Все записи автора admin

Қаршибоев: кормандони фурўдгоҳи Хуҷанд ҳуқуқи моро нақз карданд

[b]Анҷумани расонаҳои мустақилли Тоҷикистон аз нақзи ҳуқуқи рӯзноманигорон ва шаҳрвандон аз сӯйи ширкати «ТоҷикЭйр» ва кормандони фурӯдгоҳи шаҳри Хуҷанд гузориш дод.[/b]

Бино ба гузориши ин анҷуман, рӯзи 5-уми март гурӯҳе аз мусофирони парвози шумораи 62, дар самти Хуҷанд — Душанбе, ки дар миёни онҳо Нуриддин Қаршибоев, раиси ин анҷуман ва Ойниҳол Бобоназарова, ҳуқуқдони шинохтаи тоҷик будаанд, дар посух ба эътирози худ ба амалкарди ғайриқонунии кормандони ширкат ва кормандони фурӯдгоҳ мавриди таҳдиди кормандони фурудгоҳ қарор гирифтаанд.

Ба гуфтаи оқои Қаршибоев, намояндагони ширкати “ТоҷикЭйр” бидуни ироаи далоил ва ҷубронпулӣ ба мусофирон эълом карданд, ки парвоз то замони номаълум ба таъхир меуфтад.

Мусофирони ин парвоз, тақозои эъломи вақти дақиқи парвоз ва ё фароҳам кардани ғизо ва ҷойи гарм барои мунтазир мондан, талаб кардаанд. Ин амр боъиси “ғазаби” кормандони фурӯдгоҳ ва ширкат шудааст.

Мусофирон дар толори фурӯдгоҳ пустерҳоеро бо шиъори “Мусофирон инсон ҳастанд, ҳаққи моро поймол накунед!” ва «ТоҷикЭйр — ширкати бемасъулият!» таҳия карда, мехостанд, эътироз кунанд, вале афроде бо либоси шахсӣ, ки худро муъаррифӣ накарданд ин пустерҳоро аз дасти онҳо бо зӯр гирифтанд.

Нуриддин Қаршибоев, раиси Анҷумани расонаҳои мустақил дар суҳбат бо Би-би-сӣ гуфт, ки барои пӯшиши ин хабар ба фурӯдгоҳ хабарнигрони “Ҷаҳоннамо” ва “Азия” ҳозир шуданд, вале афроде, ки худро аввал кормандони амниятӣ ва сипас кормандони амнияти ҳавонавардӣ муъаррифӣ карданд, рӯзноманигронро аз муҳавватаи фурӯдгоҳ берун ронданд.

Оқои Қаршибоев гуфт: “Вазифаи ман ба унвони раиси анҷумани расонаҳои мустақил дифоъ аз ҳуқуқи хабарнигрон дар ҳама вазъият аст, вале вақте ман аз афроди зӯргӯ пурсидам, ки худро муъаррифӣ кунанд, ҳеч яке аз онҳо номи худро нагуфт ва баръакс онҳо кортҳои сари синаи худро пинҳон карданд.”

Раиси Анҷумани расонаҳои мустақилли Тоҷикистон афзуд, се нафар, ки бидуни муъаррифии номашон худро кормандони амнияти ҳавонавардӣ хонданд, ӯро канор бурда ва ба ӯ таҳдидҳо кардаанд. Вай исрор кард: “Агар ман раиси анҷуман намебудам, бовар дорам, ки маро кутак мезаданд.”

Ойниҳол Бобоназарова, ҳуқуқдон ва яке дигар аз ин гурӯҳи мусофирон дар фурӯдгоҳи Хуҷанд, ки шоҳиди ин саҳнаҳо буд, гуфт дар ин ҳодиса чандин қонун аз сӯйи кормандони фурӯдгоҳ ва ширкати “ТоҷикЭйр” «дағалона нақз шуд».

Вай гуфт: “Аввал ин, ки дар миёни мусофирон заноне буданд, бо кӯдакон, аммо ширкат ба мо эълом намекард, ки таъхир то соъати чанд аст, то ки афроде, ки дар Хуҷанд хона доранд, дар сардӣ намонанд, баргарданд хона ва дар замони лозим баргарданд. Ин як зулм бар мусофирон аст, ки ТоҷикЭйр ба мусофирон раво мебинад ва мардуми мо ҳамеша таҳаммул мекунад.”

Вай афзуд: “Дигар ин ки одамоне, ки дар Хуҷанд ҷойи зист надоранд, бояд бо хӯрок ва ҷойи гарм таъмин мешуданд, ин дар низомномаи ширкат ҳам ҳаст. Муъаррифӣ накардани худ, зӯргӯйӣ ба мусофирон, ҷилавгирӣ аз фаъъолияти журнолистон ва чандин намуди дигари нақзи ҳуқуқи инсон дар ин ҳодиса мушоҳида шуд.”

Хонуми Бобоназарова гуфт, ҳамроҳ бо гурӯҳи дигари мусофирон алайҳи ширкати “ТоҷикЭйр” ба додгоҳ шикоят ва аз ин ширкат ҷуброни зарари маънавӣ талаб хоҳад кард.

[b]Пулиси тарсу ё ҳамдаст бо ҷинояткорон?[/b]

Аз сӯйи дигар мусофирони парвози шумораи 62-и Душанбе – Хуҷанд рафтори пулис дар ин ҳодисаро “нигаронкунанда” мехонанд.

Ба гуфтаи онҳо, чанд корманди пулисе, ки дар ин фурӯдгоҳ ҳозир буданд, бо оғози даъво нопадид шуда ва ба ҷойи онҳо афроде бо либоси шахсӣ омаданд ва ба мусофирон зургӯйӣ карданд ва аз ҷумла Нуриддин Қаршибоевро канор бурданд ва ба ӯ таҳдид карданд.

Шоҳидони ин ҳодиса бовар доранд, ки дар фурӯдгоҳ гурӯҳи созмонёфтаи ҷиноӣ фаъолият мекунад, ки аз сӯйи пулис пуштибонӣ мешавад.

