[b]Додгоҳи Ҳолланд гуфт, аъмоли сиёсатмадор Герт Вилдерс аз чаҳорчӯби қоидаҳои баҳси сиёсӣ берун нарафтааст.[/b]

Рӯзи панҷшанбе додгоҳи шаҳри Амстердам тамоми айбномаи сиёсатмадори ҳангомаҷӯ Герт Вилдерсро, ки бо таҳқири мусулмонон муттаҳам мешуд, беасос донист.

Бино бар ҳукми додгоҳ, ҳар яке аз панҷ бахши иттиҳом, ки бар пояи изҳороти Вилдерс тавассути воситаҳои ахбори умум дар солҳои 2006-2008-ум асос ёфта буд ва ҳамчунон як филми зиддиисломии 17-дақиқаинаи ӯ мутобиқ ба чаҳорчӯби баҳси сиёсӣ будааст. Ҳамчунон додгоҳ таъкид кардааст, ки гуфтаҳои Вилдерс наметавонад ҳамчун табъизи мусулмонони Ҳолланд арзёбӣ шавад.

Бо эълони ин ҳукм ҳаводорони Вилдерс дар назди бинои додгоҳ ҳамдигарро ба оғӯш мекашиданду кафкӯбӣ менамуданд. Дар сӯҳбат бо рӯзноманигорон ин сиёсатмадори 47-солаи ҳолландӣ ҳукми додгоҳро на танҳо пирӯзии ӯ , балки пирӯзии озодии баён дар Ҳолланд низ унвон дод.

Вилдерс дар як мақолааш дини исломро бо натсизм муқоиса кардааст. Бар илова ӯ як филмеро бо номи «Фитна» коргардонӣ карда, мусулмононро ба даррондани варақҳои Қуръон ташвиқ намудааст. Дар ҷои дигар Вилдерс дар бораи ба истилоҳ “тсунамӣ”-и мусулмонон ба Ҳолланд ҳарф мезанад.

Вилдерс доимо таъкид мекард, ки баёнияҳои ӯ бар зидди дини ислом ҳастанд, на мусулмонон.

Таҳқиқи баёнияҳои Вилдерс соли 2009-ум оғоз ёфта, муҳокимаи ӯ дар додгоҳ ба тирамоҳи соли 2010-ум рост омад. Вале бо дархости вакили мудофиаи Вилдерс додрас канор кашида шуду муҳокима то ибтидои соли равон таъхир ёфт.

Ба қавли коршиносон аҷиб ин будааст, ки акнун ҳам вакилони Вилдерс ва ҳам идораи додситонӣ лағви иттиҳомотро талаб кардаанд.

Дар ҳамин ҳол додгоҳи истиънофӣ ё худ аппелятсионӣ гуфтааст, ки бозбинии қазияро талаб мекунад. Ҳизби Озодии Вилдерс сеюмин бузургтарин ҳизби сиёсии Ҳолланд аст. Ин ҳизб узви эътилофи ҳоким нест, вале ризоят додааст, ки дар муқобили иҷрои шартҳояш аз ҳукумати ақаллият пуштибонӣ кунад. Дар байни шартҳои ҳизби Вилдерс масъалаҳои марбут бо муҳоҷират ва манъи ҳузузри занони ниқобпӯши мусулмон дар ҷойҳои ҷамъиятии Ҳолланд аст.

Умуман, аз миёни 16 миллион аҳолии Ҳолланд тахминан як миллион нафар мусулмон буда, 850 ҳазор нафари онҳо шаҳрвандии Ҳолландро доранд.

Источник: http://www.ozodi.org/content/article/24244321.html

[b]Як созмони ҳомии озодии сухан гуфтааст, баъзе бандҳои пешнависӣ Қонун дар бораи матбуоти Тоҷикистон бояд бозбинӣ шаванд.[/b]

Артикл 19, як созмони ҳомии озодии сухан, қароргоҳаш дар шаҳри Ландан, таҳлили ҳуқуқии пешнависи Қонун дар бораи матбуоти Тоҷикистон ва мутобиқати он меъёрҳои байналмилалӣ анҷом дода ва гуфтааст баъзе бандҳои ин қонун ба меъёрҳои байналмилалӣ мутобиқат намекунанд.

