[b]Эълони «Авфи тиллоӣ» дар арафаи 20-умин солгарди истиқлолияти давлатии Тоҷикистон чандест, ки сари забонҳо мегардад. Масъулони алоҳидаи ҳукумат дар чандин маврид изҳор доштанд, ки авфи маҳбусин дар салоҳияти президент мебошад ва ҳоло онҳо дақиқ намедонанд, ки райисҷумҳур чунин тасмиме мегирад ё хайр.[/b]

Соҳибназарон бошанд, бо ишора ба таҷрибаи кишварҳои дигар, ки маъмулан дар арафаи ҷашнҳои бузург сарони кишварҳо теъдоде аз зиндониҳоро авф мекунанд, ҳадс мезананд, ки бо эҳтимоли зиёд Эмомалӣ Раҳмон ҳам аз «Авфи тиллоӣ»-е эълон хоҳад кард. Зиман, баъзеҳо интизори «сюрприз»-и дигаре аз ҷониби сарвари давлат ҳастанд- як мулоқоти вижа бо ширкати журналистони ватаниву хориҷӣ.

[b]Мутни пурраи гузоришро бо пахш кардани суроғаи зерин дар торномаи мо мутолиа кунед:[/b] [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=77]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=77[/url]

Источник:

[b]Эълони «Авфи тиллоӣ» дар арафаи 20-умин солгарди истиқлолияти давлатии Тоҷикистон чандест, ки сари забонҳо мегардад. Масъулони алоҳидаи ҳукумат дар чандин маврид изҳор доштанд, ки авфи маҳбусин дар салоҳияти президент мебошад ва ҳоло онҳо дақиқ намедонанд, ки райисҷумҳур чунин тасмиме мегирад ё хайр. Соҳибназарон бошанд, бо ишора ба таҷрибаи кишварҳои дигар, ки маъмулан дар арафаи ҷашнҳои бузург сарони кишварҳо теъдоде аз зиндониҳоро авф мекунанд, ҳадс мезананд, ки бо эҳтимоли зиёд Эмомалӣ Раҳмон ҳам аз «Авфи тиллоӣ»-е эълон хоҳад кард. Зиман, баъзеҳо интизори «сюрприз»-и дигаре аз ҷониби сарвари давлат ҳастанд- як мулоқоти вижа бо ширкати журналистони ватаниву хориҷӣ.[/b]

[b]Президент ба журналистон эътимод надорад?[/b]

Эмомалӣ Раҳмон аз замони дар курсии президентӣ нишастанаш ҳамагӣ як маротиба бо журналистони тоҷик мулоқоти рў ба рў дошт. Аммо ба ин дидор, ки 7-уми декабри соли 2009 баъди 17 соли райисҷумҳурии вай сурат пазируфт танҳо журналистон даъват нашуда буданд. Як иштирокчии мулоқоти мазкур гуфт, он бештар ба масоили НБО Роғун бахшида шуда буд. Ба қавли номбурда вохўрии мазкурро намешавад нишасти матбуотии президент бо журналистон номид, зеро он ҷо шоирону нависандагон ва дигар намояндагони аҳли эҷод ҳам ширкат доштанд. «Мулоқот бо журналистон мебоист ба ифтихори 50 солагии Иттифоқи журналистони Тоҷикистон доир мегардид, аммо нашуд. Тасмими ниҳоӣ дар мавриди мулоқот моҳи ноябри соли 2009 буд, вале баъдан лағв шуд»,-афзуд вай. Ҳамчунин, ба гуфтаи ҳамсўҳбати мо дар мавриди ин мулоқот журналистон ду рўз қабл огаҳӣ ёфтанд. Гузашта аз ин сармуҳаррирони бархе аз расонаҳо барои ширкат ба вохўрӣ бо Дмитрий Медведев, президенти Русия ба Маскав сафар карда буданд.

Аммо бо ин ҳама журналистони тоҷик онро то имрўз ягона мулоқоти рў ба рўи сарвари давлат бо намояндагони «ҳокимияти чорум» унвон мекунанд.

Ба иттилои иштирокдорони «мулоқоти таърихӣ» президент зимни сўҳбат хело самимиву заминӣ ва ошкоро бо онҳо сўҳбат кардааст. Ин дидор дар бинои Кумитаи телевизион ва радио наздик ба чор соат идома ёфт. Баъди ду рўз сомонаи «Время новостей»-и Русия матлаби Аркадий Дубнов «Мы возьмем Самарканд и Бухару. Таджикский президент рассказал о сокровенном»-ро мунташир кард. Худи Дубнов дар ин мулоқот ширкат надошт. Дар матлаби ў гуфта мешуд, ки Эмомалӣ Раҳмон аз муносибатҳояш бо Ислом Каримов, президенти Ўзбакистон нақл кардааст. Ин матлаб дар зудтарин фурсат аз сўи чандин сомонаи дигари русӣ бознашр шуд. Чанд сомонаи дигар онро ба таври худ шарҳу тафсир кард. Дар посух ба ин матлаб ягона мақоми расмие, ки изҳори назар кард, вазорати умури хориҷии Тоҷикистон буд. Сўхангўи ин ниҳод он замон гуфт: «маълумоте, ки чанд расонаи русӣ паҳн карданд аз ҳақиқат дур аст». Аз миёни расонаҳои ватанӣ танҳо хабаргузории «Авесто» ба Аркадий ҷавобияе навишт, ки унвони «Чушь Дубнова. Сколько нам ее читать?»-ро дошт.

Ҳар чӣ ҳам буд, ин дидор то кунун барои журналистони тоҷик ягона боқӣ монд. Бархе таҳлилгарон мегўянд, нишасти хабарии аввалини Раҳмон имтиҳоне барои рўзноманигорони тоҷик буд, ки аз он нагузаштанд. Аз он дидори таърихӣ инак як солу панҷ моҳ сипарӣ мешавад, вале аз тасмими баргузории нишасти навбатии Эмомалӣ Раҳмон хабаре нест. Ахиран миш-мишҳое баланд шуд, ки дар арафаи ҷашни 20-умин солгарди Истиқлолияти давлатӣ Эмомалӣ Раҳмон бори дигар дар рў ба рўи журналистони тоҷик нишаста ба суолҳои сершумори онҳо ҷавоб хоҳад гуфт. Домани ин гапҳо то куҷо ба воқеият печидаанд? Аз дафтари матбуотии президенти Тоҷикистон ба «Озодагон» гуфтанд, ки алъон дар мавриди баргузории нишасти хабарӣ бо ширкати сарвари давлат маълумоте надоранд, вале ваъда карданд, ки дар сурати роҳандозӣ шудани чунин як тасмим ҳатман журналистонро огоҳ хоҳанд кард.

Аммо Ҳикматулло Сайфуллоҳзода, таҳлилгари Маркази «Диалог» чандон бовар надорад, ки дар сурати баргузор шудани мулоқоти вижаи президент бо журналистон онҳое ба вохўрӣ роҳ ёбанд, ки чизи гуфтание доранд. Ба қавли номбурда доир шудани мулоқоти рў ба рў бо президент орзўи тамоми хабарнигорони тоҷик, бахусус онҳоест, ки дар қалб дарде доранд ва раванди мушкилзои кишварро ба хубӣ эҳсос ва таҳлил карда метавонанд. «Аммо бо эҳтимоли қавӣ дар сурати баргузор шудани чунин як мулоқот ширкати рўзноманигорони фаъол ва аз вазъияти минтақа ва ҷаҳон огоҳ ғайриқобили иҷро ба назар мерасад». Ба бовари Сайфуллоҳзода хабарнигорони нашрияҳои ғайриҳукуматӣ, ки метавонанд масоили доғи рўзро дар ҳузури президент рўирост матраҳ намоянд, эҳтимолан ба ин мулоқот даъват намешаванд.