Мусофирони ин парвоз, дар бораи ин ҳодиса ва ҳадси худ тавассути “шумораи боварӣ” дар Вазорати кишвари Тоҷикистон, яъне 2212121 тамос гирифтанд, вале «ин ҳам бефоида» будааст.

Аммо кормандони шуъбаи «шумораи боварӣ» ба Би-би-сӣ гуфтанд, ки тибқи муқаррароти кори ин бахши вазорат, онҳо “шикоятҳоро дарёфт карда ва ба вазир гузориш мекунанд ва сипас вазир ба бахшҳои зидахл дар бораи таҳқиқи ҳодисаҳо супориш медиҳад.”

Ба гуфтаи кормандони ин бахши вазорати кишвар, тибқи муқаррарот ба афроде, ки тавассути телефуни боварӣ шикоят кардаанд, дар миёни даҳ рӯз дар бораи коре, ки дар заминаи шикоят анҷом шуда, посух ирсол мешавад.

Би-Би-Си

Источник: http://www.bbc.co.uk/tajik/institutional/2012/03/120306_sq_media_tajikair.shtml

Фейсбук то кай «хомӯш» мемонад?

[b]Раиси Хадамоти алоқаи назди ҳукумати Тоҷикистон маҳдудияти дастрасӣ ба «Фейсбук»-ро мушкили фаннӣ хонд.[/b]

Бек Зуҳуров, раиси Хадамоти алоқаи назди ҳукумати Тоҷикистон «фармоишӣ» будани маҳдудияти дастрасӣ ба «Фейсбук»-ро дар ҳоле рад мекунад, ки номаи расмии ӯ ба ширкатҳои интернетии Тоҷикистон дар мавриди боздоштани фаъолияти чанд сомона дар Тоҷикистон дастраси матбуот шуд.

Дар ин нома бо имзои расмии Бек Зуҳуров навишта шудааст, ки «Хадамоти давлатии алоқаи Тоҷикистон хоҳиш менамояд, ки бинобар гузаронидани корҳои профилактикӣ техникӣ, дастрасиро ба сомонаҳои maxala.org, Звезда.ру,ТҶК нюс, ва Сентразия қатъ намоед. Таърихи 2 марти соли 2012.»

[b]Матни пурраи гузоришро бо пахш кардани нишонии зерин дар торномаи мо мутолиа кунед:[/b] [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=173]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=173[/url]

Радио Озоди

Источник:

Фейсбук то кай «хомӯш» мемонад?

[b]Раиси Хадамоти алоқаи назди ҳукумати Тоҷикистон маҳдудияти дастрасӣ ба «Фейсбук»-ро мушкили фаннӣ хонд.[/b]

Бек Зуҳуров, раиси Хадамоти алоқаи назди ҳукумати Тоҷикистон «фармоишӣ» будани маҳдудияти дастрасӣ ба «Фейсбук»-ро дар ҳоле рад мекунад, ки номаи расмии ӯ ба ширкатҳои интернетии Тоҷикистон дар мавриди боздоштани фаъолияти чанд сомона дар Тоҷикистон дастраси матбуот шуд.

Дар ин нома бо имзои расмии Бек Зуҳуров навишта шудааст, ки «Хадамоти давлатии алоқаи Тоҷикистон хоҳиш менамояд, ки бинобар гузаронидани корҳои профилактикӣ техникӣ, дастрасиро ба сомонаҳои maxala.org, Звезда.ру,ТҶК нюс, ва Сентразия қатъ намоед. Таърихи 2 марти соли 2012.»

Бег Зуҳуров, дар сӯҳбат ба Радиои Озодӣ низ гуфт, ки маҳдудияти дастрасӣ ба баъзе торнамоҳо, аз ҷумла шабакаи маъруфи «Фейсбук» иллати фаннӣ дорад. Вале ҳамзамон ба нигарониҳои хадамоти таҳти назари худ ишора кард: «Бовар кунед дар ҳамин шабурӯз Хадамот бисёр дар ташвиш аст. Бидуни санҷиш бидуни анализ ба шахсияти инсонҳо мерасанд. Ҳақиқат менависанд ва ё дуруғ менависанд бояд имзои худ, номи худро зери он нависонанд. Одамон аз интернет ояндаи хубро диданӣ ҳастанд. Мо бояд ягон коре кунем, ки вақте ҳар касе менависад, бояд номи худро ҳам ишора кунад. Вақтҳои охир интернетро ба бозори сиёҳ табдил додаанд.»
Раиси Хадамоти алоқа дар гузашта низ гуфта буд, ки баъзе торнамоҳо бо нашри мақолаҳое шаъну эътибори ҳукумати Тоҷикистонро паст мезанад ва ашхоси манфиатдор мехоҳанд оромии кишварро аз байн бубаранд. Ба назари ҷаноби Зуҳуров, акнун фурсате расидааст, ки муаллифи ингуна мақолаҳо ошкор ва ба додгоҳ кашида шаванд.

Баъзе аз таҳлилгарон мегӯянд, ки қатъ карда шудани торнамоҳои русии «Звезда.ру», «Тҷкнюс» «Сентразия», «maxala.org» аз ангезаҳои сиёсӣ иборатанд, зеро ахиран дар сомонаи Звезда. рӯ мақолае таҳти унвони «Тоҷикистон дар остонаи инқилоб» ба нашр расидааст, ки дар он Эмомалӣ Раҳмон, раиси ҷумҳурии Тоҷикистон танқид шудааст. Ин мақола дар торнамоҳои дигар, ки масдуд карда шудаанд ба нашр расидааст. Дар дохили мақола чанд асноде, ки зери онон муҳри сирӣ зада шудааст, яке ба Дафтари раёсати ҷумҳурӣ ва дигар ба вазорати умури дохилӣ нисбат дода мешаванд, ба чоп расидаанд.

То кунун дар бораи ин ҳуҷҷатҳо, ки чӣ гуна ба дасти торнамоҳо расидааст иттилое ҷой надорад ва мақомоти ҳукумати Тоҷикистон низ дар робита ба ин санадҳо изҳори назаре ҳам накардааст.