[b]Матни пурраи гузоришро бо пахш кардани суроғаи зерин дар торномаи мо мутолиа кунед:[/b] [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=83]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=83[/url]

Тоҳири Сафар

Источник:

[b]Як созмони ҳомии озодии сухан гуфтааст, баъзе бандҳои пешнависӣ Қонун дар бораи матбуоти Тоҷикистон бояд бозбинӣ шаванд.[/b]

Артикл 19, як созмони ҳомии озодии сухан, қароргоҳаш дар шаҳри Ландан, таҳлили ҳуқуқии пешнависи Қонун дар бораи матбуоти Тоҷикистон ва мутобиқати он меъёрҳои байналмилалӣ анҷом дода ва гуфтааст баъзе бандҳои ин қонун ба меъёрҳои байналмилалӣ мутобиқат намекунанд.

Агнес Калламард, мудири иҷроияи Артикл 19 гуфтааст, ба давлати Тоҷикистон барои ислоҳи ин қонун аҳсан гуфта, вале ҳамзамон хостааст, то тарҳи мазкурро бозбинӣ ва меъёрҳои байналмилалӣ мувофиқ кунанд. Бо таҳлили ҳуқуқии ин қонун, коршиносони Артикл 19 дарёфтаанд, ки баъзе аз бандҳои Қонуни матбуоти Тоҷикистон мухолиф ба меъёрҳои байналмилалии озодии баён аст, баъзе бандҳои дигар агарчӣ ба чунин меъёрҳо мухолифат намекунад, аммо нолозиманд ва метавон онҳоро беҳтар кард.

[b]ҶАНБАҲОИ МУСБАТИ ҚОНУН[/b]

Қонуни матбуоти Тоҷикистон соли 1990 қабул шудааст ва ҳоло сӯҳбатҳои сари ислоҳи он идома дорад. Артикл 19 мегӯяд, тарҳи ислоҳшудаи Қонуни матбуоти Тоҷикистон баъзе аз ҷанбаҳои мусбат дорад, аз ҷумла озодии матбуотро кафолат медиҳад, сензура ва таъқиб барои интиқодро мамнӯъ мекунад ва ҳимояти ҳуқуқи хабарнигоронро бар асоси аҳдномаҳои байналмилалие, ки Тоҷикистон ба онҳо пайвастааст, замонат медиҳад.

Дигар ҷанбаи мусбати қонун он будааст, ки масоили назорати расонаҳои интернетӣ ва порталҳои иҷтимоиро дар назар нагирифтааст. Артикл 19, сипас ба бандҳои мушкилофари пешнависи Қонуни матбуоти Тоҷикистон пардохта ва гуфтааст, баъзе аз бандҳои қонун мухолиф ба меъёрҳои байналмилалии озодии баён аст. Аз ҷумла банди 7 қонун, сабти расмии афроди ҳуқуқӣ ва соҳибкорони ҳуқуқии арсаи матбуотро дар ниҳодҳои масъули давлатӣ зарурӣ медонад.

[b]»БАЪЗЕ БАНДҲО РӮШАН КАРДА ШАВАНД»[/b]

Ба гуфтаи Артикл 19, ин банд бояд танҳо хоси матбуоти чопӣ бошад ва барои сабти телевизионҳо лозим нест, зеро телевизиону радиоҳо, барои фаъолият муҷаввиз мегиранд, ки ҳамин кофист. Ба гуфтаи ин созмони ҳомии озодии баён, банди 9 пешнависи Қонуни матбуоти Тоҷикистон ҳам, ки нашри иттилоъоти дорои сирри давлатӣ, даъват ба сарнагун кардани сохти конститутсионӣ ва даъват ба ҷиноят ва тарғиби шеваи ғайриалоқии зиндагӣ ва ғайраро мамнӯъ мекунад, номафҳум ва мухолиф ба Аҳдномаи байналмилалии ҳуқуқи маданӣ ва сиёсӣ аст, ки Тоҷикистон соли 1999 ба он пайвастааст. Аз ин рӯ ба гуфтаи Артикл 19 банди мазкур низ бояд дуруст ва возеҳ карда шавад.

Банди дигари пешнависи қонун, ки ба нашри ҳатмии иттилоъоти расмӣ дар расонаҳо иртибот мегирад, ба гуфтаи Артикл 19 бояд бозбинӣ шавад, зеро навъе дахолат ба мустақилияти расонаҳо аст. Ин созмон мегӯяд, иттилоъоти расмиро матбуоти расмӣ метавонад ройгон чоп кунад вале ин ҳаққи матбуоти мустақил аст, ки мехоҳанд чунин иттилоъро нашр кунанд ё не ва ё дар ивази нашр он ҳақ бихоҳанд. Артикл 19 ба муаллифони қонуни Тоҷикистон тавсия додааст, ин бандро бозбинӣ кунанд.