Ба суолҳои хабарнигорони ватаниву хориҷӣ посух додани президент дар бисёр кишварҳо аллакай монанд ба анъана гардидааст. Бино бар иттилои расонаҳо Уго Чавес, президенти Венесуэлла ҳатто ровии як барномаи радиоӣ аст. Ў сари ҳар чанд вақт ва дар вақти муайянашудае ба эфир баромада бо мардум сўҳбат мекардааст. Аз миёни кишварҳои пасошўравӣ метавон гуфт, ки баргузор кардани нишасти хабарӣ ё ҷавоб гуфтан ба саволҳои журналистон дар Русия шакл гирифтааст. Ин чиз аз аҳди Путин оғоз шуд ва Медведев онро идома медиҳад. Ҳамчунин, Медведев чанде қабл бо масъулини се ширкати телевизионии маъруфи кишвараш сўҳбати рў ба рў ва тўлоние дошт.

Қироншоҳ Шарифзода, раҳбари ташкилоти ҷамъиятии «Журналист» мегўяд зуд-зуд дар ҳузури журналистон нишастани президенти Русия аз ду ҷиҳат хеле муҳим аст. Аввалан Русия кишвари паҳновар аст ва ҳам сохти давлатдории федеролӣ дорад, ки махсусиятҳо ва нозукиҳои сиёсӣ дар зери ин қабо ниҳон аст. Бинобар ин, ҳар президенти баргузидашудаи Русияро воҷиб аст, ки тавассути суолу ҷавоби мустақим бо журналистони тамоми кишвар дар фазои шаффоф (чун мулоқоти ў бо рўзноманигорон аз тариқи ТВ-и қариб ними дунё мустақиман пахш мешавад) аз амалҳои иҷронамудааш ба ҳайси сарвари давлат ба мардумаш ҳисобот диҳад. Ба қавли Шарифзода аз паҳлўи дигар бо баргузории чунин нишастҳо райисҷумҳурони Русия ба худ «плюс» зам кардан мехоҳанд:

-Набояд фаромўш кард, ки чунин мулоқотҳо барои президентҳои амалкунандаи Русия, чун дигар кишварҳои демократӣ, як навъ PR (бо маънои мусбиаш) низ мебошад, чун мўҳлати президентии эшон муайян аст ва умеди неке аз интихоботҳои минбаъда доранд.

Дар ҳамин асно раҳбари ташкилоти ҷамъиятии «Журналист» мегўяд зарурати баргузории як нишасти вижаи райисҷумҳури Тоҷикистонро бо рўзноманигорон намебинад. Иддаои Қироншоҳ Шарифзода чунин аст:

— Барои чунин мулоқоти президенти Тоҷикистон бо журналистон зарурате нест. Чун президент ба суолҳои эҳтимолии журналистон дар ҳар мулоқоташ бо «фаъолон»-и расмӣ зимни суханрониаш пешакӣ ҷавоб медиҳад.

Дар ҳамин маврид бояд зикр намуд, ки чанд сол қабл зимни як мулоқот бо занони фаъол, Бибихонуми Дарвешзода, хабарнигори тоҷик хостори як мусоҳибаи ихтисосӣ бо Эмомалӣ Раҳмон шуд. Райисҷумҳур ваъда кард, ки танҳо бо ў на, балки бо ҷамъе аз журналистон мулоқот хоҳад кард.

[b]Шумо аз президент чӣ мепурсед?[/b]

Ба ҳар сурат мушоҳида мешавад, ки хабарнигорони зиёде мунтазири як нишасти вижаи матбуотӣ бо ҳузури президенти кишвар ҳастанд. Дар робита аз чанд журналисти тоҷик пурсидам, ки дар сурати баргузории чунин нишаст ва даъват шуданашон ба президент чӣ суол хоҳанд дод?

[b]Исматулло Азизов[/b]:

— Аз президенти кишвар суол мекардам, ки воқеаҳои мамолики Араб то ба кадом андоза шахсан Шуморо нигарон кардааст? Суоли дуюм: Амрико метавонад, ки барои Тоҷикистон шарики боэътимоди стратегӣ бошад?

[b]Қамари Аҳрор:[/b]

-Ба фикри Шумо ҳодисаҳои дар кишварҳои исломӣ назири Мисру Сурия ва Яман ба вуқўъомада, ки ба фирор ва барканории раисҷумҳурони ин давлатҳо боис шуд, барои сарони кишварҳои минтақа то чӣ ҳад хатарангез аст?

[b]Сафарбек Кабиров:[/b]

— Агар ин рўз муясарам мебуд, мегуфтам, ки қариб дар ҳама мулоқотҳоятон аз кори вазорату садорат, руасову вузаро шиква мекунед, пас бо ин «гушношунавҳо» чӣ карданиед?

[b]Анўшервони Ёдгор:[/b]

— Ўзбакистон аз мухолифони аслии сиёсии тарҳи Роғун маҳсуб мешавад. Бо вуҷуди кашмакашҳои мухолифатомези ҷониби ҳамсоякишвар дар роҳи бунёди нерўгоҳи мазкур гуфта метавонед, ки агрегати аввали ин нерўгоҳ кай ба кор оғоз хоҳад кард?

[b]Шаҳноза Бобомуродова:[/b]

— Ман хоҳиш мекардам, ки аз ҳисоби буҷа як рўзномаи ҳаррўзнашршавандае таъсис дода шавад, ки билкул аз рўзномаҳои имрўзаи ҳукуматӣ фарқкунанда бошад. Як андоза ҷиддитар, бо сабку услуби тоза ва наздик бо журнализми муосир. Кормандонаш низ онҳое бошанд, ки фикри тоза ва дониши кофӣ дар ин соҳаро дошта бошанд.

[b]Субҳон Ҷалилов:[/b]

— Шумо Радиои «Ватан» ва барномаи субҳонаи «Субҳи Ватан»-ро гуш мекунед?

[b]Ҳикматулло Сайфуллоҳзода:[/b]

— Суоли аввали банда ин хоҳад буд, ки оё баъд аз иҷлосияи Хуҷанд миёни раиси Шўрои олии вақти Тоҷикистон ва президенти Ўзбакистон кадом мулоқот ва аҳде дар мавриди дурнамои кишвар ва низоми давлатдории Тоҷикистон буд ё хайр? Саволи дигарам ин мешавад, ки дар кишвар бархўрд ба арзишҳои исломӣ мутафовит аст ва чаро дар афкори мақомот Ислом дини бегона аст, дар ҳоле ки Шумо Имоми Аъзамро улгуи ҷаҳони Ислом арзёбӣ кардаед? Баъди посухи ошкор пайдо шудан ба ин саволҳо пайдо шудани саволоти дигар осон мегардад.

[b]Маҳмадалӣ Мақсадулло:[/b]

— Дархост мекардам, ки ба журналистон, ҳамчун беҳимоятарин қишри ҷомеа ба таври қонунӣ яроқ дода шавад, то дар ҳолатҳои зарурӣ аз худ ва аҳли оилаашон ҳимоя карда тавонанд.

[b]Хуршеди Атовулло:[/b]

— Ягон савол надорам, чун ҷавоби ҳама суолеро ки пайдо мешавад дорам.

[b]Саида Қурбонова:[/b]

— Дар интихоботи ояндаи президентӣ ҳам номзадиашонро мемонанд?

[b]Саидэҳсони Ҷалолиён:[/b]

— Оё Эмомалӣ Раҳмон омодааст бо «мухолифон»-аш (барои мисол Раҳматилло Зоиров, Муҳиддин Кабирӣ, Хоҷимуҳаммад Умаров ва чандеи дигар, ки аз Шўрои ҷамъиятӣ хориҷ буда, имкони сўҳбати мустақим бо президентро надоранд) мулоқот намуда, андешаҳои эшонро дар масоили мухталифи рўзмара тариқи телевизионҳои давлатӣ ошкоро пахш кунанд?

[b]Абдуазими Абдуваҳҳоб:[/b]

— Ба ҷаноби Эмомалӣ Раҳмон, президенти Тоҷикистон ҳоло ягон суол надорам. Агар суол дошта бошам, барои гуфтани он ҳоло ҷасоратам намерасад.

[b]Умедҷони Саъдулло:[/b]

— Президент дар ояндаи наздик тасмим дорад, ки дар Тоҷикистон барои филмбардории сатҳи касбӣ ва баён кардани проблемаҳои сатҳи сиёсӣ аз ин тариқ маблағҳои зиёд ҷудо кунад? Суоли дигар: Оё дар оянда имкони бунёди ягон заводи мошинсозӣ дар Тоҷикистон мавҷуд аст?