Тавре ин сомонаҳо овардаанд, ҳуҷҷатҳои мазкур нишон медиҳанд, ки ба мақомоти амниятиву милиса ва Кумитаи дин дастур дода шудааст, ки фаъолияти Ҳизби наҳзати исломӣ, «хусусан масъулону раҳбарони сохторҳои ибтидоии онро таҳти назорати қатъӣ ва доимӣ» қарор диҳанд.

Шабакаи иҷтимоии Фейсбук дар як соли ахир ба майдони дӯстдоштаи ҷавонони тоҷик табдил шуда ҳоло то 30 ҳазор шаҳрванди Тоҷикистон рӯзона чанд соатро дар ин майдон сипарӣ мекунанд. Бархе аз коршиносон иллати баста шудани Фейсбукро маҳз дар ҳамин маҳбубият мебинанд ва ҳамчунин дар таҷрибаи “баҳори араб”, ки иштирокдоронаш аксаран ҷавонҳо буданд.
Эраҷ Саодатсайров, як коршиноси мустақил мегӯяд, дунё дигар шудааст ва дигар бо ин роҳ даҳони мардумро бастан имкон надорад: «Ман чунин хулоса мекунам, ки ба даҳони мардум пунба задан фоида надорад, чун пунбаро аз даҳонаш бигирӣ боз садош баланд мешавад. Боз як роҳи дигар пайдо мешавад. Мардум бо ҳар роҳе набошад фикри худро баён медорад. Интернет бисёр ҷои мувофиқ аст. Аз назари сиёсӣ ҳам агар бигирем, манъ кардани интернет зарараш бештар аст аз фоидааш.»

Ин дар ҳолест, ки Парвина Ибодова, раиси Анҷумани ширкатҳои дастраскунандаи интернет гуфт, ки «тадбир»-и мақомот оҳанги баръакс хоҳад дод ва як навори таблиғи ширкатҳои интернетӣ хоҳад буд. Ба қавли хонум Ибодова, роҳҳои дигаре ҳоло вуҷуд дорад, ки мардум метавонанд вориди Фейсбук шаванд: «Ҳарчанд Фейсбук дар ширкатҳои интернетӣ қатъ карда шудааст, вале агар шумо симкарти интернетҳои мобилии ширкатҳои телефонии «Тсел», «Мегафон», «Билайн»-ро дошта бошед, аз тариқи модеми «три ҷӣ» метавонед «Фейсбук»ро боз кунед.»
Парвина Ибодова афзуд, ки дар робита ба қатъ шудани фаъолияти Фейсбук дар Тоҷикистон, Анҷумани ширкатҳои дастраскунандаи интерентии Тоҷикистон баёния пахш намуда ин амали мақомоти давлатиро нодуруст мешуморад.

Дар ҳамин ҳол Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон изҳор дошт, ки бинобар интишор ёфтани санадҳои мақомоти Тоҷикистон дар торнамои Звезда.ру ва дигар сомонаҳои байналмилалӣ, ки ба сарнавишти Ҳизби наҳзати исломӣ ва аъзои он иртибот дорад, рӯзи панҷшанбе нишасти изтирории Шӯрои сиёсии ҲНИТ баргузор ва мавқеи худро дар баробари ин мақола расман баён хоҳад кард.

Радиои Озодӣ

Источник:

Звезда.ру дар дохили ҳукумат «одам» дорад?

[b]Мақомоти тоҷик мақолаи «Тоҷикистон дар пешорӯи инқилоб»-ро, ки «Звезда.ру» чоп карда буд, бӯҳтон номиданд.[/b]

Ҳафтаи гузашта дар торнамои «Звезда.ру» мақолае зери унвони «Тоҷикистон дар пешорӯи инқилоб» ба табъ расид, ки дар он ҳукумати Тоҷикистон ба тарҳрезии барномаи муфассали таъқиби мухолифин муттаҳам мешавад. Афроде, ки мақоларо дар интернет ҷо додаанд, мегӯянд, онҳо ба ҳадафи худ расиданд, зеро шореҳони умури Тоҷикистону Осиёи Марказӣ ва мансабдорони тоҷик аз он огоҳ шудаанд.

Сергей Строкан, шореҳи ҳафтавори “Коммерсант”, чопи Маскав, мегӯяд, ӯ ба мақолаи «Тоҷикистон дар пешорӯи инқилоб», ки ибтидои моҳи март дар торнамои русзабони «Полярная Звезда» ба табъ расидааст, ҳеҷ иртиботе надорад. Вай гуфт, намедонад, муаллифони воқеӣ бо кадом ҳадаф аз номи ӯ истифода кардаанд.

Строкан афзуд, «мехоҳам расман таъкид кунам, ки ман ба ин мақола ҳеҷ иртиботе надорам. Онро нанавиштаам, таҳрир накардаам ва бо тааҷҷуби зиёд хабар ёфтам, ки касе бо сабабҳои бароям номаълум маро муаллифи ин мақола номбар кардааст. Дар масъалаи мушкилиҳои матраҳ дар ин мақола ман чизе гуфта наметавонам. Таҳлилу хулосаҳои матлаб бар дӯши муаллифи он аст.»
Дар мақолае, ки бо имзои хабарнигор Строкан дар сомонаи «Звезда.ру» нашр шудааст, мақомоти Тоҷикистон ба роҳандозии сиёсати фишору зӯроварӣ ба ҳизбҳои мухолифи ҳукумат ва бозгашт ба мухолифатҳои солҳои ҷанги шаҳрвандии Тоҷикистон муттаҳам шудаанд. Муаллифони мақола дурустии таҳлили худро бо нашри чанд санад, ки гуфта мешавад аз ҷаласаи махфии ҳукумати Тоҷикистон берун шудааст, тавҷеҳ кардаанд.

Аммо мақомоти Тоҷикистон ин матлабро пур аз дурӯғу бӯҳтон номиданд. Давлат Назрӣ, масъули дафтари матбуоти вазорати хориҷаи Тоҷикистон гуфт, «маълум аст, ки ин матлаб аз номи каси дигар тартиб дода шудааст. Мутаассифона, тайи чанд моҳи охир ҳамин гуна мавод дар бораи Тоҷикистон бисёр чоп шуд. Шояд доираҳои муайян ҳавасманди он бошанд, ки ҳамин гуна маводро нашр кунанд. Бисёре аз ин мавод ғаразнок буда, ба ҳақиқат наздик нестанд. Муаллифони чунин матлабҳо бояд донанд, ки бо ташкил кардани чунин матлабҳо ба мақсади худ намерасанд. Зеро мардум воқеиятро медонад.»

Ба дунболи нашри ин мақола дар торнамои русии «Звезда.ру» дастрасии истифодабарандагони Интернет ба шабакаи иҷтимоии Фейсбук ва якчанд сомонаи интернетӣ, аз ҷумла «Звезда.ру» ғайриимкон шудааст.

Қабл аз сӯҳбат бо шореҳи «Коммерсант» Сергей Строкан, мо бо сармуҳаррири сомонаи «Звезда.ру» Дмитрий Родин дар тамос шудем ва ӯ тасдиқ кард, ки муаллифи мақола маҳз Сергей Строкан, шореҳи «Коммерсант» аст. Родин гуфт, ҷамоаи истифодабарандагони интернет ва шабакаҳои иҷтимоии Тоҷикистон аз 30 ҳазор нафар бештар нест ва онҳо ба роҳандозии инқилоби шабеҳи кишварҳои арабӣ қодир нестанд.

Вале ин шахс, ки худро сармуҳаррири сомонаи «Звезда.ру» номид, афзуд, аксуламали ҳукумат шаҳодати он аст, ки баъзе мансабдорон аз ҳаёт дур мондаанд: «Худи ҳамин аксуламали ҳукумати Тоҷикистон шаҳодати он аст, ки санадҳои нашр шуда аслӣ мебошанду хулосаҳои таҳлили сомона воқеият доранд.»

Родин илова кард, ки мақолаи онҳоро чандин торнамои дигар дар саҳифаҳои худ ҷо додаанд ва агар ҳукумат дастрасии комил ба интернетро ҳам мутаваққиф кунад, мақола ба истилоҳ миссияи худро иҷро кард.

Источник: HTTP://WWW.OZODI.ORG/CONTENT/ARTICLE/24505411.HTML

Таљлил аз 100-умин солгарди чопи нашрияи «Бухорои шариф

[b]Дар Донишгоҳи миллии Тоҷикистон дар остонаи Рӯзи матбуъоти миллӣ, ки бо 11 март мусодиф аст, ҳамоише илмӣ зери унвони «Бухорои шариф» ва ташаккули матбуъоти тоҷикӣ» баргузор шуд.[/b]

«Бухорои шариф» нахустин нашрияи форсӣ буд, ки 11 марти соли 1912 дар шаҳри Бухоро мунташир шуд ва дар Тоҷикистон аз ин рӯ ба унвони «Рӯзи матбуъоти миллӣ» ҳамасола таҷлил мешавад.

Дар ин ҳамоиши илмӣ донишмандон, муаррихон ва рӯзноманигорон дар мавзӯъоти мухталиф, бавижа муҳтаво, забон, рисолат ва шароити нашри рӯзномаи «Бухорои шариф» суханронӣ карданд.

Нахустин рӯзномаҳо ба забони форсӣ дар ҷаҳон бо номи «Ҷоми Ҷаҳоннамо» ва «Миръот-ул-Ахбор» дар соли 1822 дар Ҳинд ба нашр расидаанд. Ва дар соли 1907 дар Эрон, 90 номгӯ рӯзнома ба забони форсӣ ба чоп мерасид ва нахустин рӯзнома барои занон дар ин кишвар дар соли 1911 нашр шуда буд.

Аммо Тоҷикистон рӯзи матбуъоти худро ба нахустин рӯзи нашри рӯзномаи «Бухорои шариф», нахустин рӯзномаи форсизабон дар Фароруд ё Осиёи Миёна вобаста кардааст, ки дар соли 1912 чоп шуда буд.

Қабл аз ин, дар соли 1830 дар Қафқоз низ рӯзномае форсизабон таҳти унвони «Фарсийские ведомости» чоп мешуд, вале ду сол баъд, дар соли 1832, ин рӯзнома ба нашрияе ба забони туркии озарбойҷонӣ табдил ёфта «Вести с этой стороны Кавказа» ном гирифт.

Дар ин кунфронс гуфта шуд, ки ин амр ба далели «сиёсатҳои миллигарои тоторҳо» анҷом шуда буд.

Ширкаткунандагони нишасти Донишгоҳи миллӣ дар Душанбе дар бораи вазъи сиёсии замони оғози фаъъолияти нашрияи «Бухорои шариф» суханронӣ карданд.

Таъкид шуд, ки равшанфикрони тоҷики вақт, ки онҳоро «ҷадидҳо» мегуфтанд, таҳти таъсири идеулужии понтуркистӣ воқеъ шуда буданд, вале ба бовари бархе аз донишмандон, бо вуҷуди ҷой доштани сиёсатҳои понтуркистӣ ин афрод бар мардуми минтақа бештар суд овардаанд, то зиён.

Муртазо Зайниддинов, муҳаққиқи адабиёт, дар ин бора гуфт: «Вуҷуд доштани понтуркисмро мо инкор карда наметавонем. Лекин бо ҳамин раванд нашри рӯзнома, ташкили мактабҳо ва матбаъаҳо барои нашри китоб низ оғоз шуд, ки бояд иқрор шавем, ки паҳлуи хубиаш барои пешрафти мо бештар будааст.»

Оқои Зайниддинов дар ин ҳамоиш ҳамчунин пешниҳод кард, ки ба муносибати 100-умин солгарди нашри нахустин рӯзномаи форсӣ дар Осиёи Миёна ва «Рӯзи матбуъоти Тоҷикистон» дар саҳни Хонаи матбуъот як лавҳи ёдгории муҳташам аз нашрияи «Бухорои шариф» шавад.