[b]ДАЪВАТ БА ЛАҒВИ БАНДИ «МАСЪУЛИЯТ»-И ХАБАРНИГОРОН[/b]

Ин созмони ҳомии озодии сухан аз давлати Тоҷикистон даъват кардааст, то банди 27 қонунро, ки доир ба “масъулияти” хабарнигорон аст, комилан аз пешнавис ҳазф кунад, зеро бар асоси қонун муқаррар кардани масъулиятҳои хабарнигорон мухолифи меъёрҳои байналмилалӣ аст ва агар сухан доир ба этика ва ё ахлоқи хабарнигорӣ равад, ин масъалаи хусусӣ аст.

Ба гуфтаи Артикл 19 таҷриба нишон додааст, ки меъёргузорӣ дар этикаи журналистӣ сабаби таъқиби хабарнигороне шудааст, ки ҳукуматро интиқод кардаанд. Артикл 19 таҳлили ҳуқуқии пешнависи Қонуни матбуоти Тоҷикистонро бо дархости муассисаи байналмилалии “Ҷомеи боз” анҷом додааст ва дар гузашта ҳам ду дафъа қонунҳои марбут ба фаъолияти матбуот дар Тоҷикистонро таҳлил кардааст.

Тоҳири Сафар

Источник: Радиои Озодӣ

[b]Кормандони сервиси ҷаҳонии Би-Би-Си дар Ландан бо баргузории ҳамоише эътирозӣ алайҳи боздошти Урунбой Усмонов, хабарнигори боздоштшудаи ин расона дар шимоли Тоҷикистон хостори озодии фаврии ӯ шуданд.[/b]

Ширкаткунунадагони ин ҳамоиш акси Урунбой Усмоновро ҳамл мекарданд, ки дар ҳошияи он ба забони инглисӣ навишта шуда буд: «Урунбой Усмоновро озод кунед.»

[b]Матни пурраи гузоришро бо пахш кардани суроғаи зерин дар торномаи мо мутолиа кунед:[/b] [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=82]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=82[/url]

Источник:

[b]Кормандони сервиси ҷаҳонии Би-Би-Си дар Ландан бо баргузории ҳамоише эътирозӣ алайҳи боздошти Урунбой Усмонов, хабарнигори боздоштшудаи ин расона дар шимоли Тоҷикистон хостори озодии фаврии ӯ шуданд.[/b]

Ширкаткунунадагони ин ҳамоиш акси Урунбой Усмоновро ҳамл мекарданд, ки дар ҳошияи он ба забони инглисӣ навишта шуда буд: «Урунбой Усмоновро озод кунед.»

Дар ин ҳамоиш Питер Ҳоррокс, Раиси сервиси ҷаҳонии Би-Би-Си дар суханронии худ гуфт: «Мо Урунбой Усмоновро танҳо намегузорем. Мо аз ҳамаи давлатҳо даъват мекунем ба давлати Тоҷикистон фишор ворид кунанд.»

Ин ҳамоиш, баъд аз зуҳр ба вақти Ландан дар назди сохтмони Буш Ҳаус, мақарри дафтари марказии Сервиси ҷаҳонии Би-Би-Си дар Ландан, баргузор шуд.

Ба ин муносибат ҳамаи бахшҳои Сервиси ҷаҳонии Би-Би-Си тасмим гирифтаанд мавзӯъи боздошти Урунбой Усмонов ва мушкилоти марбут ба ин қазияро дар тамомии тӯли рӯзи чаҳоршанбе пӯшиш диҳанд.

Би-би-сӣ қаблан бо интишори ду баёния дар рӯзҳои 13 ва 20 июн боздошти Урунбой Усмонов, хабарнигори бахши Осиёи Миёнаи Би-би-сӣ дар вилояти Суғди Тоҷикистонро, маҳкум карда ва аз мақомоти тоҷик хоста буд, ки ӯро фавран озод кунанд.

Ин расона ҳамчунин аз созмонҳо ва кишварҳое, ки метавонанд дар қазияи боздошти оқои Усмонов таъсир гузоранд, тақозо карда буд, ки барои дастёбӣ ба озодии оқои Усмонов талошҳои худро тақвият кунанд.

Дар баёнияи ахири Би-Би-Си омадааст: «Ин амре бисёр ҳаётӣ барои ҳамаи рӯзноманигорон аст, ки бояд битавонанд дар бораи ҳар созмоне бидуни тарсу ҳарос аз озору азият гузориш диҳанд.»

Иқдоми эътирозии Би-Би-Си дар ҳолест, ки рӯзи чаҳоршанбе маъмурони амниятии Тоҷикистон Урунбой Усмонов, хабарнигори боздоштшударо, аз идораи маҳаллии амният дар шаҳри Хуҷанд ба боздоштгоҳ (СИЗО) интиқол додаанд.

Файзинисо Воҳидова, вакили мудофеъи оқои Усмонов, мегӯяд, ҳамакнун талош хоҳад кард дидоре якбаяк ва маҳрамона бо муваккилаш дар боздоштгоҳ анҷом диҳад. Дидори қаблии ӯ дар рӯзи душанбеи гузашта бо оқои Усмонов дар ҳузури кормандони амниятӣ доир шуда буд.
Рӯзи сешанбе чаҳор тан аз аъзои хонаводаи оқои Усмонов низ бо ӯ дар ҳузури маъмурони амниятӣ дар идораи маҳаллии амният дар вилояти Суғд мулоқот карданд. Онҳо мегӯянд, ки аз вазъи саломатии оқои Усмонов башиддат нигарон ҳастанд.

Қабл аз мулоқоти Урунбой Усмонов бо вакили мудофеъ ва пайвандонаш маъмурони амниятӣ дар рӯзҳои ҷумъа ва шанбеи гузашта ба ду хабарнигор иҷозаи дидор ва мусоҳиба бо ӯро доданд.

Дар мақолоти ин ду хабарнигор, ки дар сойтҳои Пресса.тҷ ва Нансмит мунташир шуданд, иддаъо мешуд, ки оқои Усмонов ба иртиботаш бо Ҳизби Таҳрир эътироф кардааст, вале худи вай дар мулоқот бо муваккил ва пайвандонаш ин иддаъоҳоро бакуллӣ рад кардааст.

Хонуми Воҳидова созмондеҳии мусоҳиба бо оқои Усмонов тавассути маъмурони амниятӣ қабл аз дидори вай бо вакили мудофеъ ва пайвандонашро аз мавориди ҷиддии нақзи ҳуқуқи башар ва муқаррароти бозрасӣ ва қазоӣ хонда ва гуфтааст, ки дар ин бора ба Додситонии кулли Тоҷикистон шикоят хоҳад бурд.

Би-Би-Си

Источник: http://www.bbc.co.uk/tajik/institutional/2011/06/110622_l16_vigil_urunbay.shtml

[b]Урунбой Усмонов пас аз даҳ рӯзи боздошт дар идораи амният, ба боздоштгоҳи шаҳри Хуҷанд интиқол дода шудааст.[/b]

Малоҳат Абдураҳимова, хонуми Урунбой Усмонов, зимни таъиди ин хабар ба Озодӣ гуфт: «Шавҳарамро субҳи имрӯз 22 июн аз идораи амният ба Сизои шаҳри Хуҷанд кӯчонданд. Мо хоҳиш кардем, ки шавҳарамро бинам, аммо гуфтанд, ки коғаз (иҷозатнома) биоред. Гуфтем, ки ҳамин рӯз коғаз биорем, иҷоза медиҳед, ки бинем? Маъмурони боздоштгоҳ гуфтанд, ки мо то соати 16.00 кор мекунем, имрӯз намешавад. Ба ин далел гашта хона омадем.»

Файзинисо Воҳидова, вакили дифоъи хабарнигори боздоштшудати Би-Би-Сӣ, Урунбой Усмонов низ бар ин бовар аст, ки бо интиқоли зерҳимояаш ба СИЗО -и Хуҷанд имкони мулоқоти рӯ ба рӯ фароҳам хоҳад шуд. Зеро ба гуфтаи хонум Воҳидова, зерҳимояаш дар мулоқоти рӯзи душанбе, ки дар ҳузури мақомоти тафтишот сурат гирифт, имкони озодона ва ошкор сӯҳбат карданро надоштааст.

Ин дар ҳолест, ки рӯзи гузашта Малоҳат Абдураҳимова ҳамроҳ бо Ойбек, писараш ва духтараш ва инчунин яке аз хоҳарони Урунбой Усмонов дар бинои идораи раёсати амният бо шавҳараш дар ҳузури маъмурони амниятӣ мулоқот кардааст.

Ба таъкиди хонум Абдураҳимова, «вазъи саломатии шавҳарам, хуб нест, рангаш зард шудагӣ, хеле маъюс аст. Албатта акнун, ки ба СИЗО гузаронидаанд, умедворем, вазъаш беҳтар шавад, табибон кӯмак кунанд, мо ҳам аз ҳолаш хабардор шавем».

Ба таъкиди хонум Абдураҳимова, шавҳараш худро гунаҳкор намедонад ва дар пайи тӯҳмат ба чунин рӯзе гирифтор шудааст.

Бо таваҷҷӯҳ ба вазъи нигаронкунандаи шавҳараш, Малоҳат Абдураҳимова бори дигар аз раиси ҷумҳур хостааст, то дар озодии шавҳараш Урунбой Усмонов, кӯмаку мусоидати худро дареғ надорад.

Ин дар ҳолест, ки пайвандони Урунбой Усмонов дар ҳафтаи гузашта дар номаи саркушода аз Эмомалӣ Раҳмон хоста буданд, ки барои озодии вай мусоидат кунанд.

Урунбой Усмоновро маъмурони ҳифзи ҳуқуқ ба таърихи 13 июн ба гумони узвият дар созмони мамнӯъи Ҳизби таҳрир боздошт карданд. Аммо худи Урунбой Усмонов мегӯяд, боздошти вай ба фаъолияти журналистиаш вай рабт дорад.

Ҳамчунин вакили мудофеъ, идораи марказии Би-Би-Сӣ, созмонҳои байналмилали дифоъ аз ҳуқуқи рӯзноманигорон ва бархе аз сафоратхонаҳои кишварҳои хориҷӣ низ ба ин нукта таъкид мекунанд.

Источник: http://www.ozodi.org/content/article/24242961.html

[b]Ин ҳафта қарор буд матлабе сабук дар бораи Роял Аскот бинависам, аммо зиндагии хабарнигор ғайри қобили пешгӯӣ аст.[/b]

Субҳи рӯзи 14-уми июн ман аз ҳамкорам дар Душанбе, Тоҷикистон имейле дарёфт кардам, ки мегуфт гузоришгари мо дар Хучанд, шимоли Тоҷикистон — Ӯрунбой Усмонов пас аз соъоти кории рӯзи гузашта нопадид шудааст.

[b]Матни пурраи гузоришро бо пахш кардани суроғаи зерин дар торномаи мо мутолиа кунед:[/b] [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=81]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=81[/url]

Источник:

[b]Пас аз ҳашт рӯзи боздошти Ӯрунбой Усмонов, хабарнигори Би-би-сӣ дар шимоли Тоҷикистон, маъмурони амниятӣ барои мулоқоти вай бо аъзои хонаводааш иҷоза додаанд.[/b]

Малоҳат Абдуазимова, ҳамсари оқои Усмонов, мегӯяд, ки рӯзи сешанбеи 21 июн вай бо ҳамроҳии писару духтараш ва як хоҳари Ӯрунбой Усмонов дар бинои идораи маҳаллии амният дар шаҳри Хуҷанд бо шавҳараш дидор ва гуфтугӯ кардааст.

[b]Матни пурраи гузоришро бо пахш кардани суроғаи зерин дар торномаи мо мутолиа кунед:[/b] [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=80]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=80[/url]

Источник:

[b]Ин ҳафта қарор буд матлабе сабук дар бораи Роял Аскот бинависам, аммо зиндагии хабарнигор ғайри қобили пешгӯӣ аст.[/b]

Субҳи рӯзи 14-уми июн ман аз ҳамкорам дар Душанбе, Тоҷикистон имейле дарёфт кардам, ки мегуфт гузоришгари мо дар Хучанд, шимоли Тоҷикистон — Ӯрунбой Усмонов пас аз соъоти кории рӯзи гузашта нопадид шудааст.

Пайвандони ӯ дар ҷустуҷӯйи ӯ бемористонҳо ва мурдахонаҳоро тамос гирифтанд, вале хабаре нашуд.

Мо Ӯрунбойро дар бахши Осиёи Миёнаи Би-би-сӣ хеле хуб мешиносем.

Вай 59 сол дорад. Ӯ шоъир ва нависандаест, ки барои даҳ соли ахир бо мо кор кардааст. Гузоришҳои мухталифе дар бораи сиёсат, минтақа, масоили иҷтимоъӣ ва фарҳангӣ навиштааст.

Вай инсони қобили эътимод ва ҷиддӣ аст, на аз он афрод, ки моҷароҷӯӣ мекунанд.

Барои ҳамин, мо нигарон шудем ва шурӯъ кардем ба занг задан ба афроди мухталифи маҳаллӣ.

То нимрӯзӣ мо паёмаке аз Ойбек, писари Ӯрунбой, ки дарёфт кардем, ки мегуфт Ӯрунбой бо чандин нафар ба хона баргаштааст.

Он лаҳза мо хушҳол шудем – фикр кардем, билохира маълум шуд, ки ӯ бардаму солим будааст.

То замоне, ки ман ва ҳамкоронам ҳадс мезадем, ки бо ки хона баргаштааст, паёмаки дигаре дарёфт шуд, ки хабар медод маъмурони амниятӣ манзили Ӯрунбойро такурӯ мекунанд.

Ман ба Ойбек занг задам ва аз ӯ пурсидам, ки гӯширо ба амниятиҳо бидиҳад, то ман сӯҳбат кунам, аммо аз гӯшии телефон садое омад, ки мегуфт, ҳеҷ кас бо ҳеҷ кас сӯҳбат намекунад.

Ойбек гуфт, ки маъмурон бадрафторӣ мекарданд ва дар манзил шабномаҳо ва китобҳои Ҳизби Таҳрирро меҷустанд.

Вай ҳамчунин гуфт, ки рӯйи падараш харошида буд.

Пас аз чанде маъмурон Ӯрунбойро ба идораи маҳалии бахши кумитаи давлатии амнияти миллӣ бурданд.

Вақте вай манзилашро тарк мекард, ба пайвандонаш нимғурма гуфтааст: “Агар ончи шаби гузашта бо ман карданд, такрор шавад, шояд дер напоям.”

Акнун вазъ барои мо равшан шуд.

Бале, мо дархост мекардем, гузоришҳое дар иртибот бо Ҳизби Таҳрир дар шимоли Тоҷикистон дошта бошем ва аҷаб нест, ки Ӯрунбой, ҳамчун хабарнигор, ба ҳангоми пӯшиши хабарӣ аз раванди додгоҳҳои аъзои Ҳизби Таҳрир тамосҳои рӯзноманигорӣ бо бархе аз аъзои ин гурӯҳро дошта бошад.

Аммо ин чунин маъно надорад, ки аз андешаҳои онҳоро тарафдорӣ мекард ва ё узви ин созмон буд.

Ман ба Фарзонаи Хуҷандӣ, шоъираи машҳур, ки Ӯрунбойро хеле хуб мешиносад, чун ҳамроҳ кор мекарданд, занг задам.

Ӯ бо таъаҷҷуб гуфт: “Не! Ӯ демукроти ашаддӣ аст!”

Бо ҳар касе ман он рӯз сӯҳбат мекардам, ҳатто дар Вазорати хориҷаи Тоҷикистон, аз ин хабар ба таъаҷҷуб меомаданд.

Аммо чунин ба назар мерасад, ки дасти ниҳодҳои амниятӣ ҳамчунон муҳкам аст, ки ҳатто мақомоти баландпоя вазъият дар маҳаллро бахубӣ намедонистанд, чи расад ба тавони онҳо дар кумак барои раҳо кардани Ӯрунбой.

Рӯзе баъд Би-би-сӣ баёнияе пахш кард ва дар он тақозо кард, ки хабарнигораш Ӯрунбой Усмонов фавран озод карда шавад.

Сафорати Бритониё дар Тоҷикистон низ нигаронии худро аз боздошти Ӯрунбой расман иброз дошт.

Чандин созмони байналмилалӣ изҳорот ва баёнияҳои худро дар ин робита интишор дода ва интишор медиҳанд. Аммо то ҳоло ҳеҷ вокунише дар ин замина аз сӯйи мақомоти Тоҷикистон нашудааст.

Нигаронии аслии мо ин аст, ки Ӯрунбой мушкили қалб дорад ва аз муроқибати пизишкӣ маҳрум аст.

Вай аз дидор бо вакили мудофеъ ва пайвандонаш маҳрум будааст. Ман як дӯстам – хабарнигори Би-би-сӣ дар Тоҷикистонро, гум кардаам. Вай дар соли 1995 кушта шуда буд.

Ман як дӯсти дигарам – Алишер Соиповро низ гум кардаам, вай ҳам барои Би-би-сӣ дар Қирғизистон кор мекард ва дар соли 2007 ба қатл расид.

Ҳамкорони ман аз Ӯзбакистон, пас аз фоҷеъа дар Андиҷон маҷбур шуданд, кишварро тарк кунанд ва дӯст ва ҳамкори дигарам Моника Витлок, хабарнигори Би-би-сӣ дар Осиёи Миёна, барои фаъолияти хабарнигориаш аз ин кишвар ихроҷ шуда буд.

Огулсапар Муродова, хабарнигоре дар Туркманистон, ки ба хабарнигорони Би-би-сӣ кумак мекард, зиндонӣ шуд ва дар соли 2006 дар зиндон ҷон дод.

Метавонам қиссаҳои зиёде дар бораи баҳои хабарнигор будан дар Осиёи Марказӣ нақл кунам ва хеле нигаронам, ки мабодо қазияи Ӯрунбой Усмонов ҳам фасли дигаре аз ин қиссаҳои фаҷеъабор бишавад.

(Ин матлаби Ҳамид Исмоилов дар веблоги сардабирони Би-би-сӣ рӯзи 16 июн мунташир шудааст.)

Источник: http://www.bbc.co.uk/tajik/institutional/2011/06/110621_sq_urunboy_blog.shtml

[b]Пас аз ҳашт рӯзи боздошти Ӯрунбой Усмонов, хабарнигори Би-би-сӣ дар шимоли Тоҷикистон, маъмурони амниятӣ барои мулоқоти вай бо аъзои хонаводааш иҷоза додаанд.[/b]

Малоҳат Абдуазимова, ҳамсари оқои Усмонов, мегӯяд, ки рӯзи сешанбеи 21 июн вай бо ҳамроҳии писару духтараш ва як хоҳари Ӯрунбой Усмонов дар бинои идораи маҳаллии амният дар шаҳри Хуҷанд бо шавҳараш дидор ва гуфтугӯ кардааст.

Хонуми Абдуазимова афзуд, ки ин дидор дар ҳузури ду маъмури амниятӣ сурат гирифта ва нахуст яке аз онҳо аз оқои Усмонов пурсидааст, ки «оё ман шуморо задам?»

Ӯрунбой Усмонов гуфтааст, ки «на, шумо маро намезанед.» Хонуми Абдуазимова мегӯяд, ки ба манзури таъмини амнияти шавҳараш намехоҳад дигар дар ин бора изҳори назар кунад.

Ба гуфтаи вай, қарор аст фардо маъмурон оқои Усмоновро аз сохтмони идораи амният ба боздоштгоҳи шаҳри Хуҷанд мунтақил кунанд.

Ба эътиқоди хонуми Абдуазимова, дар ин сурат шароит фароҳам мешавад, ки ин хабарнигори Би-би-сӣ аз хадамоти пизишкӣ бархӯрдор шавад, зеро ба гуфтаи вай, вазъи саломатии оқои Усмонов бисёр нигаронкунанда аст.

Вай афзуд: “Ранги шавҳарам зард аст, вай хеле маъюс буд ва пайваста гиря мекард ва мегуфт, ки маро аз бо тӯҳмат шарманда карданд. Агар фавт кардам, писарам тӯҳмат будани ин ҳама иттиҳомот алайҳи маро собит хоҳад кард.”

Хонуми Абдуазимова мегӯяд, ки ҳоло шавҳараш аз фишори хун ва дарди сар шадидан азият мекашад. Далели дарди сари оқои Усмонов ба қазияи чанд соли пеш рабт доштааст, ки шабона ду фарди ношинос ба ӯ ҳамла карда ва ӯро лату кӯб карда буданд.

Гузашта аз ин, ба гуфтаи Малоҳат Абдуазимова, ду моҳ қабл Ӯрунбой Усмонов ба “микруинфаркт” ё сактаи кӯчаки қалбӣ мувоҷеҳ шуда буд, ки ба эътиқоди пизишкон, дар шароити душвор метавонад паёмадҳои сангине дошта бошад.

Хонуми Абдуазимова хабар дод, ки ҳамарӯза барои Ӯрунбой Усмонов ду маротиба хӯрок ва дору мефиристанд ва шавҳараш таъйид кардааст, ки онҳоро дарёфт мекунад.

Дар ҳамин ҳол, Файзинисо Воҳидова, вакили мудофеъи оқои Усмонов, хабар дод, ки баъд аз интиқоли ин хабарнигори Би-би-сӣ ба боздоштгоҳи шаҳри Хуҷанд, вай дархости мулоқоти якбаяк бо муваккилашро хоҳад кард.

Хонуми Воҳидова, ки рӯзи гузашта бо Ӯрунбой Усмонов дар ҳузури бозраси амниятӣ дидор ва гуфтугӯ дошт, мегӯяд, ки муваккилаш наметавонист ошкоро бо вай сӯҳбат кунад.

Вакили мудофеъи оқои Усмонов хабар дод, ки то шоми рӯзи сешанбе шикояти худ алайҳи матолиби ду хабарнигори маҳаллиро ба додситонии кул ва додгоҳ ироа хоҳад кард.

Дар матолиби ин ду хабарнигор аз қавли Ӯрунбой Усмонов гуфта шудааст, ки вай аз истифода аз вакили мудофеъ даст кашида ва таъйид кардааст, ки бо амри Ҳизби Таҳрир дар Тоҷикистон мулоқот доштааст.

Малоҳат Абдуазимова мегӯяд, ки дар дидори имрӯз бо шавҳараш оқои Усмонов гуфтааст, ки ин “ду нафар на барои дилбардории ман, балки барои сир гирифтан омадаанд. Вале дар сӯҳбат бо онҳо ман ҳарфҳоеро, ки сипас, онҳо дар матолибашон ҷо додаанд, нагуфтаам.”

Зимнан, хонаводаи Ӯрунбой Усмонов дар ҳафтаи гузашта дар муроҷиъатномае ба раиси ҷумҳурии ин кишвар хостори озодии ӯ шуда буданд.

Дар матни ин муроҷиъатнома аз ҷумла омадааст: “Мо мутаассифем, ки дар ҷомеъае, ки Шумо мехоҳед бисозед ва мо, ҷавононро бо даъвати худ ба сӯйи ояндаи равшан илҳом мебахшед, як марди бегуноҳ, рӯзноманигор ва нависандаи шинохташуда ва солмандро боздошт ва латукӯб мекунанд ва иҷоза намедиҳанд, ки наздиконаш ӯро бибинанд.»

«Хонаводаи мо ҳаргиз ҳаводори ҳеч гурӯҳи динию мазҳабӣ набудааст. Ин ҳақиқатест, ки имрӯза ҳамаи равшанфикрон ва ҳамсоягон, ки падарамон ва моро мешиносанд, сари забонҳо доранд.»

Ин дар ҳолест, ки дар як ҳафтаи ахир фишорҳои байналмилалӣ дар робита бо боздошти хабарнигори Би-би-сӣ дар Тоҷикистон дар ҳоли афзоиш аст. Рӯзи душанбеи 20 июн гурӯҳе аз хабарнигорон ва ҳаводорони Урунбой Усмонов бо баргузории таҷаммӯъе эътирозӣ дар баробари сафорати ин кишвар дар Ландан хостори озодии ӯ аз боздошт шудаанд.

Аз ин пеш Бунгоҳи Суханпарокании Бритониё (Би-би-сӣ), сафоратхонаҳои Бритониё ва Омрико, Иттиҳодияи Урупо, САҲУ, созмонҳои Гузоришгарони Бидуни Марз ва Кумитаи Дифоъ аз Рӯзноманигорон, Хонаи Озодӣ ва Афви Байналмилалӣ бо пахши баёнияҳое аз давлати Тоҷикистон хостаанд Ӯрунбой Усмоновро бедиранг озод кунад.

Вале рӯзи шанбеи гузашта Кумитаи давлатии амнияти миллии Тоҷикистон бо пахши баёнияе ин хабарнигори Би-би-си-ро узви Ҳизби Таҳрир хондааст, ҳарчанд тибқи қонун танҳо додгоҳ метавонад ҷурми касеро собит бисозад ва то замони баргузории додгоҳ касеро наметавон узви ин ё он гурӯҳи мамнӯъ хонд.

Источник: http://www.bbc.co.uk/tajik/institutional/2011/06/110621_if_usmanov.shtml