[b]Нуралӣ Давлатов:[/b]

— Ҷаноби президент! Ба назари шумо, пас аз сари қудрат рафтанатон дар саҳифаҳои таърих Шумо чӣ гуна ёд хоҳед шуд?

[b]Фирдавси Аъзам:[/b]

— Агар саодати мулоқот бо раисҷумҳур бароям муяссар бишавад ҳатман аз ў посухи мушаххаси чунин суолҳоро мехостам:

— Омили ташануҷи авзоъ ва сардии муносиботи Тоҷикистон бо кишвари ҳамсояву ҳаммарзи Ўзбакистон дар чист?

— Соле қабл дар Тоҷикистон таблиғи саросари ва ҷамъоварии муташакилона барои бунёди НОБ-и Роғун сурат гирифт, вале баъди гузашти чанд фурсат шўълаи ин ҳама ташвиқу таблиғ хомўш шуд. Оё ин падида ягон ҷанбаи сиёсие дорад ва умуман донистанӣ ҳастем, ки сарнавишти ин тарҳи ба истилоҳ сарнавиштсоз чӣ мешавад?

— Мусофирати муҳоҷирони тоҷик ба кишварҳои хориҷ то кай идома меёбад ва оё Тоҷикистон дар ояндаи наздик имкони бунёди иншоотҳои муҳиму корхонаҳоро дорад?

— Оё Шумо розӣ ҳастед, ки мо ба хатти аслии худ, яъне форсӣ баргардем?

[b]Талабшоҳи Салом:[/b]

— Агар ман бо президент рў ба рў мешудам, савол намедодам, балки хоҳиш мекардам, то дар ниҳодҳои ҳукуматӣ ба тамаллуқкорӣ хотима бахшад. Зеро шурўъ аз даромадгоҳи беморхона то ферма, ҳама ҷо сухани президент ҳамчун шиор овезон аст, ҳол он ки ҳар як соҳа дорои мутахассису олим аст. Пас, хуб нест, ки дар зоишгоҳ ба ҷойи сухани президент дар бораи шири модар тавсияи олимеро аз соҳаи тиб овезон кунем, ки асоси илмӣ дошта бошад, на назареро, ки шояд нигилизме беш набошад.

[b]Муҳайё Нозимова:[/b]

— Мехоҳам аз президент дар мавриди қазияи замини ба Чин додашударо пурсам. Ҳам парлумон ва ҳам вазорати корҳои хориҷиямон ба зарурати додани ин қитъаи замини Тоҷикистон таъкид мекарданд, Шумо чӣ мегўед?

[b]Далери Ғуфрон:[/b]

— Аз ҷаноби президент суолам ин мебуд, ки Тоҷикистон кай воқеан ба истиқлолияти энергетикӣ ноил мегардад.

Вақте аз журналистон мепурсидам, ки бо муҳайё шудани шароит аз президенти кишвар чӣ суол мепурсанд, бештари рўзноманигорони собиқадор хомўш менишастанд. Баъзеҳо мегуфтанд, ки ба райисҷумҳур саволе надоранд, қисме хоҳиш ҳам мекарданд, ки агар мумкин бошад ба ин саволи ман посух нагўянд…

Ба ҳар сурат ҳоло рўшан нест, ки Эмомалӣ Раҳмон дар арафаи 20-солагии Истиқлолияти давлатӣ бо журналистон мулоқоти вижае анҷом медиҳад ё ин вохўриро ба вақти дигар мемонад. Аммо бо эҳтимоли қавӣ ҷаноби райисҷумҳур дар суханронӣ ва мулоқотҳое, ки дар чорчуби барномаҳои ҷашнии 20-умин солгарди Истиқлолият баргузор мешаванд, ҳатман ба аксари саволҳои дар боло овардашуда ҷавоб мегўяд.

Абдулазизи ВОСЕЪ

Источник: http://ozodagon.com/tahlil/siyosi/762-2011-06-08-07-28-14.html

«Мақомот бояд ҳар чӣ зудтар ва бидуни таъхир Ӯрунбой Усмонов, журналисти боздоштшударо озод кунанд». Дар ин бора зимни пахши як баёния аз сӯи кумитаи байналмилалии дифоъ аз ҳуқуқи хабарнигорон (СPJ) омадааст. Ҳамзамон, ин созмони мудофеи журналистон боздошт ва шиканҷаи хабарнигори Би-би-сӣ дар шаҳри Хуҷандро маҳкум карда, хостори озодии Ӯрунбой Усмонов шудааст. Дар баёнияи Кумитаи байналмиллалии дифоъ аз рӯзноманигорон ҳамчунин таъкид шудааст, ки боздошти журналист ба хотири фаъолияти ҳирфаиаш сурат гирифтааст.

Сафороти Британияи Кабир ва ИМА дар Тоҷикистон, ҳамчунин Созмони Амният ва Ҳамкории Аврупо низ аз боздошти хабарнигор Ӯрунбой Усмонов изҳори нигаронӣ карда, унвонии ҳукумат ва вазорати корҳои хориҷаи кишвар номаи расмӣ ва муроҷиатнома дар мавриди озод кардани хабарнигори номбурда ирсол доштанд.

Ёдрас менамоем, бино ба иттилои дафтари матбуотии ВКД, рӯзи 14- уми июни соли равон, кормандони милиса хабарнигори радиои «Би Би Си» (BBC) дар вилояти Суғд Усмонов Ӯрунбойи 60-соларо бо ҷурми узвият дар ҳизби фаъолияташ табушудаи “Ҳизб-ут-таҳрир” боздошт карданд. Гуфта мешавад, мавсуф аз соли 2009 ихтиёран ба аъзогии ин ҳизби ғайриқонунӣ шомил гашта, ба ташвиқоту тарғиботи ифротгаронаи ин ҳизб дар шабакаҳои интернет машғул будааст. Усмонов ба ҷуз ин дар шимоли мамлакат китобу маҷалла ва варақаҳои мазмуни ифротгаронадоштаи ин ҳизбро паҳн намуда, бо ҳамин роҳ сокинони вилоятро ба узвияти ин ҳизб даъват менамудааст.

Источник: http://ozodagon.com/khabarho/tojikiston/945-pj——-.html

[b]Ба вакили мудофеи хабарнигори боздоштшудаи Би-Би-Сӣ иҷозаи мулоқот бо зерҳимояаш дода нашудааст.[/b]

Рӯзи ҷумъа Файзиниссо Воҳидова, вакили мудофеи Урунбой Усмонов, ки дар боздоштгоҳи раёсати амнияти Хуҷанд қарор дорад, ба Радиои Озодӣ гуфт, ки аз соати 10-и субҳ то поёни рӯз пушти дари боздоштгоҳи муваққатии Раёсати амнияти вилояти Суғд воқеъ дар Хуҷанд интизори мулоқот истода буд, вале ба ӯ имкони вуруд ба боздоштгоҳ дода нашудааст.

Дар бораи сабаби ин ҳолат хонуми Воҳидова мегӯяд: «Ба ман мулоқот муяссар нашуд, зеро рӯзи сеюм аст, ки гӯё муфаттиш бо дигар амалиёти тафтишотӣ дар дигар ноҳияҳои вилояти Суғд машғул аст ва бе ӯ ин мулоқот номумкин аст. Аллакай сар аз 15-уми июн ба ҳабси ӯ иҷозаи расмӣ дода шудааст.»

[b]Матни пурраи гузоришро бо пахш кардани суроғаи зерин дар торномаи мо мутолиа кунед:[/b] [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=76]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=76[/url]

Маъсуми Муҳаммадраҷаб, Мирзонабии Холи

Источник:

[b]Ба вакили мудофеи хабарнигори боздоштшудаи Би-Би-Сӣ иҷозаи мулоқот бо зерҳимояаш дода нашудааст.[/b]

Рӯзи ҷумъа Файзиниссо Воҳидова, вакили мудофеи Урунбой Усмонов, ки дар боздоштгоҳи раёсати амнияти Хуҷанд қарор дорад, ба Радиои Озодӣ гуфт, ки аз соати 10-и субҳ то поёни рӯз пушти дари боздоштгоҳи муваққатии Раёсати амнияти вилояти Суғд воқеъ дар Хуҷанд интизори мулоқот истода буд, вале ба ӯ имкони вуруд ба боздоштгоҳ дода нашудааст.