Зимнан, дар кунфронс таъкид бар ин шуд, ки маҳфуми миллат аз замони Иморати Бухоро то замони муъосир табдили маъно кардааст.

Пайванди Гулмуродзода, муҳаққиқи дигар, ки солҳои зиёде нашрияи «Бухорои шариф» мавзӯъи аслии таҳқиқоти ӯ будааст, мегӯяд: «Дар ин нашрия мавзӯъи миллатгароӣ ба маънои ба ҳам овардани мардуми мусулмон буд. Дар ин нашрия аз иборати «миллати Бухоро» кор мегирифтанд.»

Вай меафзояд, ки ҳадафи ниҳоӣ барои рӯзнома ва равшанфикрони он замон таъсиси ҳаракати миллӣ ва озодихоҳӣ буд. Ӯ мегӯяд: «Гаравидани равшанфикрони мо ба баъзе равандҳо, ки имрӯз мо онҳоро лаънат мехонем, дарвоқеъ ҳадафашон пешрафт ва ободии кишвар буд. Ҳадафҳояшон бисёр бомулоҳиза ва дурандешона буд.»

Бо ин ҳама, дар суханрониҳои нишасти марбут ба нашрияи «Бухорои шариф» ба ин нукта низ ишора шуд, ки он замон сонсури ақида ва озодии баён вуҷуд доштааст.

Муҳаққиқон бо истинод ба мақолаҳои он давр таъкид карданд, ки Русияи подшоҳӣ бештар аз амир аз нашри рӯзномаҳо норозӣ будааст.

Аз нашри нахустин рӯзномаи форсизабон дар Осиёи Миёна, ки он замон ба хатти форсӣ чоп мешуд, сад сол сипарӣ мешавад, аммо сонсур дар минтақа ва Тоҷикистон ҳамчунон вуҷуд дорад.

Ҳарчанд созмонҳои байналмилалалии мудофеъи ҳуқуқи башар борҳо аз саркӯб шудани нашрияҳо ва рӯзноманигорони мустақил дар Тоҷикистон ибрози нигаронӣ мекунанд, вале масъулони Донишгоҳи миллии ин кишвар аз вазъи кунунии матбуъот ибрози ризоят мекунанд.

Аз ҷумла Қаҳор Расулов, раиси донишкадаи рӯзноманигории ин донишгоҳ, ки танҳо мактаби рӯзноманигорӣ дар Тоҷикистон аст, дар посух ба ин савол, ки вазъи озодии матбуъот дар Тоҷикистонро чӣ гуна аст, гуфт: «Озодии баён дар Тоҷикистон дар муқоиса бо дигари кишварҳои ҳамсоя беҳтар аст.»

Источник: http://www.bbc.co.uk/tajik/institutional/2012/03/120302_sq_bokhara_sharif_media.shtml

Чаро Фейсбук баста шуд?

[b]Аксари ширкатҳои ироакунандаи интернет дар Тоҷикистон дастрасӣ ба чанд сомонаи интернетӣ, аз ҷумла шабакаи Фейсбукро қатъ кардаанд.[/b]

Бино ба иттилои бархе манобеъи наздик ба ширкатҳои мухобиротӣ, ин тасмим дар пайи як номаи оҷили Хадамоти алоқаи назди ҳукумати Тоҷикистон гирифта шудааст. Дар ин нома аз ширкатҳои мухобиротӣ дархост шудааст, ки «вобаста ба ҳолати ба амаломада», дастрасӣ ба чанд сомона, аз ҷумла шабакаи Facebook.com ва сомонаи русии Zvezda.ru ва Tjknews.com -ро қатъ намоянд. Албатта дастрасӣ ба тҷкнюс.сом аз қабл ҳам баста буд.

То зуҳри рӯзи шанбе бархе аз корбарони Фейсбук имкони ворид шудан ба ин шабакаро доштанд, аммо баъд аз зуҳр афроди бештаре аз қатъ шудани дастрасӣ ба ин шабака шикоят мекунанд. Ҳоло тақрибан ҳамаи ширкатҳои умдаи фароҳамкунандаи интернет ин дархости Хадамоти алоқаро иҷро кардаанд. Ва фақат бархе ширкатҳои мобилӣ, ки низ ҳамзамон интернет ироа мекунанд, ҳанӯз ин саҳифаро боз мондаанд.

[b]Матни пурраи гузоришро бо пахш кардани нишонии зерин дар торномаи мо мутолиа кунед:[/b] [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=172]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=172[/url]

Раҳматкарими Давлат

Источник:

Чаро Фейсбук баста шуд?

[b]Аксари ширкатҳои ироакунандаи интернет дар Тоҷикистон дастрасӣ ба чанд сомонаи интернетӣ, аз ҷумла шабакаи Фейсбукро қатъ кардаанд.[/b]

Бино ба иттилои бархе манобеъи наздик ба ширкатҳои мухобиротӣ, ин тасмим дар пайи як номаи оҷили Хадамоти алоқаи назди ҳукумати Тоҷикистон гирифта шудааст. Дар ин нома аз ширкатҳои мухобиротӣ дархост шудааст, ки «вобаста ба ҳолати ба амаломада», дастрасӣ ба чанд сомона, аз ҷумла шабакаи Facebook.com ва сомонаи русии Zvezda.ru ва Tjknews.com -ро қатъ намоянд. Албатта дастрасӣ ба тҷкнюс.сом аз қабл ҳам баста буд.

То зуҳри рӯзи шанбе бархе аз корбарони Фейсбук имкони ворид шудан ба ин шабакаро доштанд, аммо баъд аз зуҳр афроди бештаре аз қатъ шудани дастрасӣ ба ин шабака шикоят мекунанд. Ҳоло тақрибан ҳамаи ширкатҳои умдаи фароҳамкунандаи интернет ин дархости Хадамоти алоқаро иҷро кардаанд. Ва фақат бархе ширкатҳои мобилӣ, ки низ ҳамзамон интернет ироа мекунанд, ҳанӯз ин саҳифаро боз мондаанд.

Аммо қатъи дастрасӣ ба Фейсбук як амри ғайри интизор буд ва ангезаи ин иқдоми мақомот чист? Гуфтанист, аз ду рӯз ба ин сӯ ба шиддат дар миёни сокинони Душанбе овозаи дар сомонаи звезда.ру нашр шудани як дастури махфии раёсати ҷумҳурӣ ва вазорати корҳои дохилӣ паҳн шудааст. То кунун даҳҳо сомонаи дигар ин матлабро бознашр кардааст.

Дар он матлаб ва асноди нашршуда, ки ҳақиқӣ ва ё тақаллубӣ будани онро ҳоло касе таъйид накардааст, даъват ба таъқиби сиёсии фаъолон, ширкатдорони тазоҳуротҳои соли 1992 ва аъзои феълии ҲНИТ ҷой дорад. Ин матлаб, ки бо мӯҳри махфӣ интишор шудааст, тавассути шабакаи иҷтимоӣ ба шиддат паҳн шуд ва боиси баҳси фаъолони шабакаҳо қарор гирифт.

Ба назари таҳлилгарон, як иллати иқдоми оҷилонаи ҳукумат метавонад ҷилавгирӣ аз паҳншавии ин ҳуҷҷат бошад. Марат Мамадшоев, сардабири нашрияи «Азия плюс» мегӯяд: «Ман фикр мекунам, ки бо эҳтимоли зиёд ин иқдом вабаста ба нашри ҳамон матлаб дар сомонаи полярная звезда ё ситораи қутбист. Ҳоло наметавонем бигӯем, ки ин санадҳо аслӣ ҳастанд ё не. Инро бояд таҳқиқ намуд. Ҳоло бояд бубинем, ки ҳукумат чӣ вокунише мекунад. Ба фикрам бояд ба додгоҳ муроҷиат кунад. Зеро ин санаде, ки мунташир шудааст, мавридҳои зидди конститутсионӣ ва даъват ба таъқиби сиёсӣ дорад. Ин санад ба шиддат обрӯи ҳукумати Тоҷикистонро коста мекунад.»

Аммо бархе аз таҳлилгарони дигар, мегӯянд, ки фаъол шудани шахсиятҳои мухталиф ва гурӯҳҳои сиёсӣ дар шабакаи иҷтимоии Фейсбук, аз муддатҳо ба ин сӯ боиси нигаронии мақомот буд. Ва иттифоқи мазкур баҳонае бештаре шуд барои шитоб бахшидан ба иқдоми мақомот барои бастани Фейсбук.

Зафар Абуллоев, таҳлигари тоҷик ва аз фаъолони Фейсбук мегӯяд, ин талоше барои гирифтани пеши роҳи муколамаи гурӯҳҳои гуногуни мухолифи ҳукумат дар Фейсбук буд. Зеро ин шабакаи иҷтимоӣ ба як майдони гуфтугӯи гурӯҳҳои мухталиф, аз ҷумла Додоҷони Атовулло ва пешвоёни дигаре шудааст, ки дар хориҷ ба сар мебаранд. Ва гузашта аз ин, барои бори аввал як қонун — тарҳи Кодекси андози Тоҷикистон дар ин шабака мавриди баҳс аст.

Оқои Абдуллоев инчунин мегӯяд: «Дар чанд вақти охир шаҳрдори Душанбе ва мақоми дуввуми давлат ҳам ба Фейсбук ва шабакаҳои иҷтимоӣ таваҷҷӯҳ зоҳир мекард. Ва дар ду рӯзи пеш нахустин саҳифаи худро дар Фейсбук боз кард ва шарҳҳои зиёде ҳам ба ин саҳифа навишта шуд. Шояд ба ҳукумат боз будани ин шахсият ва ба мардум наздик шудани ӯ писанд намояд. Фарзияҳои дигар ҳам вуҷуд дорад. Бархе таҳлилгарон дар ин ҳафта навиштанд, ки Осиёи Марказӣ дар навбати инқилобҳои арабӣ аст. Ва шояд ба манзури пешгирӣ аз ҳодиса, мақомот даст ба кор шуданд. Аммо дар ҳар сурат, ин иқдом ҷомеаро бештар радикал ва ба ҳукумат бадбин мекунад.»

Аммо бо вуҷуди қатъ шудани дастрасӣ ба Фейсбук, ҳамчунон бархе корбарони ин шабака тавассути роҳҳои рамзшикан вориди он шуда ва аз он истифода мекунанд.

Асомиддин Атоев, коршиноси масоили иртиботот мегӯяд, ки дар асри ҳозир имкони маҳдуди дастрасӣ ба шабакаҳои интернетӣ тақрибан кори ғайри имкон аст. Ва гузашта аз он, ин иқдом мухолифи қонунгузории Тоҷикистон дар бораи истифодаи интернет ва тааҳҳудоти ин кишвар дар назди аҳдномаҳои байналмимлалӣ мебошад.

Тоҷикистон қабл аз ин, дастрасӣ ба сомонаҳои «Фергана.ру» ва «Центразия.ру»-ро маҳдуд карда буд.

Раҳматкарими Давлат

Источник: http://www.ozodi.org/content/article/24503193.html

Наҷми Ковиёнӣ: «Бухорои шариф» дастаи нуре буд…»

[b]Дар Тоҷикистон ба муносибати 100-солагии матбуоти тоҷик ҷашнномаи «Бухорои шариф» аз чоп хоҳад баромад. Аммо ахиран хабар расидааст, ки мақомоти Тоҷикистон мухолифи ин коранд, чун онро ба равобити байнулмилалӣ рабт медиҳанд.[/b]

[b]Радиои Озодӣ:[/b] Дар робита ба ин хабарҳо тасмим гирифтем бо Корманди Пажӯҳишгоҳи улуми иҷтимоии Амстердам, Наҷми Ковиёнӣ гуфтугӯе дошта бошем. Устод Ковиёнӣ дар Тоҷикистон мехоҳанд, ки рӯзномаи «Бухорои шариф»-ро барои меҳмонони ҷашнвора ба табъ расонанд ва аз матолиби шумораҳои мухталифи он як шумораи идона омода кунанд. Ба назари Шумо, ки пажӯҳиши зиёде дар таърих ва корномаи «Бухорои шариф» анҷом додаед, оё чӣ матолибе он ҷо буда метавонад, ки имрӯз ҳам арзишу дурахши худро гум накарда бошад?

[b]Матни пурраи мусоњибаро дар торномаи мо бо пахш кардани нишонии зерин мутолиа кунед:[/b] [url=http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=171]http://www.taj.nansmit.tj/analysis/?id=171[/url]

Источник:

Наҷми Ковиёнӣ: «Бухорои шариф» дастаи нуре буд…»

[b]Дар Тоҷикистон ба муносибати 100-солагии матбуоти тоҷик ҷашнномаи «Бухорои шариф» аз чоп хоҳад баромад. Аммо ахиран хабар расидааст, ки мақомоти Тоҷикистон мухолифи ин коранд, чун онро ба равобити байнулмилалӣ рабт медиҳанд.[/b]

[b]Радиои Озодӣ:[/b] Дар робита ба ин хабарҳо тасмим гирифтем бо Корманди Пажӯҳишгоҳи улуми иҷтимоии Амстердам, Наҷми Ковиёнӣ гуфтугӯе дошта бошем. Устод Ковиёнӣ дар Тоҷикистон мехоҳанд, ки рӯзномаи «Бухорои шариф»-ро барои меҳмонони ҷашнвора ба табъ расонанд ва аз матолиби шумораҳои мухталифи он як шумораи идона омода кунанд. Ба назари Шумо, ки пажӯҳиши зиёде дар таърих ва корномаи «Бухорои шариф» анҷом додаед, оё чӣ матолибе он ҷо буда метавонад, ки имрӯз ҳам арзишу дурахши худро гум накарда бошад?

Наҷми Ковиёнӣ: «Аз замони «Бухорои шариф» сад сол гузаштааст ва як ҳолати ҳайратовар аст, ки бисёре аз масъалаҳои матраҳкардаи он имрӯз ҳам муҳиманд, зеро ҳал нашудаанд. Инҳо рушди маориф, пешрафт дар улум, масъалаи суннату таҷаддуд, таъйин ва ташхиси вазифаҳои давлату мардум, беҳбуди иқтисодиёт, ҳуқуқ ва адл, мубориза алайҳи ҷаҳл ва ҳамчунин посдорӣ аз забон ва масъалҳое монанди инҳо. Ин нукта ҳам гуфта шавад, ки «Бухорои шариф» дар пайи ислоҳи низом буд, на барандохтани он ва талош мекард, ки ислоҳотро дар дастгоҳи давлат тарғиб ва қонунгароиро ҳарчи бештар роиҷ кунад. Ҳамчунон рӯзнома сайъ мекард, ки бухороиҳоро ба фаро гирифтани улум ва умури бозаргонӣ ва омӯзиши забони хориҷӣ ташвиқ кунад. Дар як ҷумла метавон гуфт, ки ормони рӯзнома парвариши як насли нави соҳиби кор ва соҳиби ватан буд ва намехост, мардуми тоҷик аз ҳамсоягони худ ақиб биафтанд. Чанд масъалае, ки дар он даврон матраҳ буд, имрӯз ҳам бисёр ҷиддист. Яъне ислоҳи низом, қонунгароӣ, таҳаммули андешаҳои дигарон, ташвиқи ҷомеа ба омӯзиши улум ва тарбияти инсонӣ, ҳамчунин посдории забон ва адаби форсӣ… Бубинед, сад сол пеш дар ҳавзаи забон рӯзнома ба чӣ масъала мепардохт. Масъалаи гӯйишу лаҳҷа, забони гуфтору навиштор, забони меъёрӣ. Дар он даврон мегуфт, ки номи забони форсии дарии тоҷикӣ ношӣ аз вусъати қавмият аст, ки ба вуҷуд омадааст. Дар ҳоле ки забони форсии дариву тоҷикиро сад сол пеш рӯзномаи «Бухорои шариф» мегуфт як забон ҳастанд, аммо бо се ном.»

[b]Радиои Озодӣ: Пас, ба назари Шумо, ин рӯзнома асосан фарҳангӣ ва маърифатӣ буд?[/b]

[b]Наҷми Ковиёнӣ:[/b] «Дар оғоз бори сиёсии рӯзнома камранг ва мӯътадил ва бори иҷтимоиву фарҳангии он пуррангтар буд, аммо ором-ором бори сиёсии рӯзнома бештар гардид. Қаламбадастон, адибон ва нависандагон бо навиштани мақола, хабар, сафарнома, мунозира, шеър ва ғайраву ғайра дар рӯзномаи «Бухорои Шариф» муҳимтарин масъалаҳои иҷтимоиро матраҳ намуданд ва мардумро ба ҳушёриву огоҳӣ фаро хонданд. Онҳо бо забони қалам ва силоҳи дониш дар пайи он буданд, ки миллат ва кишвари худро аз банди нодонӣ, ғуломӣ, хурофоту ақибмондагӣ бираҳонанд ва даричаи тозае ба рӯи ҷавонони Бухоро ба ҷаҳони нав бикушоянд ва онҳоро бо тамаддуни ҷаҳон ошно бисозанд. Ва бидуни нусхабардорӣ аз ин ҷову он ҷо барои дардҳои ҷомеа дармон биёбанд. Амири Бухоро ва дигар давлатмардони ғарқ дар фасоду айёшӣ ба маслиҳатандешии ислоҳталабон гӯш фаро надоданд ва дар роҳи пешрафту боландагии кишвар камари ҳиммат набастанд. Ва на танҳо бо ормонҳои тараққихоҳии онҳо мусоадат накарданд, балки ба онҳо фишор оварда, арсаро барои онҳо тангтар намуданд.»

[b]Радиои Озодӣ: Бунёдгузорон ва гардонандагони рӯзнома киҳо буданд ва он бо кадом сармоя нашр мешуд?[/b]

[b]Наҷми Ковиёнӣ:[/b] «Рӯзномаи «Бухорои шариф» бештар марбут аст ба ҷунбиши ҷадидҳо ё навгароёну ислоҳталабон. Нашри он рӯзи 11-уми марти соли 1912 ба сардабирии Ҷалоли Юсуфзода шурӯъ шудааст. Аммо саҳми Мирзо Муҳиддину Мирзо Сироҷиддин, ки аз пешгомони ҷунбиши ҷадидия буданд ва нақши рӯзномаро дар ташаккули ҷавонон ва тараққии ҷомеа хуб мефаҳмиданд, бисёр барҷаста аст. Мирзо Сироҷиддини Ҳаким дар шумораи 19-уми рӯзнома менависад,»Ҷаридаи ҳар миллате забони гӯёи он миллат аст. Бояд ҳарф бизанад, бояд такаллум бикунад. Агар қабоҳии миллатро нагӯяд, абадан вазифаи миллӣ иҷро нашуда. Агар дар пайи таъриф ва тамҷид рафта ва маддоҳӣ кунем, олам моро таън кардаву соири олимон хоҳанд хандид.» Рӯзнома дар тӯли фаъолияташ бисёре аз ватанхоҳонро ба ҳам пайванд дод ва дар рушду инкишофи афкори сиёсӣ, иҷтимоӣ нақши муассире бозид.»

[b]Радиои Озодӣ: Аммо сарнавишти он ба нокомӣ анҷомид…[/b]

[b]Наҷми Ковиёнӣ:[/b] «Бале, ҳукумати худкомаи амири Бухоро ва истеъмори рус рӯзномаро дар ҳоле маҳв карданд, ки ба рағми фазои истибдод мисли нуре дурахшида ва дар ҷомеа ҷойгоҳи хос пайдо карда, ба авҷи шӯҳраташ расида буд. Худкомагонр нахостанд, ки чашми мардуми Бухоро боз шавад. Ба ин хотир дар рӯзи 2-юми январи соли 1913 Петров, намояндаи Русия дар Бухоро, аз тарафи амир Олимхон номае ба сардабири рӯзномаи «Бухорои шариф» Ҷалоли Юсуфзода мефиристад ва дар он таътили ҳамешагии рӯзномаро барояш эълон медорад. Аммо ба назари ман, бар рағми он ки «Бухорои шариф» пас аз 153 шумора таътил шуд, ҳамин 153 шумора асноди бисёр арзишманди иҷтимоӣ аст, ки дарунмояи он бар пояи таҷаддуд, қонунгароӣ рушду тараққии ҷомеа устувор аст. Рӯзномаи «Бухорои шариф» нахустин таҷрибаи рӯзноманигорӣ ба забони форсӣ аз тарафи тоҷикон буд. Аз сӯи дигар, саҳми «Бухорои шариф» на танҳо дар насри форсӣ, балки дар таърихи равшангарӣ ва ҳақталошию ислоҳталабии тоҷикон дар ҳамон давра низ бисёр чашмгир аст. Насри рӯзнома бисёр зебост ва бо форсии роиҷи ҳамон даврони Эрон ва Афғонистон ва бо лаҳҷаи бухороӣ ва тоҷикӣ мутобиқат дорад.»

Источник: http://www.ozodi.org/content/article/24494034.html

Ҳамкории хадамоти матбуотии мақомоти давлатӣ бо ВАО

[b]Дар «Кохи матбуот»-и шаҳри Хуҷанд, дар ин мавзӯъ бо иштироки рӯзноманигорон ва намояндагони хадамоти матбуотии мақомоти давлатӣ бо ибтикори хадамоти матбуотии Раиси вилояти Суғд, Анҷумани миллии воситаҳои ахбори оммаи мустақили Тоҷикистон ва дастгирии IMS семинари омӯзишӣ ба кори худ оғоз кард.[/b]

Муовини аввали Раиси вилояти Суғд Ҷумъабой Сангинов зимни сухани ифтитоҳӣ бо арзи паём аз номи Раиси вилоят аз муҳим будани масъалаҳои марбут ба ҳамкории рӯзноманигорон бо сохторҳои мақомоти давлатии маҳаллӣ андешаҳояшро баён дошта, аз ҷумла гуфт, ки « аз низоми мӯътадил ҷараён доштани ҳамкории мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ бо намояндагони васоити ахбори умум қаноатманд аст». Ҳамзамон ӯ аз вазъи вокуниши шахсони мансабдор ба маводи таҳлилию интиқодӣ дар миқёси вилоят изҳори нигаронӣ намуд. Маълум гашт, ки аз 318 маводи танқидии ба табъ расида, ба 217-тои он вокуниш дарҷ гаштаву 66 адад мавриди баррасӣ қарор дорад. Ба 85 мавод, бахусус ашхоси масъул дар шаҳру навоҳии Панҷакенту Б.Ғафуров, Ашту Мастчоҳ вокуниш анҷом надодаанд.

Дар поёни сухани худ Ҷ.Сангинов рӯзноманигоронро аз таҷлили Иди матбуоти тоҷик ва 100 солагии нахустин рӯзномаи тоҷикӣ «Бухорои шариф» санаҳои 9-10 марти соли 2012 дар сатҳи баланд дар Кохи Рӯдакии маркази вилоят баргузор мегардад, огоҳ намуд.

Доктори илмҳои филологӣ Раъно Бобоҷонова перомуни нақши ВАО дар инъикоси фаъолияти шохаҳои ҳокимият ва веҷагиҳои хадамоти матбуотии мақомоти давлатӣ маърӯза кард. Роҳбари Анҷумани миллии воситаҳои ахбори оммаи мустақили Тоҷикистон Нуриддин Қаршибоев дар атрофи нишастҳои матбуотӣ, дастовард ва дурнамо афкорашро баён дошта, иштирокчиёнро ба баҳс хонд.

Илҳом Ҷамолов- муовини раиси иттифоқи ҷурналистони Тоҷикистон бобати муаммо ва мушкилоти ҷойдошта бобати қоидаҳои сабти номкунии намояндагони ВАО дар мақомоти давлатӣ, ташкили нишастҳои матбуотӣ маълумот дод. Семинар пагоҳ ҷамъбаст карда мешавад.

Источник: