аввале, ки се нашрияи мустақили сиёсӣ «Фараж», «Пайкон» ва «Нигоҳ» аз ҷониби чопхонаҳои ҳам хусусӣ ва ҳам давлатӣ барои муддате нашр карда нашуданд ва дастрасӣ ба панҷ сайти интернетӣ маҳдуд шуд, шурӯъ аз ҳамон рӯз, якҷо бо созмонҳои рӯзноманигории кишвар ва сардабирони як идда аз нашрияҳо, як мактуби дастҷамъона навиштем ба унвони мушовири давлатии раиси ҷумҳур оид ба масоили иҷтимоӣ, ки масоили расонаҳо ҳам ба ӯ рабт мегирад. Вале мутаассифона ба ин нома то ба имрӯз ҷавоб нагирифтаем. Дар идома Анҷумани миллии васоити ахбори оммаи мустақили Тоҷикистон ё НАНСМИТ ба унвони вазири мудофиаи Тоҷикистон нома ирсол дошт то муайян кунад, ки маркази матбуотии ин вазорат дар изҳороте, ки тариқи телевизион пахш карда буд дар ҳамдастӣ бо террористон кадом рӯзномаҳои алоҳидаро дар назар дошт. Зеро дар онҷо сухан аз расонаҳо мерафт ва аз ягон нашрияи мустақил ё аз ягон васоитаи ахбори электронӣ ном бурда намешуд. То ҷое ман иттилоъ дорам, ба ин мактуб ҳам то ҳанӯз посух наомадааст ва ба дунбол мо як муроҷиатнома навиштем ба унвони президенти Тоҷикистон бо имзои 240 нафар аз рӯзноманигорони Тоҷикистон, ки ба ин қазия расидагӣ кунад ва ҳанӯз мӯҳлати ҷавоб анҷом наёфтааст. Фикр мекунам мо бояд ба он ҷавоб бигирем.

[b]Суол:[/b] [i]Беш аз ду моҳ аст, ки нашрияи «Фараж» чоп намешавад. Оё шумо метавонед бигӯед, ки далели аз нашр бозмондани нашрия чӣ аст?[/i]

[b]Ҷавоб:[/b] Ба ҳар мақомоте, ки мо муроҷиат кардем онҳо мегӯянд, ки онҳо дар ин кор даст надоранд. Танҳо пеши мо ҳамон фарзияҳое аст, ки аз назари худи мост. Ин яъне оғоз аз пулакӣ шудани роҳи Душанбе-Хуҷанд, баъзе аз нашрияҳо мисли «Фараж», «Пайкон» ва «Нигоҳ» ба ин масъала сахт таваҷҷӯҳ карда буданд шояд сабаб ин бошад. Ман чунин фикр дорам , ки ин ба нашри мақолаҳое вобастагӣ дорад, ки дар назди далелу бурҳони пешоварда ночору музтар монданд, вагарна ба суд ва ё прокуратура муроҷиат мекарданд. Чун онҳо барои ин суолҳо ҷавоб надоштанд гузаштанд ба роҳҳои дигари мубориза. Яъне барои комилан маҳкам кардани даҳони журналистони ин нашрияҳо ва худи ин нашрияҳо.

[b]Суол: [/b] [i]Фикр мекунед «Фараж» дар бозори матбуот ҷойи по пайдо кард ва аз нигоҳи худи Шумо то куҷо тавонистед, ки тӯли ин муддат мавқеъ пайдо кунед?[/i]

[b]Ҷавоб:[/b] Ба фаъолияти «Фараж» на ман, балки дигар мутахассисон бояд баҳо диҳанд, лекин ман танҳо зикри як нуктаро зарур медонам, ки як нафар аз медиа-магнатҳои маъруфи амрикоӣ гуфтааст, ки нишондиҳандаи фаъолияти асосии рӯзнома ин теъдоди нашри он аст. Аз ин хотир миёни нашрияҳои мустақили сиёсӣ шумори нашри «Фараж» қариб баробари ҳафтаномаи русизабони «Азия-плюс» буд. Ҳато як-ду маротиба теъдоди нашр аз теъдоди нашри бархе дигар аз нашрияҳои мустақили сиёсӣ зиёд буд. Фикр мекунам агар аз рӯи теъдоди нашр миёни нашрияҳои мустақили сиёсӣ бигӯем «Фараж» теъдоди нашри бештар дошт. Ва ин нишондиҳандаи аз ҳама муҳим барои мо ҳам ҳаст. Вале аз ҷониби дигар мавзӯъҳое, ки дар «Фараж» баррасӣ мешуданд дар идома аз он дар дигар нашрияҳои мустақили сиёсӣ пайгирӣ карда шуд. Барои мисол ман метавонам бигӯям, ки ҳодисоти ҷанги шаҳрвандиро, ки аввалин шуда «Фараж» дар ин бора маводҳои ҷиддитарро нашр карда буд, ҳол онки як сол-ду сол пештар аз нашри ин гуна мавод наметавонистӣ дар ин мавзӯъ ҳарф занӣ. Ё ки силсиламақолаҳое, ки вобаста ба заводи алюминийи Тоҷикистон буд. Ин ҳам аввалин маротиба дар ҳафтаномаи «Фараж» чоп шуд. Ё ин ки як мавзӯъи хеле доғи рӯз, ки ҳанӯз ҳам аз сафҳаи матбуот канда намешавад масъалаи пулакӣ шудани роҳи Душанбе-Хуҷанд. Ҳамон холигоҳеро, ки «Фараж» пур мекард ҳамин ҳоло холӣ боқӣ мондааст.

[b]Суол:[/b] [i]Шумо дигар талош хоҳед кард, ки ин нашрия чоп шавад ва барои мисол сарнавишти «Рӯзи нав» ва Нерӯи сухан» болои он такрор нашавад?[/i]

[b]Ҷавоб:[/b] Ҳанӯз ҳам талошҳои мо барои нашри «Фараж» идома дорад. Чун масъалаи чопи «Фараж» ба мақомоти баландпоя вобастагӣ дорад, аз ин рӯ гуфтушунидҳои мо бо ин доираҳо давом дорад. Яъне муроҷиати мо ба онҳо қатъ наёфтааст. Ва ҳанӯз мо аз онҳо барои идомаи фаъолияти «Фараж» посухи рад нагирифтаем. Ман фикр мекунам, ки паёмади ин кор нек хоҳад буд ва «Фараж» дубора ба дасти хонанда хоҳад расид.

Абдуқаюми Қаюмзод

Источник: http://www.ozodi.org/content/article/2255495.html