Дар бораи сабаби ин ҳолат хонуми Воҳидова мегӯяд: «Ба ман мулоқот муяссар нашуд, зеро рӯзи сеюм аст, ки гӯё муфаттиш бо дигар амалиёти тафтишотӣ дар дигар ноҳияҳои вилояти Суғд машғул аст ва бе ӯ ин мулоқот номумкин аст. Аллакай сар аз 15-уми июн ба ҳабси ӯ иҷозаи расмӣ дода шудааст.»

[b]Суол: Яъне бо ҳукми додгоҳ?[/b]

[b]Файзиниссо Воҳидова:[/b] «Бале ҳукми додгоҳ аст, ки аз 15-уми июн чораи ҳабси пешакӣ барои муддати 2 моҳ татбиқ гардидааст. Ва инчунин, азбаски худи гумонбар Усмонов ба тариқи хаттӣ аз хидмати вакил даст кашидааст, мақомоти татфишот барои таъмин намудани ӯ бо адвокат ягон чора наандешидаанд.»

[b]Суол: Шумо бо муфаттиши парванда сӯҳбат доштед? Хабарнигори Би-Би-Сӣ ба чӣ айбдор мешавад?[/b]

[b]Файзиниссо Воҳидова:[/b] «Бале, ман бо муфаттиши парванда сӯҳбат доштам ва ӯ иброз дошт, ки хабарнигор барои шомил шудан ба иттиҳоди ҷиноии ифротгаро, яъне «Ҳизби таҳрир» айбдор шудааст ва гӯё айбномаи ӯ бо фаъолияти касбии журналистияш вобастагӣ дорад.»

[b]Суол: Вале ба назари Шумо, сабаб чист, ки намегузоранд, бо зерҳимоятатон мулоқот кунед?[/b]

[b]Файзиниссо Воҳидова:[/b] «Ба назари ман ва бино бар он иттилое, ки дар даст дорам, муфаттиш баҳона пеш овардааст, ки ӯ бо дигар амалиёти тафтишотӣ дар дигар ноҳияҳо машғул аст, лекин ман фикр мекунам, ки аз он рӯзе ки ман ҳуҷҷати расмӣ пешниҳод кардам, муфаттиш вазифадор буд, ки барои ман чунин имкониятро диҳад, то ки ман муайян кунам, ки дар ҳақиқат аз ҷониби боздоштшуда ариӯа дар бораи даст кашидан аз хидмати вакил ихтиёран навишта шудааст ё ӯро маҷбур сохтанд, ки аз хидмати вакил даст кашад. Ва хешу пайвандони Усмонов иброз доштанд, ки ҳангоми ба манзили зисташ барои кофтуков овардан гӯё ки изҳои ҷароҳати ҷисмониро мушоҳида кардаанд. Вале тавре гуфтам, то имрӯз ман натавонистаам бо боздоштшуда мулоқот кунам ва ин ҳолатро танҳо дар мулоқот муқаррар карда метавонам. Шояд ҳамин сабабу баҳонаҳо, ки муфаттиш дар ноҳияҳои дигар банд аст, ба хотири он аст, ки як фурсате гузарад, то ки изҳои ҷароҳат дар бадани ӯ аз байн раванд. Яъне он гоҳ, дар оянда ба воситаи тахшиси додгоҳии тиббӣ ин ҳолатро исбот карда наметавонем, чун бо гузаштани вақту фосила аллакай изи ин ҷароҳатҳо мераванд.»

[b]Суол: Ба ҳар ҳол оё мақомот гуфтанд, ки кай Шумо хоҳед тавонист бо хабарнигори боздоштшуда Урунбой Усмонов мулоқот хоҳед кард?[/b]

[b]Файзиниссо Воҳидова:[/b] «Дирӯз ваъда дода буданд, ки имрӯз соати даҳ ба ман муяссар мешавад, яъне имконият медиҳанд, лекин имрӯз аз соати 10 то бегоҳ ман ба ин чиз муваффақ нагаштам ва худи ҳозир ба ман боз ваъда карданд, ки рӯзи душанбе ба ман чунин имконият дода мешавад.»

Имрӯз аз боздошти хабарнигори бахши Осиёи Марказӣ дар шабакаи Би-Би-Сӣ панҷ рӯз мегузарад вале вакили мудофеъ бо вуҷуди талошҳо натавонистааст бо Урунбой Усмонов дидор дошта бошад.

Файзиниссо Воҳидова гуфт, ки муфатиши парвандаи хабарнигор Усмонов аз дирӯз то ҳол бо ҳар баҳона худро ба дурӣ мекашад ва коғази иҷозати вуруд ба боздоштгоҳи амниятиро намедиҳад.

Ин дар ҳолест, ки гуфта мешавад, Усмонови 59-сола бемории диабет ё «қанд» дошта, аз фишори баланди хун азият мекашад. Изофа бар ин ӯ ба наздиконаш гуфтааст, ки мавриди лату кӯби шадид қарор доштааст ва «агар ин рафтор идома кунад, дер нахоҳад пойид.»

[b]НИГАРОНИИ СОЗМОНҲОИ ХАБАРНИГОРИ АЗ БОЗДОШТИ УСМОНОВ[/b]

Созмонҳои журналистии Тоҷикистон аз боздошти хабарнигори бахши узбакии BBC Урунбой Усмонов нигаронӣ кардаанд.

Анҷумани миллии расонаҳои мустақили Тоҷикистон (НАНСМИТ) ва Созмони дифоъ аз ҳуқуқи журналистони Тоҷикистон дар баёнияи муштарак аз мақомоти ҳифзи ҳуқуқи кишвар даъват ба амал овардаанд, ки то замони эълони ҳукми додгоҳ дар мавриди амали Усмонов, ӯро ҳамчун гунаҳкор муаррифӣ накунанд ва дар нисбати журналист бар асоси қонунҳои ҷории кишвар мунсифона ва шаффоф расидагӣ кунанд.

Нуриддин Қаршибоев, раиси Анҷумани миллии расонаҳои озоди Тоҷикистон мегӯяд: «Мо аллакай аз мақомоти ҳифзи ҳуқуқ даъват кардем, ки набояд ҳангоми тафтишот арзишҳои ҳуқуқӣ нақз ёбанд ва ҳатман ин қазияро ҳамаҷониба таҳқиқ мекунем, ки ҷараёни бозрасӣ мувофиқи қонун сурат гирад.»

Мухтор Боқизода, масъули Созмони дифоъ аз ҳуқуқи журналистони Тоҷикистон бар инаст, ки роҳ наёфтани вакили мудофеъ ба мулоқот бо журналисти боздоштшуда шакку шубҳаро дар робита ба ин парванда бештар кардааст.

Вай меафзояд ба фаъолияти Усмонов марбут будани иттиҳом низ баёнгари ҳол аст, зеро вақте ки як хабарнигор дар ҳар мавзӯи мухталиф ҳатто роҷеъ ба фаъолияти Ҳизб-ут-таҳрир менависад, табъан ҳаракат мекунад, ки маълумоти бештар ба даст орад ва ин ба он маъное нест, ки вай ҳамкорӣ дорад.

Ин созмонҳои журналистӣ тасмим гирифтанд, ки ҳамзамон паҳлӯҳои ҷараёни айбномаи Урунбой Усмоновро мавриди таҳқиқи қарор диҳанд, ки то кадом андоза дар ҳамкорӣ бо созмони Ҳизб-ут-таҳрир даст дорад.

Дар ҳамин ҳол раиси Иттиҳодияи журналистони Тоҷикистон Акбаралӣ Саттор ба Радиои Озодӣ гуфт, ки ба бахши вилоятии Иттиҳодияи журналистон дар Суғд дастур додааст, то шева ва зарфияти боздошти Урунбой Усмоновро дар сӯҳбат бо мақомоти ҳуқуқии вилоят мушаххас кунанд.

Акбаралӣ Саттор афзуд, ки ниҳоди онҳо мехоҳад дақиқ кунанд, ки хабарнигори Би-Би-Сӣ дар заминаи фаъолияти хабарнигорӣ боздошт шудааст ё хайр. Он гоҳ Иттиҳодияи журналистон дар робита ба боздошти Урунбой Усмонов мавқеи худро муайян хоҳад кард.

Як рӯз пеш, намояндаи Созмони амният ва ҳамкории Аврупо дар умури озодии матбуот, Дуня Миятович низ аз боздошти хабарнигори Би-Би-Сӣ, Урунбой Усмонов, изҳори нигаронӣ кард. Дар номае ба унвони вазири умури хориҷии Тоҷикистон, Ҳамроҳхон Зарифӣ, вай навиштааст: «Бо вуҷуди эҳтироми ман ба ҳуқуқи ҳукумат дар мубориза бо терроризм, шароити боздошти Усмонов ва рафтор бо ӯ, аз ҷумла радди ҳуқуқи ӯ ба вакили мудофеъ нигарониҳои марбут ба маҳдудияти озодии баёнро ба миён меоранд.»

Миятович гуфтааст, аз он нигарон аст, ки ин ҳабс мумкин як талоши дигари фишор ба журналистоне бошад, ки дар мавзӯъҳои ҳассос менависанд. Вай инчунин аз латукӯби Ҳикматулло Сайфуллозода ва ҳабсу муҳокимаи журналист Маҳмадюсуф Исмоилов ёдовар шудааст.

Урунбой Усмонов, бино ба хабари аҳли хонаводааш, рӯзи 13-уми июн аз коргоҳ ба хона барнагашт. Дертар, пас аз ҷустуҷӯҳои зиёд ва маъюскунандаи пайвандонашу ҳамкоронаш, маълум шуд, вай дар боздошти маъмурони амниятии Тоҷикистон қарор дошта, ба гуфти наздиконаш, шадидан лату кӯб шудааст.

Раҳбарияти шабакаи Би-Би-Сӣ, сафорати Бритониё дар Тоҷикистон, Кумитаи дифоъ аз журналистон ва созмони Хабарнигорони бидуни марз низ хостори рӯшанӣ дар қазияи Усмонов ва озодии фаврии ӯ шудаанд.

Маъсуми Муҳаммадраҷаб, Мирзонабии Холи

Источник: http://www.ozodi.org/content/article/24237812.html

[b]Бо гузашти панҷ рӯз аз боздошти Урунбой Усмонов, хабарнигори Би-би-сӣ дар шимоли Тоҷикистон, мақомот ҳануз ҳам иҷозаи дидори ӯ бо вакили мудофеъашро надодаанд.[/b]

Ин дар ҳолест, ки аҳли хонавода ва ҳамкорони ӯ мегӯянд, ки аз вазъи саломатияш ва эҳтимоли шиканҷаи ӯ тавссути маъмурон нигаронанд, зеро ӯ аз бемории қанд ва фишори болои хун ранҷ мебарад.

Файзинисо Воҳидова, ҳуқуқдони маъруф ва вакили мудофеъи Урунбой Усмонов, дар сӯҳбат бо Би-би-сӣ гуфт, ки рӯзи ҷумъаи 17 июн тамоми рӯзро дар беруни идораи маҳаллии амният дар вилояти Суғд сипарӣ карда, вале муваффақ ба дидори муваккилаш ва бозраси парвандаи ӯ нашудааст.

Вай гуфт: «То бегоҳ дар беруни дари идори амният дар назди сарбозоне, ки биноро посбонӣ мекунанд, нишастам. Онҳо ба ман иҷозаи вуруд надоданд ва пайваста мегуфтанд, ки Саймудин Саидов, бозраси парванда барои анҷоми коре ба ноҳияи Мастчоҳ рафтааст.»

[b]Матни пурраи гузоришро бо пахш кардани суроғаи зерин дар торномаи мо мутолиа кунед:[/b] [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=75]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=75[/url]

Источник:

[b]Бо гузашти панҷ рӯз аз боздошти Урунбой Усмонов, хабарнигори Би-би-сӣ дар шимоли Тоҷикистон, мақомот ҳануз ҳам иҷозаи дидори ӯ бо вакили мудофеъашро надодаанд.[/b]

Ин дар ҳолест, ки аҳли хонавода ва ҳамкорони ӯ мегӯянд, ки аз вазъи саломатияш ва эҳтимоли шиканҷаи ӯ тавссути маъмурон нигаронанд, зеро ӯ аз бемории қанд ва фишори болои хун ранҷ мебарад.

Файзинисо Воҳидова, ҳуқуқдони маъруф ва вакили мудофеъи Урунбой Усмонов, дар сӯҳбат бо Би-би-сӣ гуфт, ки рӯзи ҷумъаи 17 июн тамоми рӯзро дар беруни идораи маҳаллии амният дар вилояти Суғд сипарӣ карда, вале муваффақ ба дидори муваккилаш ва бозраси парвандаи ӯ нашудааст.

Вай гуфт: «То бегоҳ дар беруни дари идори амният дар назди сарбозоне, ки биноро посбонӣ мекунанд, нишастам. Онҳо ба ман иҷозаи вуруд надоданд ва пайваста мегуфтанд, ки Саймудин Саидов, бозраси парванда барои анҷоми коре ба ноҳияи Мастчоҳ рафтааст.»

[b]»Бозрас дар Мастчоҳ аст»[/b]

Қарор буд хонуми Воҳидова субҳи рӯзи ҷумъа дар соъати 10 ба вақти маҳаллӣ бо бозраси парвандаи Урунбой Усмонов ва муваккили худ мулоқот кунад, вале бозрас Саймудин Саидов ба таври машкуке ба ваъдаи худ вафо накарда ва тамоми рӯз дар дастрас набудааст.

Файзинисо Воҳидова дар ин бора мегӯяд: «Дар ниҳоят, тоқатам тоқ шуд ва ба мақомоти амниятӣ ҳушдор додам, ки дар ин бора ба додситонии вилоят шикоят хоҳам бурд, зеро ин ҳам як навъ помол кардани ҳуқуқи башар аст. Танҳо баъд аз ин иқдом, худи оқои Саймудинов ба ман занг зад ва гуфт, ки дар ноҳияи Мастчоҳ асту нимашаб дер ба Хуҷанд бармегардад.»

Вай афзуд: «Аз бозраси парвандаи Урунбой Усмонов хостам, ки пас рӯзи шанбе бо ман мулоқот кунад, вале ӯ гуфт, ки фардо агарчи бекор аст, аммо касе маро, ки одами бегона маҳсуб мешавам, иҷозаи вуруд ба сохтмони идораи амният нахоҳад дод. Аз ин рӯ, қарор шуд, ки рӯзи душанбеи оянда мулоқот кунем.»

Ба ин тартиб, ҳарчанд то рӯзи душанбе аз боздошти оқои Усмонов як ҳафта сипарӣ хоҳад шуд, вале ӯ дар ин муддат аз ҳаққи дидор бо вакили мудофеъаш маҳрум хоҳад монд.

Ин дар ҳолест, ки бар асоси эъломияи ҳуқуқи башар, ки Тоҷикистон низ онро имзо кардааст, ҳар инсоне аз лаҳзаи боздошт бояд аз ҳаққи тамос бо вакили мудофеъ ва аз хадамоти ӯ бархурдор бошад.

Маҳрумияти Урунбой Усмонов аз ҳаққи дидор бо вакили мудофеъаш дар панҷ рӯзи гузашта дар ҳолест, ки пайвандон ва ҳамкорони ӯ аз вазъи саломатии ӯ башиддат нигаронанд.

Оқои Усмонов, ки тақрибан 60 сол син дорад, аз бемории қанд ва фишори болои хун ранҷ мебарад.

Афзун бар ин, пайвандони ин хабарнигори маҳаллии Би-би-сӣ мегӯянд рӯзи сешанбе, ки маъмурони амниятӣ хонаи ӯро бозрасӣ ва такурӯ мекарданд, осоре аз шиканҷа дар сурати ӯ зоҳир буд.

Худи Урунбой Усмонов ҳангоме ки маъмурони давлатӣ ӯро бо худ мебурданд, гуфтааст: «Агар ончи шаби гузашта бо ман карданд, такрор шавад, шояд дер напоям. Алвидоъ, дар ҳаққи ман розӣ шавед.»

Дар ҳамин ҳол, аъзои хонаводаи ин хабарнигори Би-би-сӣ низ аз бархӯрди ношоистаи мақомот бо худ шикоят карданд. Бегоҳи рӯзи ҷумъа ҳамсар ва писари оқои Усмонов барои ӯ ғизо бурдаанд ва бозрасро дидаанд.

Малоҳат Абдуазимова, ҳамсари оқои Усмонов, мегӯяд: «Ман вақте муфаттишро дидам, хурсанд шудам ва банармӣ пурсидам, ки оё метавонам ҳамсарамро бубинам. Аммо вай гуфт, ки вақт надорад. Ман пурсидам, ки чаро, охир ваъда карда будед, ку? Ман мехоҳам ҳамсарамро бинам, ки ғизо мехӯрад ё на, зинда аст ё мурда. Ӯ гуфт, ки «э каллама гаранг накун, ман ҳам калон дорам, ин ба ман вобаста нест.»

Сипас хонуми Абдуазимова исрори бештаре кардааст, то ҳамсарашро бубинад, вале: «Бозрас гуфт, ки КГБ-ро таҳдид кардосӣ-мӣ? Рав! Баъд Файзинисоро даъват карду гуфт, ки ин зан бо ман ҷанҷол карда истодааст, ҳозир калон берун ояд, дар бораи худаш ҳам протокол карда, дело кушода мешинонам.»

[b]Сукути мақомоти Тоҷикистон[/b]

Зимнан, чанде аз созмонҳои мудофеъи ҳуқуқи хабарнигорон ва сафоратхонаҳои ғарбӣ дар Душанбе боздошт ва шиканҷаи эҳтимолии оқои Усмонов аз сӯйи маъмурони интизомию амниятии Тоҷикистон дар вилояти Суғдро башиддат маҳкум кардаанд.

Сервиси ҷаҳонии Би-би-сӣ рӯзи чаҳоршанбе дар баёнияе аз давлати Тоҷикистон хост, ки хабарнигори боздоштшудаи бахши Осиёи Миёнаи ин бунгоҳи иттилоърасониро фавран озод кунад.

[b]Баёнияҳои Би-би-сӣ ва сафорати Бритониё[/b]

Мақомоти Тоҷикистон Урунбой Усмоновро ба доштани иртибот бо Ҳизби Таҳрир, як гурӯҳи исломгаро, ки фаъолияташ дар ин кишвар мамнӯъ аст, муттаҳам кардаанд, вале Би-би-сӣ ва аҳли хонаводаи ӯ ин иттиҳомотро рад мекунанд.

Би-би-сӣ дар баёнияи худ таъкид кардааст, ки оқои Усмонов бо тақозои ин бунгоҳи хабарӣ дар бораи фаъолияти Ҳизби Таҳрир ва муҳокимаҳои додгоҳии афроди муттаҳам ба узвияти он гузориш мекард ва ҳеч далеле барои эътимод ба иддаъоҳои мақомоти тоҷик дар ин замина мавҷуд нест.

Сафоратхонаҳои Бритониёву Омрико ва созмонҳои байналмилалие, назири Кумитаи Дифоъ аз Рӯзноманигорон ва Созмони Амният ва Ҳамкорӣ дар Урупо боздошти хабарнигори Би-би-сӣ дар вилояти Суғдро маҳкум карда ва хостори озодии фаврии ӯ шудаанд.

[b]Баёнияи сафири Омрико дар Youtube[/b]

[b]Баёнияи намояндаи САҲУ[/b]

[b]Баёнияи Кумитаи дифоъ аз рӯзноманигорон[/b]

Вале то кунун, мақомоти Тоҷикистон ҳеч вокунише ба ин баёнияҳо накардаанд. Манобеъи дафтари раёсати ҷумҳурии ин кишвар аз ибрози назар дар ин бора худдорӣ карданд.

Ба гуфтаи Давлат Назрӣ, сухангӯйи Вазорати хориҷаи Тоҷикистон, ин вазоратхона аз мақомоти умури дохилӣ ва амнияти ин кишвар хостори тавзеҳ дар бораи сабабҳои боздошти Урунбой Усмонов шуда, вале то кунун ҳеч посухе аз онон дарёфт накардааст.

Вай мегӯяд, ки вазорати хориҷа танҳо пас аз ошноӣ бо ҷузъиёти боздошти оқои Усмонов ба нигаронии созмонҳои байналмилалии мудофеъи озодии баён ва сафоратҳои ғарбӣ дар Тоҷикистон посух хоҳад дод.

[b]»Иқдомоти машкук»[/b]

Урунбой Усмонов, ки тайи даҳ соли ахир ба ҳайси гузоришгари бахши Осиёи Миёнаи Би-би-сӣ дар вилояти Суғд, дар шимоли Тоҷикистон, фаъолият мекунад, рӯзи душанбеи гузашта, ҳангоме ки маҳалли кори худро ба қасди хонааш тарк мекард, нопадид шуд.

Аҳли хонаводааш тӯли як шабонарӯз дар бемористонҳои маҳаллӣ ва идораҳои пулис дар суроғи ӯ буданд. Вале баъд аз зӯҳри рӯзи сешанбе теъдоде аз кормандони амниятӣ ва пулис ӯро ба хонааш оварда, манзилашро такурӯ карданд ва дубора бо худ бурданд.

Гузашта аз ин, маъмурони амниятиву интизомӣ дафтари кории оқои Усмонов дар созмони ғайридавлатии «Ҳокимияти чаҳорум»-ро низ такурӯ карда ва дастгоҳи роёна (компютер)-и ӯро бо худ бурдаанд.

Талошҳои вакили мудофеъи оқои Усмонов барои дидор бо муваккилаш то кунун натиҷае надода ва мақомоти амниятии маҳаллӣ бо баҳонаҳои гуногун аз дидори ӯ монеъ шудаанд.

Бозраси парвандаи оқои Усмонов рӯзи чаҳоршанбе бидуни ҳузури вакили мудофеъаш ӯро ба додгоҳ бурда ва иҷозаи ҳабси ӯро гирифтааст. Вай ҳамчунин бидуни ҳузури вакили мудофеъ ин хабарнигори боздоштшудаи Би-би-сиро мавриди муъоянаи пизишкон қарор додааст.

Пайвандони оқои Усмонов ин ду иқдоми бозрас дар ғиёби вакили мудофеъи ӯро машкук хонда ва аз эҳтимоли шиканҷаи ӯ дар боздошт ҷиддан ибрози нигаронӣ мекунанд.

[b]»Ҳамла ба матбуъоти озод»[/b]

Дар ҳамин ҳол, гурӯҳе аз мудофеъони ҳуқуқи башар тӯмор ё дархостномае интернетӣ аз давлати Тоҷикистон барои озодии Урунбой Усмонов, хабарнигори Би-би-сиро, таҳия карда ва аз корбарони интернет, бавижа рӯзноманигорон ва мудофеъони ҳуқуқи башар, хостори пайвастан ба ин иқдом шудаанд.

[b]Дархости озодии Урунбой Усмонов[/b]

Шаҳида Яъқуб, рӯзноманигори озод ва мудофеъи ҳуқуқи башар, ва чанде дигар аз рӯзноманигорони мубтакири ин дархост боздошти хабарнигори Би-би-сиро маҳкум карда ва аз мақомоти тоҷик хостаанд, ки имкони дастрасии оқои Усмонов ба муроқибатҳои пизишкӣ ва хадамоти вакили мудофеъро таъмин созанд.

Имзокунандагони ин санади интернетӣ аз нишонаҳои лату кӯб ва бадрафторӣ нисбат ба оқои Усмонов, ки аъзои хонаводааш мушоҳида кардаанд, башиддат ибрози нигаронӣ мекунанд. Онҳо мегӯянд, ки боздошти Урунбой Усмоновро «ҳамлае ҷиддӣ ба матбуъоти озод дар Тоҷикистон» медонанд.

«Мо тақозо мекунем, ки ба бархӯрди ғайриинсонӣ бо Усмонов поён дода ва дар мавриди бадрафтории маъмурон нисбат ба ӯ таҳиқоте анҷом шавад ва афроди масъул бояд муҷозот шаванд.»

Дар ин тӯмор, ки то кунун беш аз 100 нафар онро имзо кардаанд, аз Эмомалӣ Раҳмон, раиси ҷумҳур, Абдураҳим Қаҳҳоров, вазири умури дохилӣ ва Саймӯмин Ятимов, раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Тоҷикистон, тақозо мешавад, ки ба озодии беқайду шарти оқои Усмонов мусоъидат кунанд.

Источник: http://www.bbc.co.uk/tajik/institutional/2011/06/110617_ea_urunbay_lawyer.shtml

[b]Созмони Амният ва Ҳамкорӣ дар Урупо ва давлати Омрико бо интишори баёнияҳое нигаронии худро аз боздошти Урунбой Усмонов, хабарнигори Би-би-сӣ дар шимоли Тоҷикистон, матраҳ кардаанд.[/b]

Дуня Миятович, намояндаи Созмони Амният ва Ҳамкории Урупо (САҲУ) дар умури озодии расонаҳо, рӯзи панҷшанбеи 16 июн дар номае ба Ҳамрохон Зарифӣ, вазири хориҷаи Тоҷикистон, нигаронии худро аз «боз як талош барои маҳдудияти озодии баён» дар ин кишвар иброз доштааст.

Дар номаи хонуми Миятович ба оқои Зарифӣ омадааст: «Ҳарчанд мо ба ҳаққи давлати Тоҷикистон ба мубориза бо терурисм эҳтиром мегузорем, вале қазияи боздошти оқои Усмонов ва бадрафторӣ нисбат ба ӯ, аз ҷумла маҳрумияти ӯ аз ҳаққи дастрасӣ ба вакили мудофеъ, асбоби нигаронии мо дар мавриди маҳдудияти озодии баёнро фароҳам кардааст.»

[b]Матни пурраи гузоришро бо пахш кардани суроғаи зерин дар торномаи мо мутолиа кунед:[/b] [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=74]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=74[/url]

Источник:

[b]Созмони Амният ва Ҳамкорӣ дар Урупо ва давлати Омрико бо интишори баёнияҳое нигаронии худро аз боздошти Урунбой Усмонов, хабарнигори Би-би-сӣ дар шимоли Тоҷикистон, матраҳ кардаанд.[/b]

Дуня Миятович, намояндаи Созмони Амният ва Ҳамкории Урупо (САҲУ) дар умури озодии расонаҳо, рӯзи панҷшанбеи 16 июн дар номае ба Ҳамрохон Зарифӣ, вазири хориҷаи Тоҷикистон, нигаронии худро аз «боз як талош барои маҳдудияти озодии баён» дар ин кишвар иброз доштааст.

Дар номаи хонуми Миятович ба оқои Зарифӣ омадааст: «Ҳарчанд мо ба ҳаққи давлати Тоҷикистон ба мубориза бо терурисм эҳтиром мегузорем, вале қазияи боздошти оқои Усмонов ва бадрафторӣ нисбат ба ӯ, аз ҷумла маҳрумияти ӯ аз ҳаққи дастрасӣ ба вакили мудофеъ, асбоби нигаронии мо дар мавриди маҳдудияти озодии баёнро фароҳам кардааст.»

[b]Баёнияи намояндаи САҲУ[/b]

Вай меафзояд: «Ман нигаронам, ки қазияи оқои Усмонов талоши дигаре барои хомӯш кардани садои як рӯзноманигоре бошад, ки дар бораи масоиле ҳассос дар Тоҷикистон гузориш менависад.»

Намояндаи САҲУ дар умури озодии баён дар номаи худ ҳамчунин хостори тавзеҳ ва иттилоъоти бештаре дар бораи қазияҳои дигари марбут ба нақзи озоди баён дар Тоҷикистон, аз ҷумла лату кӯби Ҳикматулло Сайфуллозода, таҳлилгари ҳизби наҳзати исломӣ, ва боздошти Маҳмадюсуф Исмоъилов, хабарнигори боздоштшуда дар ноҳияи Ашт, шудааст, ки қаблан бо мақомоти тоҷик дар миён гузошта буд.

[b]Нигаронии сафорати Омрико[/b]

Сафорати Омрико дар Душанбе низ рӯзи панҷшанбе бо интишори баёнияе аз мақомоти Тоҷикистон хоста, ки Урунбой Усмонов, хабарнигори боздоштшудаи Би-би-сӣ дар шимоли ин кишварро, фавран озод кунанд.

Кеннет Гросс, сафири Омрико дар Тоҷикистон, дар баёнияи худ дар бораи боздошти Урунбой Усмонов, хабарнигори бахши Осиёи Миёнаи Би-би-сӣ, гуфтааст, ки мақомот бидуни ҳеч далеле дар бораи фаъолиятҳои ғайриқонунии оқои Усмонов набояд ӯро дар боздошт нигоҳ доранд.

Вай аз ҷумла мегӯяд: «Сафорат дар мавриди боздошти хабарнигори Би-би-сӣ, ки 13-уми июн дар Хуҷанд боздошт шуда ва ба узвият дар Ҳизби Таҳрир муттаҳам шудааст, сахт нигарон аст.»

[b]Баёнияи сафири Омрико дар Youtube[/b]

Сафорати Омрико тавассути ин баёния аз мақомоти Тоҷикистон тақозо кардааст, ки дар зудтарин фурсат иддаъоҳо дар бораи бадрафтории кормандони амниятӣ нисбат ба оқои Усмоновро низ таҳқиқ кунанд ва ба меъёрҳои қазоии шаффофи байналмилалӣ содиқ бошанд.

Кеннет Грос дар баёнияи видиюии худ, ки дар сойти Youtub пахш шудааст, мегӯяд: «Ба бовари мо, хабарнигорон набояд ба хотири он чи менависанд, лату кӯб ва ё зиндонӣ шаванд. Барои ҳамин, мо тақозо дорем, ки оқои Усмонов, агар шавоҳиди мӯътабаре дар бораи фаъолиятҳои ғайриқонунии вай мавҷуд набошад, бояд бедиранг озод карда шавад.»

[b]»Осори бадрафторӣ»[/b]

Баёнияи сафорати Омрико дар Тоҷикистон дар бораи боздошти Урунбой Усмонов дар ҳоле пахш мешавад, ки нигарониҳо дар бораи вазъи саломатии оқои Усмонов афзудааст.

Урунбой Усмонов рӯзи душанбеи 13 июн ҳангоме ки аз ҷойи кор ба хона мерафт, нопадид шуд. Танҳо пас аз як рӯзи ҷустуҷӯ ва саргардониҳои пайвандон ва ҳамкоронаш дар бемористонҳои маҳаллӣ ва идораҳои пулис маъмурони давлатӣ ӯро барои муддати кӯтоҳе ба хонааш оварданд.

Маъмурони амниятӣ манзили ӯро такурӯ карданд ва оқои Усмоновро дубора бо худ бурданд. Аз он замон то кунун вай натавонистааст аъзои хонавода ва вакили мудофеъашро бубинад.

Аъзои хонаводааш, ки дар ҷараёни ҷустуҷӯву такурӯйи манзилашон тавассути маъмурони давлатӣ ҳузур доштанд, мегӯянд, ки нишонаҳое аз бадрафторӣ дар ӯ мушоҳида шудааст.

[b]Баёнияҳои Би-би-сӣ ва сафорати Бритониё[/b]

Писараш Ойбек мегӯяд: «Ӯ хеле мусибатзада ва маъюс ба назар мерасид ва осори шиканҷа дар сураташ ҳувайдо буд.»

Аъзои хонаводаи Урунбой Усмонов аз вазъи саломати ӯ башиддат нигаронанд, зеро ӯ аз бемории қанд ва фишори болои хун ранҷ мебарад.

Онҳо ҳамчунин иддаъои маъмурон дар бораи иртиботи ӯ бо Ҳизби Таҳрир, як гурӯҳи исломгароро, ки фаъолияташ дар Тоҷикистон мамнӯъ буда ва дар бархе кишварҳои Осиёи Миёна пайравоне дорад, рад мекунанд.

Ба гуфтаи онҳо, Урунбой Усмонов узви ҳеч гурӯҳе нест ва дар ҷараёни такурӯ кардани манзилаш дар рӯзи сешанбе маъмурони давлатӣ ҳеч мадраке барои исботи иддаъои худ алайҳи ӯ наёфтаанд.

[b]Маҳрумият аз дидори хонавода[/b]

Сервиси ҷаҳонии Би-би-сӣ низ дар баёнияе иддаъои мақомот дар бораи иртиботи оқои Усмонов бо Ҳизби Таҳрирро рад карда ва гуфтааст, ки ин хабарнигори тоҷик бо тақозои Би-би-сӣ дар бораи муҳокимаҳои додгоҳӣ ва фаъолияти аъзои Ҳизби Таҳрир гузориш мекард.

Файзинисо Воҳидова, вакили мудофеъи оқои Усмонов, мегӯяд, ки дар ҷараёни боздошти ӯ тахаллуфоте сурат гирифта ва мақомот ҳақ надоштанд бидуни ҳузури вакили мудофеъ ӯро муттаҳам кунанд.

Вай ҳамчунин мегӯяд, ки маҳрумияти оқои Усмонов аз ҳаққи иртибот бо аъзои хонаводааш низ амале ғайриқонунист. Хонуми Воҳидова умедвор аст ӯро фардо бубинад.

[b]Гузорише дар ин бора[/b]

Бархе аз созмонҳои байналмилалии мудофеъи озодии баён, монанди Гузоришгарони Бидуни Марз, аз боздошти Урунбой Усмонов башиддат ибрози нигаронӣ кардаанд. Гузоришгарони Бидуни Марз тасмим гирифтааст базудӣ баёнияе дар ин бора интишор диҳад.

Анҷумани расонаҳои мустақилли Тоҷикистон, Иттиҳодияи рӯзноманигорони Тоҷикистон ва Сандуқи гиромидошт ва дифоъ аз ҳуқуқи рӯзноманигорони Тоҷикистон низ аз боздошти хабарнигори маҳаллии Би-би-сӣ дар вилояти Суғд ибрози нигаронӣ карда ва гуфтаанд, ки баёнияе муштарак дар ин бора интишор хоҳанд дод.

Нуриддин Қаршибоев, раиси Анҷумани расонаҳои мустақилли Тоҷикистон, дар сӯҳбат бо Би-би-сӣ гуфт, ки аз боздошти Урунбой Усмонов амиқан нигарон аст. Вай гуфт, ки созмони онҳо ҳанӯз мутмаин нест, ки оқои Усмонов ба хотири фаъолияти рӯзноманигорияш боздошт шудааст ё хайр.

Оқои Қаршибоев гуфт: “Мо дар ин бора ба таҳқиқ идома медиҳем. Агар маълум шавад, ки барои фаъолияти рӯзноманигорияш боздошт шудааст, ба ироаи кумакҳои ҳуқуқӣ ба вай иқдом хоҳем кард.”

Аммо оқои Қаршибоев дар маҷмӯъ муносибати мақомоти интизомӣ бо хабарнигорони расонаҳои хориҷиро ноҳамвор арзёбӣ кард. Вай гуфт: “Онҳо (мақомот) фикр мекунанд хабарнигорони хориҷӣ гапи хонаро ба берун хабар медиҳанд, камбудӣ ва мушкилотро мегӯянд.”

[b]»Марде беғараз»[/b]

Рӯзи гузашта сафорати Бритониё дар Тоҷикистон низ дар баёнияе аз мақомоти тоҷик хоста буд, ки хабарнигори боздоштшудаи Би-би-сиро фавран озод кунанд. Сафири Бритониё ҳамчунин нигаронии худро дар ин маврид дар дидоре бо мақомҳои Вазорати умури хориҷаи Тоҷикистон матраҳ кардааст.

Сервиси ҷаҳонии Би-би-сӣ низ рӯзи гузашта бо пахши баёнияе хостори озодии Урунбой Усмонов шуд. Дар баёнияи Би-би-сӣ аз ҷумла омада: «Би-би-сӣ шеваи бархӯрди мақомот бо оқои Усмоновро ба ҳангоми боздошт маҳкум мекунад, бавижа ин ки ӯ аз иҷозаи дастрасӣ ба вакили мудофеъро надоштааст.»

Зимнан, дар севумин рӯзи боздошти оқои Усмонов, вай ҳануз иҷозаи тамос бо фарзандону пайвандонашро нагирифта ва вакили мудофеъаш низ бо ӯ мулоқот накардааст.

Урунбой Усмонови 60-сола, ки тайи даҳ соли ахир барои бахши Осиёи Миёнаи Би-би-сӣ кор мекунад. Яке аз ҳамкорони вай мегӯяд: «Урунбой бисёр шуҷоъ ва меҳрубон ва табиъатан боинсоф аст. Вай нисбат ба ҳеч кас ғаразе надорад ва дар ҳеч кас хубию бадиро намебинад, комилан бетараф аст.»

Пайвандони оқои Усмонов бори охир ӯро рӯзи чаҳоршанбе дар хонааш ба ҳамроҳи кормандони интизомиву амниятие дидаанд, ки ба такурӯ кардани манзили вай машғул буданд. Онҳо мегӯянд, ки дар чеҳраи ӯ осори лату кӯб ба мушоҳида мерасид.

Худи ӯ низ гуфтааст: «Агар ончи шаби гузашта бо ман карданд, такрор шавад, шояд дер напоям.»

Источник: http://www.bbc.co.uk/tajik/institutional/2011/06/110616_sq_urunboy_statement.shtml

[b]АМВАОМТ ва ХГДҲЖТ аз боздошт шудан ва ба ҳабс гирифтани журналист Усмонов изҳори ташвиш мекунанд [/b]

ш. Душанбе, 16 июни соли 2011

Анҷумани миллии воситаҳои ахбори оммаи мустақили Тоҷикистон (АМВАОМТ) ва Хазинаи гиромидошт ва дифоъ аз ҳифзи ҳуқуқи журналистони Тоҷикистон (ХГДҲЖТ) бинобар ба ҳабс гирифтани журналист Уринбой Усмонов – хабарнигори хадамоти ӯзбекии радиои Би-Би-Си дар вилояти Суғд изҳори ташвиш мекунанд. Тибқи иттилои адвокат Файзинисо Воҳидова, айбҳои ба журналист эълоншуда ба фаъолияти касбии вай алоқаманд мебошанд, «гӯё дар маводи омодакардааш ӯ ба воситаи радиои Би-Би-Си ғояҳои «Ҳизб-ут-таҳрир»-ро тарғиб менамудааст».

Хадамоти мониторинги анҷуман инчунин дар бораи шароити боздошт намудан, ҳабси журналист ва чорабиниҳои тафтишотии нисбат ба У.Усмонов татбиқшаванда иттилои пурихтилоф дастрас менамояд. Бо ҳамин сабаб, аз мақомоти ҳифзи қонун талаб менамоем, ки меъёрҳои мурофиавӣ нисбат ба журналист катъият риоя карда шаванд. Дар шароити демократия ва волоияти қонун, ки онҳоро конститутсия эълом доштааст, ба ҷуз бо ҳукми суд, ягон нафарро гунаҳкор эълон кардан мумкин нест.

АМВАОМТ ва ХГДҲЖТ ҳамчунин вазъи баамаломадаро таҳти назорат қарор дода, вобаста ба парвандаи У.Усмонов, бо мақсади муайян кардани робитаи айбҳои эъломгардида ба фаъолияти журналистии мавсуф, тамоми иттилооти ҷамъ оварда, таҳлил менамоянд. Дар ҳолати муқаррар гаштани чунин фактҳо, анҷуман ва шарикони он омодаанд ба ҳамкасби худ кӯмакҳои хамачонибаи хукуки бирасонанд.

[b]Нуриддин ҚАРШИБОЕВ,
Раиси АМВАОМТ

Мухтори БОҚИЗОДА,
Раиси ФГҲҲЖТ[/b]

Источник: